Τετάρτη 30 Απριλίου 2014

ΣΑΛΙΓΚΑΡΙΑ

Σαλιγκάρια
Αφηγείται η † Σουλτάνα Πανανή - Χρυσάφη
                       
 Όταν θα βρέξει το πρωτοβρόχι, μόνο τον Οκτώβρη, θα πάρουμε ένα καλάθι και θα πάμε στο βουνό, να μαζέψουμε σαλιγκάρια. Βγαίνουν από τη γη, κάνουν κάτι τρυπούλες στο χώμα και περπατάνε και κάνουν γραμμές με σάλιο. Οι σαλιάγκοι είναι δυο λογιών, τα καλά είναι άσπρα ολοκάθαρα και τα πιο δεύτερα πράσινα με ρίγες και είναι δηλητηριώδη. Τα βάζουμε στο καλάθι κι, όταν τα φέρουμε από το κτήμα, θα βάλουμε μέσα στο καλάθι ένα χόρτο που το λένε καλούπι και το τρώνε τέσσερις-πέντε μέρες, μέχρι να ξενηστικωθούν.
     Μετά τα βγάζουμε, τα χτυπάμε με το μαχαίρι από πίσω, τα σπάμε λίγο και μετά τα ρίχνουμε σε λεκάνη με θερμό νερό και τ’ αφήνουμε μισή ώρα, για να ψοφήσουν. Έπειτα τα πλένουμε καλά, τα ρίχνουμε στην κατσαρόλα με τα καβούκια, τα πασπαλίζουμε με λίγο αλάτι και μετά κόβουμε μικρά κρεμμυδάκια για στιφάδο και τα βάζουμε στην κατσαρόλα. Τα γυρίζουμε λίγο με νερό και μετά ρίχνουμε φρέσκια ντομάτα ή ντοματοπελτέ, τα τσιγαρίζουμε λίγη ώρα και ρίχνουμε 2 φλυτζάνια περίπου νερό. Κι όταν μισοβράσουν (σε μισή ώρα), θα ρίξουμε το λάδι, λίγο ακόμα αλάτι, πιπέρι και 3 φύλλα δάφνης. Πρέπει να τα βράσουμε σε σιγανή φωτιά άλλη μισή ώρα.
     Τα σερβίρουμε ζεστά. Όταν θέλεις να τα φας, με το πιρούνι το τραβάς και βγαίνει όλο μαζί ή το ρουφάς μαζί με το ζουμί. Η γεύση μοιάζει με λαγό. Όταν έχουν ρευματισμούς δεν τα τρώνε, γιατί βλάπτουν τα πόδια.
     Στην Κατοχή πηγαίναμε τα παιδιά και μαζεύαμε σαλιγκάρια, γιατί πεινούσαμε…

     *Η καταγραφή έγινε είκοσι χρόνια πριν στο Παλαιοχώρι, όταν ακόμα ζούσε η μακαρίτισσα Σουλτάνα. Ας είναι αυτό το γραπτό μνημόσυνο γι’ αυτήν και για τα παιδιά που στερήθηκαν την απαραίτητη τροφή στις μαύρες μέρες της πείνας.     



ΜΥΘΟΙ ΑΙΣΩΠΟΥ
                                                           
Κοχλίαι
                                                               
     Γεωργοῦ παῖς κοχλίας ὤπτα. ἀκούσας δὲ αὐτῶν τριζόντων ἔφη. «Ὦ κάκιστα ζῷα, τῶν οἰκιῶν ὑμῶν ἐμπιπραμένων, αὐτοὶ ᾄδετε».
     Ὁ λόγος δηλοῖ ὅτι πᾶν τὸ παρὰ καιρὸν ὁρώμενον ἐπονείδιστον.      
                 
Τα σαλιγκάρια (μετάφραση)
                                       
     Το παιδί ενός γεωργού έψηνε σαλιγκάρια και, καθώς τ’ άκουσε να τρίζουν, τους λέει: «Ε, παλιοζωντόβολα, τα σπίτια σας καίγονται κι εσείς τραγουδάτε».
     Ο μύθος σημαίνει ότι κάθε παράκαιρο είναι αξιοκατάκριτο.

(Πηγή: «Ασώπου μθοι», μτφρ. Α. Τάσου, Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, τόμος Α΄, αριθμ. 172, σελ. 77, Ελληνικός Εκδοτικός Οργανισμός, Αθήνα)


Κύων καὶ κόχλος
                                                               
     Ὠὰ τις κύων καταπίνειν εἰθισμένος, ἰδών τινα κόχλον, χάνας τὸ στόμα αὐτοῦ, μεγίστῃ συνολκῇ καταπέπωκε τοῦτον, οἰηθεὶς ὠὸν εἶναι. Βαρούμενος δὲ τὰ σπλάγχνα καὶ ὀδυνώμενος ἔλεγε: «Δίκαια ἔγωγε πέπονθα, εἴγε πάντα περιφερῆ ὠὰ πεπίστευκα».
     Διδάσκει ἡμᾶς ὁ λόγος ὅτι οἱ ἀδικάστως πρᾶγμα προσιόντες λανθάνουσιν ἑαυτοὺς περιπείροντες ἀτόποις.

Το σκυλί και ο σαλίγκαρος (μετάφραση)
                                       
     Ένας σκύλος, μαθημένος να χάφτει αυγά, βλέποντας ένα σαλίγκαρο και θαρρώντας τον για αυγό, διαπλάτυνε το στόμα του και με ένα γερό τράβηγμα τον κατάπιε. Νιώθοντας βάρος στα σωθικά του και πονώντας, έλεγε: «Καλά να το πάθω, πιστεύοντας πως κάθε στρογγυλό είναι και αυγό».
     Ο μύθος σημαίνει πως, όσοι επιχειρούν κάτι χωρίς κρίση, μπερδεύονται, χωρίς να το περιμένουν, σε απρόβλεπτες δυσκολίες.

(Πηγή: «Ασώπου μθοι», μτφρ. Α. Τάσου, Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, τόμος Α΄, αριθμ. 181, σελ. 80, Ελληνικός Εκδοτικός Οργανισμός, Αθήνα)


*****
Παροιμία:

Γλείφοντας και σέρνοντας και με τα κέρατά του πάει ο σαλίγκαρος τ' αψήλου. 

Αινίγματα:

Ένας τράγους δίμηργους
διμηργουπυργουτσέρατους
κάνει τραγέλια δίμηργα
διμηργουπυργουτσέρατα
τα παίρνει κι παγαίνει
κάτου ’ς  τ’ διμηργουπυργουτσηρατιά.
Τι είναι;                           (σάλιαγκος)

(Πηγή: Αναγνώστου Σπυρίδωνος «Λεσβιακά», σελ. 204)

Ξέρω ένα πραματάκι
που ’χει επάνω σαμαράκι.
Τι είναι;                           (ιράκγιλασ οτ)


Ξέρω ένα πραματάκι
που ’χει επάνω σαμαράκι.
Τι είναι;                           (ιράκγιλασ οτ)

Δεν είναι μολύβι,
περπατάει και γράφει.
Τι είναι;                           (ιράκγιλασ οτ)

Βόδι δεν είναι, κέρατα έχει,
γραμματικός δεν είναι, γράμματα γράφει.
Τι είναι;                           (ιράκγιλασ οτ)

Ποιο είναι το ζώο που έχει τα κόκαλά του απέξω; 
                                       (ιράκγιλασ οτ)
  
(Πηγή: http://iliastoutsoglidis.blogspot.gr/2012/05/blog-post 08.html)   


  
Γιαπωνέζικα Χαϊκού

Issa/Ίσσα (1762-1826)

Πάνω στα πόδια
μου για πότε ανέβηκες
σαλιγκαράκι;                                (σελ. 24)

Βρε σαλιγκάρι!
σιγά-σιγά θ’ ανέβεις
στο Φουτζιγιάμα!                          (σελ. 24)


(Από το βιβλίο «132 Γιαπωνέζικα Χαϊκού», μτφ. Ρούμπη Θεοφανοπούλου, εκδ. Πρόσπερος, Αθήνα 1986, σελ. 24)

Πού να πάει
μέσ’ τη βροχή  
το σαλιγκάρι;                               (σελ. 71)

Πότε έφτασε
τόσο κοντά μου
το σαλιγκάρι!                               (σελ. 72)

Κάτω απ’ το βραδινό φεγγάρι
γυμνό μέχρι τη μέση
το σαλιγκάρι.                              (σελ. 73)


Buson/Τανιγκούτσι Μπυσόν (1715-1783)

Σαλιγκάρι
ο ένα κέρατο συνοφρυωμένο
τι να το απασχολεί;                     (σελ. 72)

(Από το βιβλίο  «Χαϊκού», επιμ. Κυρ. Προβατίδης, μτφ. Χρήστος Καφτεράνης και Ηλίας Γκούμας, εκδόσεις Μάτι, Αθήνα 2002)        



Παραμύθι 
 Τα δυο σαλιγκάρια

     Όλα τα παιδάκια θα έχουν δει πως υπάρχουν δυο λογιών σαλιγκάρια, που βόσκουν στους κήπους και στα χωράφια. Άλλα περπατούν έχοντας φορτωμένα στη ράχη τους τα σπιτάκια τους και άλλα γυρίζουν έρημα και γυμνά εδώ κι εκεί. Θα σας πούμε, λοιπόν, πώς έγινε αυτό το παράξενο πράγμα, για να το ξέρετε κι εσείς.
     Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας γερο-σαλίγκαρος που είχε δυο παιδιά. Ο γέρος τότε δεν περπατούσε με το σπίτι του φορτωμένο στην ράχη του, όχι. Είχε ένα μικρό πέτρινο σπιτάκι, σαν όλα τα σπιτάκια, και έμενε εκεί. Όταν ήθελε να πάει να βοσκήσει στη δροσιά έβγαινε απ’ αυτό και όταν τέλειωνε τη βοσκή του ξαναγύριζε εκεί.
     Το σπιτάκι αυτό του το είχαν χτίσει τα μυρμήγκια, που είναι καταπληκτικοί μαστοράδες, και ήταν πολύ ευχαριστημένος. Η πόρτα έκλεινε καλά και τα κεραμίδια δεν έσταζαν καθόλου. Μόνο που ήταν λίγο στενάχωρο.
     Όταν μεγάλωσαν τα παιδάκια του και δεν χωρούσαν όλοι στο ίδιο σπίτι πια, αποφάσισε να κάνει ένα σπιτάκι στο καθένα. Συμφώνησε πάλι με τα μυρμήγκια να κάνουν δυο σπιτάκια ίδια με το δικό του και έδωσε πληρωμή εκατό σπειριά σιτάρι και εκατό σπειριά κριθάρι, που τα είχε μαζέψει με μεγάλες δυσκολίες.
     Τα παιδιά του σαλίγκαρου ζούσαν καλά στα σπιτάκια τους, αλλά δεν αγαπούσαν τον πατέρα τους όσο έπρεπε, ούτε του χρωστούσαν χάρη για το καλό που τους είχε κάνει. Πολλές φορές μάλιστα τον παράκουγαν και τον σύγχυζαν.
     Αλλά το χειρότερο ήρθε όταν γέρασε πολύ και δεν μπορούσε να περπατήσει έξω στην υγρασία μετά τη βροχή, γιατί είχε ρευματισμούς και γιατί συναχωνόταν εύκολα.
     Τότε, αντί να τον περιποιούνται και να τον φροντίζουν τα παιδιά του, όπως έκανε εκείνος γι’ αυτά όταν ήσαν μικρά, τον άφηναν μόνο του και γύριζαν από δω κι από κει.
     Εκείνα καλότρωγαν, γιατί ήσαν λαίμαργα πλάσματα, αλλά σ’ αυτόν τον κακομοίρη δεν έφερναν ούτε κανένα δροσερό φύλλο για να γλείψει ούτε κανένα τρυφερό λουλουδάκι να το μασήσει.
     Ύστερα από πολλά, ο γερο-σαλίγκαρος θύμωσε και πήρε ένα άχυρο αποφασισμένος να τα δείρει, αφού δεν έπαιρναν από λόγια. Εκείνα, όμως, το κατάλαβαν και το ένα χώθηκε στο σπιτάκι του, ενώ το άλλο έφυγε μακριά.

  
     Ο γερο-σαλίγκαρος τότε, επειδή ήταν τρομερά θυμωμένος, καταράστηκε τα αχάριστα παιδιά του λέγοντας: 
     — Εσύ που χώθηκες στο σπίτι σου, να μην αξιωθείς να βγεις από κει μέσα, αλλά κι αν βγεις να κουβαλάς μαζί σου το σπίτι σου, όπου κι αν πηγαίνεις. Όσο για σένα που έφυγες, να μην αξιωθείς να βρεις άλλο σπίτι.
     Και με όση δύναμη του είχε απομείνει έσυρε το σπιτάκι του παιδιού του που είχε φύγει μέχρι το αυλάκι και το έριξε στο νερό. Και μετά, θυμωμένος όπως ήταν ακόμα, έδωσε άλλη μια κατάρα στα παιδιά του:
     — Επειδή είσαστε λαίμαργα, σας δίνω την κατάρα μου να τρέχουν τα σάλια σας, όπου κι αν πηγαίνετε, και να λερώνετε τον τόπο.
     Ο καημένος ο γερο-σαλίγκαρος είχε λυπηθεί τόσο πολύ, που έπαθε αποπληξία και πέθανε. Μα η κατάρα του έπιασε, τα παιδιά του και τα παιδιά των παιδιών του και όλους τους απογόνους του, όπως βλέπουμε ακόμα και σήμερα.
     Αυτή είναι η ιστορία του γερο-σαλίγκαρου.

(Πηγή: Σειρά Παραμύθια απ’ όλο τον κόσμο/«Ο μαγικός καθρέφτης και άλλα 20 παραμύθια», διασκευή Δημ. Κορίνη, εικονογράφηση Β. Απτόσογλου, Ρούλας Κανάκη, εκδοτικός οίκος «Αστήρ» Αλ. και Ε. Παπαδημητρίου, σελ. 91-94)


Τρίτη 29 Απριλίου 2014

ΑΡΧΑΙΑ Α΄ΓΥΜΝ - ΕΝΟΤ. 10Α΄+10Π

z  ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ –  ΕΝΟΤΗΤΑ 10Α΄-10Π  z

Α΄.

Ο Σωκράτης για τη φιλία


      Ακούω βέβαια από πολλούς τούτο, ότι δηλ. το πιο σημαντικό απ’ όλα τα περιουσιακά στοιχεία είναι (ένας) φίλος ειλικρινής και ενάρετος, όμως οι περισσότεροι φροντίζουν περισσότερο για οτιδήποτε άλλο, παρά για την απόκτηση φίλων. Και πράγματι αποκτούν με μεγάλη φροντίδα και σπίτια και χωράφια και δούλους και ζώα και έπιπλα, για τους φίλους όμως, για τους οποίους λένε ότι είναι το πιο μεγάλο αγαθό, δεν φροντίζουν πώς να τους αποκτήσουν. Και όμως ποιος ίππος ή ποιο ζευγάρι ζώων (που χρησιμοποιούνται σε αγροτικές εργασίες) είναι τόσο χρήσιμο (ή: ανώτερο, σημαντικότερο), όπως ακριβώς ο ενάρετος φίλος; Και ποιος δούλος είναι τόσο καλοπροαίρετος και σταθερός; Ή πιο άλλο πράγμα πράγμα είναι τόσο χρήσιμο σε όλα; Οκαλός, λοιπόν, φίλος αφιερώνεται στην κάλυψη των αναγκών του φίλου του και, αν χρειάζεται να κάνει καλό σε κάποιον, τον ενισχύει βοηθώντας τον, και αν κάποιος φόβος του προκαλεί ανησυχία, τον βοηθεί μαζί με άλλους, και όταν ευτυχεί του προσφέρει μεγάλη ευχαρίστηση, ενώ, όταν δυστυχεί, καταβάλλει πάρα πολλές προσπάθειες για να τον στήσει πάλι στα πόδια του. Αλλ’ όμως μερικοί προσπαθούν να καλλιεργήσουν δέντρα για τον καρπό τους, για το απόκτημα όμως αυτό που παράγει κάθε λογής καρπούς, που ονομάζεται φίλος, οι πιο πολλοί το φροντίζουν με βραδύτητα και αμέλεια.   

 

                                         Ξενοφῶντος  πομνημονεύματα” 2.4.1-7




Παράλληλα  Κείμενα  Ενότητας 10  (σελ. 150-151)


     Ἀλλ’ ἡ φιλία στάσιμόν τι ζητεῖ καὶ βέβαιον ἦθος καὶ ἀμετάπτωτον ἐν μιᾷ χώρᾳ καὶ συνηθείᾳ. διὸ καὶ σπάνιον καὶ δυσεύρετόν ἐστι φίλος βέβαιος.
  
    Αλλά η φιλία ζητά κάποιο χαρακτήρα σταθερό και αμετακίνητο και αμετάβλητο στην ίδια θέση και στην ίδια στενή σχέση. γι’ αυτό και είναι κάτι σπάνιο και δύσκολο να βρεθεί ο σταθερός φίλος.
                                           
                                             Πλουτάρχου “Περί πολυφιλίας” 97b 6-7

z

     Ἀμφισβητεῖται δὲ καὶ περὶ τὸν εὐδαίμονα, εἰ δεήσεται φίλων ἢ μή. Οὐδὲν γὰρ φασι δεῖν φίλων τοῖς μακαρίοις καὶ αὐτάρκεσιν. ὑπάρχειν γὰρ αὐτοῖς τἀγαθά. αὐτάρκεις οὖν ὄντας οὐδενὸς προσδεῖσθαι, τὸν δὲ φίλον, ἕτερον αὐτὸν ὄντα, πορίζειν ἃ δι’ αὑτοῦ ἀδυνατεῖ.

     Υπάρχει όμως διαφωνία και σχετικά με τον ευτυχισμένο, εάν έχει ανάγκη από φίλους ή όχι. Ισχυρίζονται δηλαδή (κάποιοι) ότι δεν χρειάζονται φίλους οι ευτυχισμένοι και οι αυτάρκεις . γιατί (ενν. λένε) ότι αυτοί έχουν τα αγαθά . επειδή λοιπόν είναι αυτάρκεις, δεν χρειάζονται κανέναν, ο φίλος όμως, επειδή είναι διαφορετικό άτομο, εξασφαλίζει αυτά τα οποία ο καθένας μόνος του δεν μπορεί να προμηθευτεί.
    
ριστοτέλους θικά Νικομάχεια” 1169b

z

     Μετὰ δὲ ταῦτα περὶ φιλίας ἕποιτ’ ἂν διελθεῖν . ἔστι γὰρ ἀρετή τις ἢ μετ’ ἀρετῆς, ἔτι δ’ ἀναγκαιότατον εἰς τὸν βίον. Ἄνευ γὰρ φίλων οὐδεὶς ἕλοιτ’ ἂν ζῆν, ἔχων τὰ λοιπὰ ἀγαθὰ πάντα . καὶ γὰρ πλουτοῦσι καὶ ἀρχὰς καὶ δυναστείας κεκτημένοις δοκεῖ φίλων μάλιστ’ εἶναι χρεία.
     Έπειτα απ’ αυτά θα μπορούσαμε να συζητήσουμε για τη φιλία . γιατί (ενν. η φιλία) είναι είδος αρετής ή συνυφασμένη με την αρετή, κι ακόμη (ενν. είναι) κάτι πάρα πολύ αναγκαίο στη ζωή. Γιατί κανένας δεν θα προτιμούσε να ζει χωρίς φίλους, ακόμα κι αν κατέχει όλα τα υπόλοιπα αγαθά . γιατί και οι πλούσιοι και αυτοί που έχουν αποκτήσει αξιώματα και εξουσία θεωρούν ότι είναι πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη να έχουν φίλους.

ριστοτέλους θικά Νικομάχεια” 1155a

z

     Οὐκ ἔστιν οὐδὲν κρεῖσσον ἢ φίλος σαφής, οὐ πλοῦτος, οὐ τυραννίς.
     Τίποτε δεν είναι καλύτερο από τον ειλικρινή φίλο, ούτε στα πλούτη ούτε στο βασιλικό αξίωμα.
                                                                        Εριπίδου ρέστης”, στίχ. 1155-6

z

     Φιλία μέγιστον ἀγαθόν ἐστι (= η φιλία είναι το πιο μεγάλο αγαθό).
                                                                                                                                      

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:
   
    @1. Ερωτήσεις 1 και 2 του σχολικού βιβλίου.

 –   3. «Ο  που ’χει φίλο ακριβό, έχει μεγάλο θησαυρό»: Ποιο είναι το νόημα αυτής της νεοελληνικής παροιμίας;
    
 –   4. Βρείτε αρχαία γνωμικά και νεοελληνικές παροιμίες για τη φιλία, καθώς και παραδείγματα καλών φίλων.  

   @5. Να βρείτε τα αντίθετα των εξής επιθέτων:
           φίλος ≠ ……………..
           γαθς ≠ ……………
           ενους ≠ ……-νους

    @6. Να γίνει χρονική αντικατάσταση των παρακάτω ρημάτων στους εξής χρόνους της Οριστικής, στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό.

Ο  Ρ  Ι  Σ  Τ  Ι  Κ  Η
ΕΝΕΣΤΩΣ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
ΜΕΛΛΩΝ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
φροντίζουσι(ν)
ἐφρόντιζον
φροντίσουσι(ν)
ἐφρόντισαν
πεφροντίκασι(ν)
πεφροντίκεσαν
θεραπεύουσι(ν)





συνταράττω





συμβουλεύεις





                                             
ΒΟΥΝΑΤΣΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ

Κυριακή 27 Απριλίου 2014

ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

         
clip_image003
  
Θ   Ε   Μ   Α   Τ   Α
       
            Α΄ ΟΜΑΔΑ ( 5 θέματα, από τα οποία επιλέγετε 3 ):
                                       
       1ο Θέμα: Να αντιγράψετε στην κόλλα σας τον πίνακα Α΄ και να τον συμπληρώσετε, διαλέγοντας τις σωστές χρονολογίες από τον πίνακα Β΄:
                  
                      Πίνακας Α΄

α/α

Ι  Σ  Τ  Ο  Ρ  Ι  Κ  Ο       Γ  Ε  Γ  Ο  Ν  Ο  Σ

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ

α.

Υποταγή Κορίνθου – νότιας κυρίως Ελλάδας στους Ρωμαίους


β.

Ναυμαχία στο Άκτιο


γ.

“Μέγας διωγμός” του Διοκλητιανού κατά των Χριστιανών


δ.

Επανάσταση των δούλων υπό το Σπάρτακο


ε.

Διαίρεση ρωμαϊκού κράτους σε ανατολικό και δυτικό από Μέγα Θεοδόσιο Α΄


στ.

Διάταγμα των Μεδιολάνων περί ανεξιθρησκίας


ζ.

Απόκρουση Αράβων από τον Κάρολο Μαρτέλ στο Πουατιέ


η.

Εγίρα


                      Πίνακας Β΄

31 π.Χ.

325 μ.Χ.

395 μ.Χ.

303 - 311 μ.Χ.

212 μ.Χ.

30  π.Χ.

311 μ.Χ.

          73 - 71 π.Χ.

532 μ.Χ.

148 π.Χ.

313 μ.Χ.

          622 μ.Χ.

732 μ.Χ.

146 π.Χ.

476 μ.Χ.

          626 μ.Χ.

        2ο Θέμα: Σε ποιο Ρωμαίο πολιτικό και ποιο σοβαρό πρόβλημα του ρωμαϊκού λαού, κατά το 2ο π.Χ. αιώνα αναφέρεται το παρακάτω κείμενο; Γράψτε τι γνωρίζετε για το πρόβλημα αυτό και τις συνέπειές του στο ρωμαϊκό λαό.
                                      
ΠΩΣ Ο ΤΙΒΕΡΙΟΣ ΓΡΑΚΧΟΣ ΑΡΧΙΣΕ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ
       
      Όταν κάποτε ο Τιβέριος περνούσε από την Τυρρηνία για να πάει στη Νομαντία και είδε έρημη τη γη και τους γεωργούς και τους βοσκούς να είναι δούλοι ξένοι και βάρβαροι, τότε για πρώτη φορά έβαλε στο νου του ν’ ακολουθήσει την πολιτική αυτή, που έγινε αφορμή να πάθουν (οι Γράκχοι) μύριες συμφορές. Πιο πολύ όμως του άναψε τη φιλοτιμία και την ορμή ο ίδιος ο λαός, που τον παρακινούσε γράφοντας στις στοές, στους τοίχους των σπιτιών και στα μνήματα να αναλάβει το θέμα της δημόσιας γης για το καλό των φτωχών.
             
                                (Πλουτάρχου “Τιβέριος Γράκχος” - κείμενο 3 σελίδας 31)
                  
        3ο Θέμα: Κωνσταντινούπολη: Πότε και από ποιον κτίστηκε; Ποια τα πλεονεκτήματά της ως νέας πρωτεύουσας και ποια η σημασία της για το βυζαντινό κόσμο; 
                                                                        
        4ο Θέμα: Τι ήταν οι Δήμοι, ποια τα καθήκοντα και ο ρόλος τους στη ζωή της Κωνσταντινούπολης;
        
        5ο Θέμα: Ποια θεωρούνται βασικά αίτια για τη γρήγορη εξάπλωση των Αράβων;                                                     
?
           
        Β΄ ΟΜΑΔΑ ( 4 θέματα, από τα οποία επιλέγετε 2 ):
               
        1ο Θέμα: Κατά τη γνώμη σας, ωφέλησε ή έβλαψε οικονομικά τους Ρωμαίους και τους υπηκόους τους η “ρωμαϊκή ειρήνη” (“pax  Romana”); Να αιτιολογήσετε την άποψή σας.       

        2ο Θέμα: Γράψετε την άποψή σας για τις συνέπειες της Εικονομαχίας, θετικές και αρνητικές.
                                                                                                                                                     
        3ο Θέμα: Η σπουδαιότητα του νομοθετικού έργου του αυτοκράτορα Λέοντα Γ΄ Ίσαυρου (717 - 741 μ.Χ.) και του συμβασιλέα γιου του Κωνσταντίνου Ε΄ (741 - 775 μ.Χ.).
                                         
        4ο Θέμα: Ποια η γνώμη σας για το θρησκευτικο - πολιτικό ρόλο που διαδραμάτισαν οι ιεραπόστολοι στα βυζαντινά χρόνια; Αναφέρετε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, για να επιβεβαιώσετε την άποψή σας.

        Σημείωση: Να απαντήσετε σε τρία (3) θέματα από την Α΄ Ομάδα και σε δύο (2) θέματα από τη Β΄ Ομάδα, συνολικά σε πέντε (5) θέματα (5X4 μονάδες = 20).  
                  
                                                                                                                   Αθήνα, ………..  …. / … / 201..
       Ο Διευθυντής                                                                                                                                              Οι Εισηγητές   
                                                                                                                                                                                       ……….………..…………..
                                                                                                                                                                                                        ……….………..…………...


clip_image003

Θ   Ε   Μ   Α   Τ   Α

        Α΄ ΟΜΑΔΑ ( 5 θέματα, από τα οποία επιλέγετε 3 ):
        1ο Θέμα: Να αντιγράψετε στην κόλλα σας τον πίνακα Α΄ και να τον συμπληρώσετε, διαλέγοντας από τον πίνακα Β΄ το σωστό πρόσωπο που έχει σχέση με καθένα από τα γεγονότα του πίνακα Α΄:
   
                        Πίνακας Α΄

α/α

Ι  Σ  Τ  Ο  Ρ  Ι  Κ  Ο       Γ  Ε  Γ  Ο  Ν  Ο  Σ

Π Ρ Ο Σ Ω Π Ο

α.

“Αγροτικός Νόμος”

α.

β.

“Μέγας διωγμός” κατά των Χριστιανών (303–311 μ.Χ.)

β.

γ.

Κτίση Κωνσταντινούπολης

γ.

δ.

Στάση του “Νίκα”

δ.

ε.

Εικονομαχία

ε.        

στ.

Οριστική αναστήλωση των εικόνων

στ.

ζ.

Απόκρουση των Αράβων στο Πουατιέ της Γαλλίας

ζ.

η.

Εγίρα

η.

                Πίνακας Β΄

Αυτοκράτειρα Θεοδώρα, σύζυγος Θεόφιλου

Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος

Διοκλητιανός

Μέγας Κωνσταντίνος

Ιουστινιανός

Μωάμεθ

Κάρολος Μαρτέλ

Τιβέριος Γράκχος

        2ο Θέμα: Τι γνωρίζετε για τη συγκρότηση της ρωμαϊκής λεγεώνας και τα ρωμαϊκά στρατόπεδα;

        3ο Θέμα: Πότε και από ποιους εκδόθηκε το “Διάταγμα των Μεδιολάνων” και ποια η σημασία του για τους Χριστιανούς; 

        4ο Θέμα: Τι γνωρίζετε για τη Στάση του “νίκα”; 

        5ο Θέμα: Να γράψετε ονομαστικά τα κυριότερα χαρακτηριστικά που συνθέτουν τη φυσιογνωμία του Βυζαντίου. 
?
                            
        Β΄ ΟΜΑΔΑ ( 4 θέματα, από τα οποία επιλέγετε 2 ):
    
        1ο Θέμα: Γιατί, κατά τη γνώμη σας, ο Ιουστινιανός θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους αυτοκράτορες του Βυζαντίου; Να αιτιολογήσετε τη γνώμη σας.            

        2ο Θέμα: Ποιες νομίζετε ότι είναι οι σημαντικότερες αιτίες της διάδοσης του Χριστιανισμού, κυρίως αν τον συγκρίνουμε με τις αρχαιότερες καθιερωμένες θρησκείες;        
                                                                                                                                                     
     3ο Θέμα: Γιατί, κατά τη γνώμη σας, ο Λέων Γ΄ ο Ίσαυρος (717– 741 μ.Χ.) ονομάζεται “Μιλτιάδης του μεσαιωνικού κόσμου”; Γιατί τον παραλληλίζουμε με τον αρχαίο Αθηναίο Μαραθωνομάχο στρατηγό Μιλτιάδη;     
                                         
        4ο Θέμα: Ποιο πρόσωπο ή ποιο γεγονός θεωρείτε ότι είναι το πιο αξιοπρόσεκτο, το πιο σημαντικό και το πιο αξιομνημόνευτο από τη Ρωμαϊκή και Βυζαντινή Ιστορία; Να αιτιολογήσετε την άποψή σας, χρησιμοποιώντας επιχειρήματα.  

        Σημείωση: Να απαντήσετε σε τρία (3) θέματα από την Α΄ Ομάδα και σε δύο (2) θέματα από τη Β΄ Ομάδα, συνολικά σε πέντε (5) θέματα (5X4 μονάδες = 20).                              
                                                                                                                                                                                                                                                                                    Αθήνα, ………..  …. / … / 201..
Ο Διευθυντής                                                                                                                                                                                       Οι Εισηγητές  
.                                                                                                                                       ……….………..…………..
                                                                                                                                                                                                          ……….………..…………...


ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΒΟΥΝΑΤΣΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ