Νήσος Λέσβος Αιολίς
Για το μνημείο της Λεσβιακής
Φάλαγγας
Δεκαπενθήμερες επισημάνσεις
Στις 14-11-2017
δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Εμπρός”
το δελτίο τύπου της Λέσχης Πλωμαρίου "Βενιαμίν ο Λέσβιος", με τίτλο "Η εκδήλωση του Πλωμαρίου για την
απελευθέρωση του 1912", από όπου αντιγράφω: «Ο
Περιφερειακός Σύμβουλος και Αντιπρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου Λέσβου Κυριάκος
Πετρέλης, κατά τον χαιρετισμό του (σ.σ. υιοθετώντας σχετική πρωτοβουλία της
Λέσχης Πλωμαρίου), ανακοίνωσε τη χορηγία του Λιμενικού Ταμείου για την
τοποθέτηση αναθηματικής πλάκας στο Πλωμάρι με τα ονόματα των 210 εθελοντών
στρατιωτών της Λεσβιακής Φάλαγγας, που ήλθαν από την Αμερική με δικά τους έξοδα
εισιτηρίων, οπλισμού και διατροφής κατά το πολυήμερο ταξίδι τους και πολέμησαν
στην τετραήμερη απελευθερωτική μάχη του Κλαπάδου στις 5-8 Δεκεμβρίου 1912».
Όπως σημείωσε ο
Πλωμαρίτης ιδρυτής της Λεσβιακής Φάλαγγας Ευστράτιος Ι. Αθανασιάδης σε
συνέντευξή του το 1912 στην εφημερίδα της Νέας Υόρκης New York Herald:
«Οι περισσότεροι από τους 210 άνδρες απομακρύνθηκαν από
τα σπίτια τους, για να αποφύγουν τη στρατιωτική θητεία στον τούρκικο στρατό και
την τυραννική συμπεριφορά της οθωμανικής κυβέρνησης, και ήρθαν σε αυτή τη χώρα
να βρουν καταφύγιο από τη διαρκή δίωξη. Αφήνοντας αυτή τη χώρα, εγκατέλειψαν τις
δουλειές τους και άφησαν αποδοτικές θέσεις».
Σκοπός της Λεσβιακής
Φάλαγγας και η διαφοροποίησή της από τις άλλες αποστολές των εθελοντών
στρατιωτών ήταν να τεθεί στις διαταγές της Ελληνικής Κυβέρνησης ένα σώμα
ένστολο, εξοπλισμένο με όπλα και πολεμοφόδια, γυμνασμένο, δομημένο σε λόχο,
έτοιμο να πολεμήσει, χωρίς να επιβαρύνει την Ελλάδα, οικονομικά και
στρατολογικά. Ένα σώμα που δεν θα εγκαταλείπονταν με την αναχώρησή του στην
Ελλάδα, αλλά θα υποστηρίζονταν από τους Λέσβιους συμπατριώτες τους στην Αμερική
για όποια ανάγκη θα προέκυπτε. Ένας Λόχος Λεσβίων που δεν θα τοποθετούνταν σε
πεδίο μάχης εκεί που θα όριζε η στρατιωτική ηγεσία της Ελλάδας, όπως συνέβαινε
με τα άλλα σώματα των εθελοντών, αλλά, όντας οικονομικά ανεξάρτητος, θα
αποτελούσε σύμφωνα με τον ιδρυτή της Λεσβιακής Φάλαγγας «τον
πυρήνα μιας ενόπλου δυνάμεως προς σύμπραξιν εις την απελευθέρωσιν της
μεγαλονήσου (Λέσβου)». Αυτό ήταν το όραμα για το οποίο είχε ήδη κάνει
ενέργειες σε Αθήνα και Ευρώπη η εν Αμερική εννεαμελής Κεντρική Οργανωτική
Επιτροπή της Λεσβιακής Φάλαγγας, πριν ξεκινήσει τις προετοιμασίες της, όπως
σημειώνεται στο βιβλίο «Η Λεσβιακή
Φάλαγγα» της Κωνσταντίνας Βάκκα-Κυριαζή το οποίο είναι υπό έκδοσιν από τις
Λεσβιακές εκδόσεις "Μύθος".
Στο παραπάνω βιβλίο
παρουσιάζονται ο ιδρυτής και οι οργανωτές της Λεσβιακής Φάλαγγας, οι 210
εθελοντές στρατιώτες της και η ηρωική συμμετοχή τους στην απελευθερωτική μάχη
της Λέσβου στον Κλαπάδο το 1912, η ένοπλη δράση τους το 1913 στη Μακεδονία και η
συνέχιση ορισμένων εξ αυτών στη Μικρασιατική Εκστρατεία μέχρι το 1922.
Η έρευνα της
Κωνσταντίνας Βάκκα ξεκίνησε από τον ελληνικό και ξένο τύπο της εποχής,
παρουσιάστηκε στο Συνέδριο Ιστορίας με θέμα "Από
την οθωμανική στην ελληνική επικράτεια", που πραγματοποιήθηκε στη Μυτιλήνη
στις 8-10 Νοεμβρίου 2012, δημοσιεύθηκε στα Πρακτικά του Συνεδρίου στον ΚΕ΄ τόμο
του περιοδικού "Λεσβιακά" το 2016
και ολοκληρώθηκε με έρευνά της στα αρχεία Στρατού στην Αθήνα, όπου
ταυτοποιήθηκαν και αποκαλύφθηκαν επιπλέον στοιχεία πολλών εθελοντών της
Λεσβιακής Φάλαγγας, τα ονόματα των γονέων τους και ο τόπος καταγωγής
τους.
Τα ονοματεπώνυμα, τα
αρχικά των πατρωνύμων και η καταγωγή κατά χωριά και πόλεις της Λέσβου των 210
ανδρών της Λεσβιακής Φάλαγγας και της εννεαμελούς Κεντρικής της Επιτροπής, όπως
προέκυψαν από την έρευνα της Κωνσταντίνας Βάκκα, θα αναρτηθούν στο μνημείο της
Λεσβιακής Φάλαγγας στο Πλωμάρι, στο χώρο του Ηρώου της ηρωικής πόλης της Λέσβου.
Η βάση και η στήλη του μνημείου της Λεσβιακής Φάλαγγας, όπου θα προστεθούν οι
πλάκες με τα παραπάνω στοιχεία, τοποθετήθηκαν ήδη τον περασμένο Αύγουστο ενώ τον
Νοέμβριο αναμένονται τα αποκαλυπτήρια του μνημείου, καθώς και το έργο της
εξαετούς έρευνας της Κωνσταντίνα Βάκκα με την έκδοση του βιβλίου της «Η
Λεσβιακή Φάλαγγα».
Αριστείδης Κυριαζής
Σημείωση: Εστάλη για
δημοσίευση από το συγγραφέα. Πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ»
Μυτιλήνης.
