ΚΑΒΑΛΙΑΝΗ ~ ΚΑΤΑΔΥΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ… 

http://neastyranews.blogspot.gr/2015/12/blog-post_10.html

 

Πέμπτη, 10 Δεκεμβρίου 2015

 

Δημιουργείται καταδυτικό πάρκο στα νησιά Στύρων, στην Καβαλλιανή, στον Αλμυροπόταμο, στους Πεταλιούς, στο Πόρτο Λάφια

                    

Τη δημιουργία ενός μοναδικού καταδυτικού πάρκου, εξαιρετικής αρχαιολογικής σημασίας, στον ευρύτερο χώρο του Ευβοϊκού κόλπου δρομολόγησαν στις 9 Δεκεμβρίου 2015 η Περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου, ο Υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς και οι Δήμαρχοι Λαυρεωτικής Δημήτρης Λουκάς και Μαραθώνα Ηλίας Ψηνάκης.

Για το καταδυτικό πάρκο υψηλότατων προδιαγραφών (ένα «υποβρύχιο μουσείο» με 26 ναυάγια) έχουν ήδη προωθηθεί όλες οι απαραίτητες διαδικασίες, για την άμεση υλοποίηση του έργου.

Συγκεκριμένα, το πάρκο θα αποτελείται από έξι επισκέψιμους χώρους: 1. Νησιωτικό σύμπλεγμα Στύρων, 2. Νήσος Καβαλλιανή–Όρμος Αλμυροποτάμου, 3.Νησιωτικό σύμπλεγμα Πεταλιών, 4. Πορτολάφια Εύβοιας–Νήσος Ακιό, 5. Μακρόνησος, 6. Λαυρεωτική.

Το έργο αναμένεται να συμβάλει στην τόνωση της εθνικής οικονομίας και των τοπικών κοινωνιών, στην τουριστική ανάπτυξη, στην πολιτιστική προβολή των μοναδικών ενάλιων μνημείων και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Στη δήλωσή της η Ρένα Δούρου σημείωσε μεταξύ άλλων:

     «Σήμερα δρομολογούμε μια εξαιρετική υπόθεση, πρόκειται για καταδυτικό πάρκο, ένα υποβρύχιο μουσείο αρχαίων ναυαγίων. Όταν οι δημόσιοι φορείς, όπως το Υπουργείο Πολιτισμού, οι Δήμοι και η Περιφέρεια Αττικής θέλουν, τότε και μπορούν. Αθόρυβα, χωρίς υστεροβουλίες και τυμπανοκρουσίες, μήνες τώρα εργαζόμαστε για ένα αίτημα δεκαετιών.

     Πρόκειται για μια πρόκληση και ταυτόχρονα μια ευκαιρία. Μια πρόκληση, γιατί επιτέλους η πατρίδα μας μπορεί και πρέπει να μπει στον παγκόσμιο χάρτη του καταδυτικού τουρισμού και βεβαίως αποτελεί μια ευκαιρία, όσον αφορά στην ανάταξη συνολικά της ελληνικής οικονομίας.

     Θέλω να ευχαριστήσω προσωπικά τον Υπουργό Πολιτισμού κ. Μπαλτά, καθώς και τον προκάτοχό του τον κ. Ξυδάκη, από τον οποίο πήρε τη σκυτάλη, για όλο αυτό το χρονικό διάστημα που εργαστήκαμε από κοινού για ένα σπουδαίο σχέδιο. Ευχαριστώ και τους δυο Δημάρχους, το Δήμαρχο Λαυρεωτικής και Μαραθώνα, που από την πρώτη στιγμή βρίσκονται σε συνέργεια, ώστε του χρόνου το καλοκαίρι να μπορέσουμε να βάλουμε την πατρίδα μας στον παγκόσμιο χάρτη του καταδυτικού τουρισμού».

Από την πλευρά του ο υπουργός Πολιτισμού, Αριστείδης Μπαλτάς, υπογράμμισε τη σημασία και την πρωτοτυπία της πρωτοβουλίας, καθώς και την αποτελεσματικότητα της συνεργασίας με την Περιφέρεια και τους δύο δήμους.

Τέλος, διαβάσαμε στο lavriaki.gr ότι οι δήμαρχοι Μαραθώνα και Λαυρεωτικής, τόνισαν ότι το καταδυτικό πάρκο θα έχει ευεργετικά οφέλη, τονώνοντας τις τοπικές οικονομίες και τον τουρισμό.

Διαβάστε την είδηση και στις παρακάτω πηγές:

•Άρθρο 9/12/2015, με τίτλο «Δημιουργείται καταδυτικό πάρκο στον Ευβοϊκό» σε:

-http://www.avgi.gr/article/6094664/dimiourgeitai-katadutiko-parko-ston-euboiko-kolpo
-http://www.renadourou.gr/?p=17955#more-17955
-http://www.euro2day.gr/news/economy/article/1382914/dhmioyrgeitai-katadytiko-parko-ston-evvoiko.html

-http://www.eviaportal.gr/content.asp?ID=40119#sthash.xYqyQVGx.dpuf

•Άρθρο με τίτλο «Δρομολογήθηκε η δημιουργία καταδυτικού πάρκου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στον Ευβοϊκό», στο http://www.e-karystos.gr/article.php?id=3684.

                                       

ΣΧΟΛΙΑ ~ ΑΠΟΡΙΕΣ ~ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ ΓΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΤΑΔΥΤΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΣΤΟΝ ΕΥΒΟΪΚΟ ΚΟΛΠΟ  

     Με χαρά πληροφορηθήκαμε τα σχέδια αξιοποίησης των 26 ναυαγίων του Ευβοϊκού κόλπου, που θα αναδείξουν την ιστορία της περιοχής και θα δώσουν ζωή και αξία στην Εύβοια και τις γύρω νησίδες. Αρκεί βέβαια να πραγματοποιηθεί το μεγαλόπνοο έργο, «ώστε του χρόνου το καλοκαίρι να μπορέσουμε να βάλουμε την πατρίδα μας στον παγκόσμιο χάρτη του καταδυτικού τουρισμού», όπως δήλωσε στις 9/12/2015 η Περιφερειάρχης Αττικής κ. Δούρου. 

     Αφού όμως το σχέδιο δημιουργίας καταδυτικού πάρκου-υποβρύχιου μουσείου εκπονείται εδώ και μήνες, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Περιφέρειας Αττικής, εκφράζουμε την απορία πώς δεν ήταν παρόντες στη σύσκεψη ένας αρχαιολόγος Ενάλιας Αρχαιολογίας και ένας εκπρόσωπος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Εύβοιας; Κυρίως γιατί οι περισσότεροι από τους έξι επισκέψιμους χώρους διοικητικά ανήκουν στην Εύβοια, ασχέτως αν ο Δήμος Καρύστου δεν συμμετέχει στο έργο. Ή μήπως είχαν κληθεί προηγουμένως για ενημέρωση και από κοινού σχεδιασμό της δράσης; Γιατί δεν ήταν στη σύσκεψη; 

     Το δημοσίευμα αναφέρει ότι ένας από τους έξι επισκέψιμους χώρους θα είναι στην Καβαλιανή - Όρμο Αλμυροποτάμου. Άραγε γνωρίζουν οι πολιτικοί αρμόδιοι ότι η νήσος Καβαλιανή είναι ιδιοκτησία του Παραθεριστικού Οικοδομικού Συνεταιρισμού Υπαλλήλων Εμπορικής Τραπέζης (ΠΑΟΣΥΕΤ) από την αρχή του 1981; Τι ακριβώς περιλαμβάνει ο σχεδιασμός για την Καβαλιανή; Έχει ληφθεί μέριμνα από τους μελετητές του έργου να μην καταστραφούν τα υποθαλάσσια καλώδια της ΔΕΗ κι ο υποθαλάσσιος αγωγός της ΕΥΔΑΠ, που τα συντηρούμε δαπανώντας σεβαστά ποσά ετησίως, ενώ δεν έχουμε το δικαίωμα ούτε να μεταβούμε στην Καβαλιανή με το φέρυ-μποτ της ακτοπλοϊκής γραμμής τα τελευταία χρόνια;

     Πώς θα πηγαίνουν οι τουρίστες εκεί; Ποιος θα φροντίσει να δρομολογηθεί ξανά ακτοπλοϊκή γραμμή για Καβαλιανή, αφού τα μέλη αδυνατούμε να καλύψουμε το τεράστιο κόστος ανακατασκευής προβλήτας και λιμανιού, εκατομμύρια που μας ζητούν να δαπανήσουμε για να έχουμε το ελάχιστο δικαίωμα να επισκεφτούμε το οικόπεδό μας στην Καβαλιανή; Ποιος φορέας θα χρηματοδοτήσει το καταδυτικό πάρκο; Στις προμελέτες που το Υπουργείο Πολιτισμού και η Περιφέρεια Αττικής έχουν εκπονήσει υπάρχει πρόβλεψη για σύνδεση των νησίδων του Ευβοϊκού κόλπου με την Αττική;

     Παρακαλούμε, αν πράγματι έχουν σχέση οι σχεδιασμοί σας με τη νήσο Καβαλιανή και στο μέτρο που αφορά σε μας ως ιδιοκτήτες οικοπέδων, ενημερώστε τη Διοίκηση του Παραθεριστικού Οικοδομικού Συνεταιρισμού Υπαλλήλων Εμπορικής Τραπέζης, για να μπορέσει μετά να ενημερώσει τα μέλη του και να συζητηθεί το θέμα σε Γενική Συνέλευση. Νομίζουμε ότι είναι αναγκαίο να λάβετε υπ' όψιν αυτούς τους προβληματισμούς μας ‒ προσωπικά είμαι μέλος από το 1981 ‒ και να καλέσετε κάθε ενδιαφερόμενο, για ενημέρωση και από κοινού αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων.

     Ελπίζουμε να λάβουμε σύντομα επαρκείς απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματά μας, γιατί το θέμα μάλλον αφορά άμεσα και στα 606 μέλη του ΠΑΟΣΥΕΤ, που από το 1981 έχουμε αγοράσει τη νησίδα Καβαλιανή, έχουμε δαπανήσει τεράστια ποσά για έργα (δρόμους, ηλεκτροδότηση από τη ΔΕΗ με υποθαλάσσια καλώδια, νερό από την ΕΥΔΑΠ με υποθαλάσσιο αγωγό και πολλά άλλα ακριβά έργα) κι αγωνιζόμαστε τριάντα πέντε χρόνια να αξιοποιήσουμε τα οικόπεδά μας.

     Αλλά και στην περίπτωση που οι σχεδιασμοί σας δεν έχουν σχέση με την ιδιοκτησία της Καβαλιανής, ζητούμε ως Έλληνες πολίτες και ενδιαφερόμενοι για την περιοχή να μας δώσουν οι αρμόδιοι υπεύθυνες απαντήσεις, προτού ανακύψουν τυχόν ζητήματα που θα καθυστερήσουν το μεγαλόπνοο τουριστικό έργο.

     Θα θέλαμε, επίσης, να πληροφορηθούμε και από τους αρμόδιους του Δήμου Καρύστου Ευβοίας, όπου ανήκει διοικητικά η νήσος Καβαλιανή με το σχέδιο Καλλικράτης, τι ακριβώς θα γίνει τους προσεχείς μήνες στον Ευβοϊκό κόλπο, ειδικότερα στην Καβαλιανή. Αν δεν έχουν ήδη ενημερωθεί, επιβάλλεται να το πράξουν άμεσα.

     Θυμίζουμε ότι έχουμε από δεκαετίες εκχωρήσει στην οικεία Τοπική Αυτοδιοίκηση το μερίδιο γης (90 οικόπεδα) που ορίζουν οι νόμοι ότι πρέπει να παραχωρούν ως κοινόχρηστη γη στους δήμους οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί και στη συνέχεια αγοράσαμε ξανά τα οικόπεδα, καταβάλλοντας στον ΟΤΑ Αλμυροποτάμου την αξία τους σε χρήμα.

     Υπάρχουν ωστόσο πολλοί συνεταίροι που, κουρασμένοι από την πολύχρονη αναμονή και την οικονομική αφαίμαξη, αποφάσισαν να πουλήσουν τα οικόπεδά τους. Σ' αυτούς πρέπει να απευθυνθούν ως αγοραστές οι αρμόδιοι, αν απαιτείται χρήση γης πάνω στην Καβαλιανή για κατασκευή των απαραίτητων εγκαταστάσεων, εφόσον βέβαια δεν προκαλούν όχληση. Και θα συμβούλευα τους συνεταίρους που δεν έχουν υπογράψει ακόμα συμβόλαια να σπεύσουν να το κάνουν τώρα, προτού ανατιμηθεί η αξία των οικοπέδων τους κι αναγκαστούν να πληρώσουν μεγαλύτερο φόρο μεταβίβασης του ακινήτου.

     Κάποιοι βέβαια μπορεί να έχουν λάβει υποσχέσεις ότι θα αγοραστούν από κάποιους τα οικόπεδά τους για εξοχικά Γερμανών — η προσφερόμενη τιμή είναι εξευτελιστική, χαμηλότερη από το μισό των εξόδων που έχουμε καταβάλει ανά οικόπεδο. Ας μην επαναπαύονται όμως, μέχρι να εισπράξουν το χρηματικό αντίτιμο, κι ας μην νομίζουν ότι θα πληρώσουν τα χρέη τους προς τον Οικοδομικό Συνεταιρισμό οι αγοραστές. Γιατί δεν υπάρχουν αρκετά ιδιωτικά κεφάλαια για συμφέρουσες επενδύσεις σε αγορά γης κι οι τράπεζες δεν δίνουν εύκολα δάνεια. Ειδικά τώρα που έπαψαν να προστατεύονται τα περιουσιακά στοιχεία και θ' αρχίσουν οι πλειστηριασμοί, υπάρχει κίνδυνος να χάσει κάποιος το οικόπεδό του, ακόμα και το σπίτι του, για μικρό χρέος.   

     Άλλωστε υπάρχουν ακόμα τα κάπιταλ-κοντρόλς στις τράπεζες, που έχουν δεσμεύσει τις καταθέσεις των Ελλήνων πολιτών κι έχουν σκλαβώσει το χρόνο τους, αφού είναι αναγκασμένοι να περιμένουν σαν ζήτουλες ώρες ατέλειωτες στις ουρές μέσα ή έξω από τις τράπεζες, για να πάρουν μόνο 420 ευρώ από τα χρήματά τους. Πρόσφατα μάλιστα, οι υπάλληλοι μεγάλης τράπεζας άρχισαν να διώχνουν τον κόσμο ένα λεπτό αφού λήξει το ωράριό τους κι αρνούνται να εξυπηρετήσουν ανθρώπους που μπήκαν στην τράπεζα δυο ώρες πριν και περίμεναν τη σειρά τους. Απαράδεκτη και προσβλητική συμπεριφορά προς τους μικροκαταθέτες.
     Σ' αυτούς πρέπει πρώτα να απαντήσουν οι πολιτικοί και αυτοδιοικητικοί άρχοντες πού βρήκαν τόσα κεφάλαια μέσα στον τυφώνα της οικονομικής κρίσης, για να ολοκληρώσουν τόσο δαπανηρό έργο σ' ένα μόνο χρόνο, όπως ανακοινώθηκε στα δημοσιεύματα του ευβοϊκού τύπου, σε ιστοσελίδες και αθηναϊκές εφημερίδες. Κύριε Υπουργέ Πολιτισμού, κυρία Περιφερειάρχης, κύριοι Δήμαρχοι, με συγκίνηση θα αντικρίζαμε από διαφανές σκάφανδρο μέσα στα βάθη του Ευβοϊκού ένα αρχαίο περσικό ναυάγιο ή το φορτίο ενός βυζαντινού πλοίου ή ένα βυθισμένο γερμανικό πολεμικό ή το τραγικό κουφάρι της «Χειμάρρας» (πρώην γερμανικό «Χέρθα»), που βυθίστηκε στις 19/1/1947 κοντά στην Καβαλιανή. Πρέπει να γνωρίζετε ωστόσο ότι, εκτός από τη φυσική ομορφιά και την εγγύτητα της Καβαλιανής προς την Αττική, υπάρχουν κι άλλοι αφανέρωτοι λόγοι, που θέλουν οι Γερμανοί να αγοράσουν κατοικίες στο νησί. Ο Ευβοϊκός κρύβει πολλά μυστικά και θησαυρούς μέσα στα υγρά σπλάχνα του...

     Γι' αυτό ανησυχούμε και ζητούμε να μας ενημερώσετε εγκαίρως για τα σχέδιά σας ‒ γιατί κρατήθηκαν μυστικά τόσον καιρό; ‒ και να φροντίσετε η δημιουργία του καταδυτικού πάρκου να μη γίνει αιτία να αδικηθούν, με κανέναν τρόπο, οι μικροϊδιοκτήτες της Καβαλιανής, που επένδυσαν σ' ένα μικρό κομμάτι γης το όνειρό τους να αποκτήσουν παραθεριστική κατοικία πριν από τριάντα πέντε χρόνια.

     Αναμένοντας επίσημη ενημέρωση για την Καβαλιανή,

                                                                         Βουνάτσου Μυρσίνη,

μέλος του ΠΑΟΣΥΕΤ

ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΕΛΙΑΣ – ΕΛΑΙΟΜΑΖΩΜΑ

ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΕΚΘΕΣΗ

                                                     

     Το καλοκαίρι του 1984, τακτοποιώντας ένα κιβώτιο με βιβλία στο πατρικό μου σπίτι, ανακάλυψα πάνω σ’ ένα μισοκιτρινισμένο φύλλο το πρόχειρο μιας έκθεσής μου από τη Β΄ τάξη στο Γυμνάσιο Πλωμαρίου Λέσβου, σχολικό έτος 1966-1967. Ασυναίσθητα το χέρι μου άρχισε να καθαρογράφει την παλιά έκθεση. Το τετράδιο εκθέσεων μου το ζήτησε μία Πλωμαρίτισσα — ούτε τ’ όνομά της θυμάμαι πια — ως βοήθημα για τον κατά ένα χρόνο μικρότερό μου γιο της, όπως συνηθιζόταν τότε. Τη θυμάμαι όμως όρθια στα σκαλιά της, να διαβάζει συγκινημένη την έκθεση και να βουρκώνουν τα μάτια της. Μακάρι να είχα κρατήσει το τετράδιό μου… Ο φιλόλογος μάς έδωσε θέμα σχετικό με την κύρια χειμερινή ασχολία των γονιών μας, τη μάχη της ελαιοσυλλογής: «Γυρισμός από το ελαιομάζωμα».

     Την παλιά έκθεσή μου πρωτοδημοσίευσα στο πρδκ. «Τα Παλιοχωριανά» (τ. 15, Ιούλ.-Αύγ.-Σεπτ. 1984, σελ. 235). Σήμερα τη δημοσιεύω ξανά, ως απάντηση στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που πρόσφατα υπέγραψε σε σύνοδο της Ε.Ε. την αύξηση των εισαγωγών ελαιολάδου από την Τυνησία κατά 35.000 τόνους (από 50.000 σε 85.000), πράξη που οδήγησε σε μείωση της τιμής του ελληνικού ελαιολάδου εφέτος, που η σοδειά περιμένουμε να είναι καλύτερη από την περυσινή. Παρ’ ότι σήμερα έχουν βελτιωθεί οι συνθήκες καλλιέργειας της ελιάς, οι αστοί πολιτικοί που στελεχώνουν την Κυβέρνηση δείχνουν να αγνοούν (;) ότι το ελαιομάζεμα εξακολουθεί να είναι από τις πιο σκληρές, τις πιο δαπανηρές κι ελάχιστα προσοδοφόρες γεωργικές εργασίες. Κρίμα που και οι τρεις νεοεκλεγμένοι από το λεσβιακό λαό βουλευτές είναι το ίδιο αδρανείς και άφωνοι ως «ακάνθιοι τέττιγες», ενώ θα έπρεπε να παλεύουν δυναμικά στη Βουλή υποστηρίζοντας τους Λέσβιους ελαιοπαραγωγούς ψηφοφόρους τους και να τους ενημερώνουν με άρθρα τους σε λεσβιακά έντυπα…  

                               

«Γυρισμός από το ελαιομάζωμα»

  

Στην ιερή μνήμη των γονιών μου

 

     Πρωί-πρωί, πριν ακόμα ο βασιλιάς της ημέρας μάς φανερώσει όλη τη λαμπρή προσωπικότητά του, οι χωρικοί ξεκινούν για τα κτήματα. Τρέχουν να μαζέψουν τις ελιές, που πέφτουν και τρυπώνουν στα πιο απίθανα σημεία.

     Στο δρόμο άνθρωποι και ζώα, σωστό καραβάνι, προχωρούν. Από μακριά ακούγονται σαν βόμβος εκατομμυρίων μελισσών οι ζωηρές ομιλίες των ανθρώπων και τα γκαρίσματα των γαϊδάρων, που βοηθούν κι αυτοί στο έργο τους τ’ αφεντικά τους.

     Άλλη μια μέρα περνά, ημέρα κόπου για τους αγρότες. Τα σακιά, γεμάτα ελιές, είναι έτοιμα για φόρτωμα…

***

     Με το ηλιοβασίλεμα δίνεται το σύνθημα της αναχώρησης. Η πρωινή πομπή παίρνει το δρόμο του γυρισμού. Δεν ακούγονται όμως τα γέλια και οι φωνές του πρωινού·  η κούραση είναι αποτυπωμένη στα πρόσωπα των ανθρώπων. Κανείς δεν έχει το κουράγιο να θαυμάσει τη φύση που χρυσώνεται από το δύοντα ήλιο, ενώ τα βουνά γεμίζουν σκιές. Τα φορτωμένα με τις ελιές ζώα συντονίζουν το βήμα τους με το βήμα των κυρίων τους. Τα λόγια είναι μετρημένα, το κορμί σκυφτό από το ολοήμερο προσκυνητό. Το μυαλό πετάει στη συγκομιδή της ημέρας, στις δουλειές του σπιτιού, στο άλεσμα που ίσως θα κάνουν μια από τις επόμενες μέρες. Μοναδική παρηγοριά η σκέψη ότι ο καρπός ολοένα και μαζεύεται, για να γίνει λάδι.

     Όπως είναι γνωστό, το Νησί μας είναι κατάφυτο από ελιές, των οποίων ο καρπός αποτελεί πρώτη ύλη για την παραγωγή του λαδιού, του κυριότερου μέσου διαβίωσης των κατοίκων του. Από το τετράμηνο αυτό της σκληρής εργασίας θα εξαρτηθεί η οικογένειά τους όλο το χρόνο. Εργασία, που την κάνουν πιο δύσκολη και πιο σκληρή το χειμωνιάτικο κρύο, η αλύπητη βροχή, το ανώμαλο έδαφος, οι κακοτράχαλοι αγροτικοί δρόμοι, η έλλειψη μεταφορικών μέσων. Ένα αρχαίο ρητό λέει ότι «τα καλά αποκτώνται με κόπους». Πραγματικά, τους κόπους του λιομαζώματος τους γεύονται μέχρι τα κατάβαθα του κορμιού και της ψυχής τους.

     Οι άνθρωποι αυτοί με τα σκασμένα και γεμάτα αγκάθια χέρια είναι οι γονείς μας, που δουλεύουν για μας, για να ζήσουμε σ’ ένα ανώτερο βιοτικό επίπεδο, για να ξεφύγουμε από τη δύσκολη ζωή που ζουν αυτοί. Μ’ αυτό το όνειρο κοιμούνται και ξυπνούν, αυτή η ελπίδα τους δίνει κουράγιο να συνεχίσουν το έργο τους. Αυτοί οι καημοί τους συντροφεύουν στο μακρινό ταξίδι του γυρισμού από το λιομάζωμα. Γι’ αυτό καμιά φορά σταματούν κι αφήνουν την κουρασμένη ματιά τους να χαϊδέψει τα υπομονετικά γαϊδουράκια, να καμαρώσει τα ευλογημένα λιόδεντρα, ν’ αγκαλιάσει το γαλάζιο ορίζοντα. Αν τους κοιτάξεις αυτή τη φευγαλέα στιγμή, θα δεις να φέγγει μέσα στα μάτια τους το φως της ευτυχίας που φέρνει η προσμονή για ένα καλύτερο αύριο. Κι εγώ, καθισμένη στο θρανίο μου, στέλνω ένα θερμό «ευχαριστώ» στους γονείς μου, καθώς τους φαντάζομαι να στέκονται και να ονειρεύονται για μένα το καλύτερο.

     Είναι μακρύς, ατέλειωτος θαρρείς, ο δρόμος του γυρισμού από το ελαιομάζωμα. Κάθε πέτρα του, κάθε χρυσοπράσινη ελιά στην άκρη του είναι και μια χρυσή ελπίδα αυτών των θαρραλέων βιοπαλαιστών, που γυρίζουν από τα κτήματα κρατώντας τα ραβδιά, σαν πολεμιστές με τα κοντάρια τους που επιστρέφουν λαβωμένοι μα νικητές από το πεδίο της μάχης. Το βλέμμα τους γλυκαίνει, καθώς πρωτοαντικρίζουν τα ταπεινά σπιτάκια του χωριού, επιτέλους.

     Φτάνοντας στο χωριό, κατευθύνονται προς τα ελαιοτριβεία, όπου ξεφορτώνουν τις ελιές. Εκεί δεν λείπουν και τα μικροεπεισόδια, πολλές φορές κωμικοτραγικά, ιδιαίτερα όταν κάποιος βιαστικός αδειάσει σε παράγκα άλλου τις ελιές του. Αφού τακτοποιήσουν τα ζώα και τα πράγματά τους, καταφεύγουν στη θαλπωρή του σπιτιού τους ή στο καφενείο για λίγο οι άνδρες. Τις γυναίκες τις περιμένουν οι δουλειές του σπιτιού, κυρίως η «ορδινιά», η ετοιμασία του φαγητού που θα πάρουν μαζί τους την επομένη. Σε λίγο ο ύπνος θα απαλύνει την κούραση και θα τους δώσει νέες δυνάμεις, για να ξεκινήσουν πάλι αύριο για τα κτήματα.

     Αυτή είναι η ζωή τους, ζωή δύσκολη γι’ αυτούς που τη ζούνε. Ζωή που χτίζει πάνω στον κόπο του σήμερα την ευτυχία του ΑΥΡΙΟ.

Μυρσίνη Βουνάτσου

    

Το ελαιοτριβείο του Ελαιουργικού Συνεταιρισμού Παλαιοχωρίου με τη μεγάλη ταράτσα. Απέναντι η Αγκαθερή.

ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΓΙΑΟΥΡΤΙ

Πώς φτιάχνουμε Γιαούρτι στη Λέσβο

Υλικά:

- 1 λίτρο (4 φλυτζάνια) γάλα πρόβειο ή κατσικίσιο ή εμπορίου φρέσκο πλήρες

- 3 κουταλιές γιαούρτι ολόπαχο με τσίπα (1 κοφτή κουταλιά σούπας για κάθε μπολ)

- 3 μπολ ή κεσεδάκια και θερμόμετρο μαγειρικής

Παρασκευή:

1. Θερμαίνουμε το γάλα στους 90 βαθμούς Κελσίου περίπου. Μόλις δούμε ότι αρχίζει να φουσκώνει, το κατεβάζουμε από τη φωτιά και το μοιράζουμε σε 3 κεσεδάκια, κατά προτίμηση πήλινα, γιατί διατηρούν πιο σταθερή τη θερμοκρασία.

2. Αφήνουμε να κρυώσει λίγο το γάλα και μετά μετράμε τη θερμοκρασία με θερμόμετρο μαγειρικής (να είναι περίπου 45 βαθμούς Κελσίου) ή με τον εξής παραδοσιακό τρόπο: βάζουμε το δάχτυλό μας μέσα στο γάλα και μετράμε ως το 20. Αν δεν καούμε, ρίχνουμε μια κουταλιά γιαούρτι μέσα σε κάθε μπολ, τα σκεπάζουμε καλά με βαμβακερή πετσέτα και κουβέρτα από πάνω και τα αφήνουμε σε θερμοκρασία δωματίου τρεις ώρες περίπου χωρίς να τα μετακινήσουμε, για να πήξουν. Προσέχουμε να μην καταστρέψουμε την τσίπα που έχει το ζεστό γάλα. 

     [Όσο πιο ζεστό είναι το γάλα όταν προσθέτουμε το γιαούρτι, τόσο πιο ξινό γίνεται. Αν θέλουμε να γίνει το γιαούρτι μας πιο γλυκό, θα πρέπει να χλιάνει περισσότερο το γάλα. Προσοχή! Αν η θερμοκρασία πέσει κάτω από 40 βαθμούς ή είναι νερωμένο το γάλα, το γιαούρτι δεν πήζει. Αν πάλι η θερμοκρασία είναι πάνω από 50 βαθμούς ή ξινή η μαγιά, τότε γίνεται ξινό.]  

3. Όταν πήξει το γιαούρτι, βάζουμε τα κεσεδάκια στο ψυγείο και τα αφήνουμε μερικές ώρες, πριν τα καταναλώσουμε.

Καλοφάγωτο!

4. Αν δεν έχουμε γιαουρτομαγιά και θέλουμε να φτιάξουμε, ακολουθούμε την εξής διαδικασία σε τρεις φάσεις: α) Θερμαίνουμε 1 φλυτζάνι γάλα, το κρυώνουμε μέχρι να φτάσει τους 35 βαθμούς, το βάζουμε σε ανοιχτό μπολ, το σκεπάζουμε με τουλουπάνι και το αφήνουμε σε σταθερή θερμοκρασία 28-30 βαθμών μια μέρα, για να ξινίσει. β) Θερμαίνουμε πάλι 1 φλυτζάνι γάλα, ρίχνουμε μέσα 1 κουταλιά σούπας από το ξινό υλικό, το σκεπάζουμε και το αφήνουμε μερικές ώρες σε ζεστό μέρος, να πήξει. γ) Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία της δεύτερης φάσης, ρίχνοντας από το παχύρρευστο υλικό 1 κουταλιά σούπας, το σκεπάζουμε και σε μερικές ώρες γίνεται γιαούρτι, το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως μαγιά για να φτιάξουμε γιαούρτι. Διατηρείται στο ψυγείο 10 μέρες περίπου.

     Σημείωση: Βίντεο παρασκευής μαγιάς με τον παραπάνω τρόπο βρήκα στην εξαιρετική ιστοσελίδα  http://www.ftiaxno.gr/2007/07/blog-post_3785.html.

Καλή Επιτυχία!

²²²

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΙΜΙΩΔΕΙΣ ΦΡΑΣΕΙΣ ΜΕ ΓΙΑΟΥΡΤΙ !

- Απ’ του διαβόλου το μαντρί, νε (=ούτε) γιαούρτι, νε τυρί.

- Άσπρος σαν το γιαούρτι.

- Εκάγαμε α σο γάλαν, φυσούμε και το ξύγαλαν (ποντιακή: Καήκαμε από το γάλα,

  φυσούμε και το γιαούρτι)

- Θα μας πάρουν με τα γιαούρτια!

- Κάηκε η βάβω στο κουρκούτι, φυσάει και το γιαούρτι.

- Κάηκε η γριά στο χυλό, φυσά και το γιαούρτι.

- Κι αν γίνει η θάλασσα γιαούρτι, οι φτωχοί δεν θα ’χουν κουτάλια.

- Με γιαούρτι ν’ αλειφτούμε, ασπροπρόσωποι να βγούμε.

- Όποιος καεί στην ψωμαγεριά, φυσά και το γιαούρτι.

- Τώρα που έγινε η θάλασσα γιαούρτι, δεν έχουμε κουτάλια.

- Τώρα που έγινε η σάλτσα γιαούρτι, χάσαμε τα κουτάλια.

²²²

ΠΑΛΙΟΧΩΡΙΑΝΟ ΧΟΥΡΑΤΟ

Πιάτου θέλ’…

     Η Μαρία Π. Αχειλαρά (Μπουτούδ’) ήταν έγκυος κι ένιωσε την επιθυμία να φάει γιαούρτι. Παρήγγειλε στη μάνα της Αμιρζάρα, που έμενε κοντά στην αγορά δίπλα από του Μαλαμαδέλ’ το μαγαζί, αν φέρει κάποιος γιαούρτι, να της αγοράσει μισή οκά.

     Πράγματι, ο Παναγιώτης Σαββέλης (Τσουμπανέλ’) το βράδυ κατέβασε μια τσανάκα, την έβαλε στην Καμάρα και πήγαιναν οι Παλιοχωριανοί με τα πιάτα τους κι αγόραζαν όσο ήθελε ο καθένας.

     Έτρεξε κι η Αμιρζάρα. Πάνω στη λαχτάρα της όμως να πάρει γιαούρτι για την κόρη της, που θα της έκανε και το πρώτο εγγόνι, ξέχασε να πάρει πιάτο μαζί της. Πάει στο Σαββέλη και του λέει:

     ― Μ’σή ουκά γιαούρτ’.

     Ο Παναγιώτης της απαντά:

     ― Πιάτου θέλ’…

     Η Αμιρζάρα, που δεν ήθελε να δώσει λογαριασμό, έκανε πως δεν κατάλαβε και του ξαναλέει:

     ― Βάλι μ’ μ’σή ουκά γιαούρτ’, είπα.

     Ο Παναγιώτης λέει ξανά:

     ― Πιάτου θέλ’…

     Και η Αμιρζάρα, εκνευρισμένη από την επιμονή του Παναγιώτη, ξέσπασε:

     ― Ποια του θέλ’;… Ποια του θέλ’;… Η κόρη μ’ η Μαρία είνι αγκαστρουμέν’ τσι του θέλ’.

     Κόκαλο ο Σαββέλης!

Από το Χρήστο Π. Αχειλαρά

(Δημοσιευμένο στο πδκ. «Τα Παλιοχωριανά», τόμος Β΄, τεύχος 44ο, Οκτ.-Νοέμβρ.-Δεκ. 1991, σελ. 722)

²²²

ΜΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΑΝΑΜΝΗΣΗ

     Σχολικό έτος 1969-1970. Συγκατοικούσα τότε με την εξαδέλφη μου Διαμάντω Χρ. Κουτσουραδή, κόρη της αγαπημένης μου θείας Ευαγγελίας, αδελφής του πατέρα μου. Μαθήτρια Γ΄ τάξης η Διαμάντω και Ε΄ τάξης εγώ στο εξατάξιο Γυμνάσιο Πλωμαρίου. Όλη την εβδομάδα μέναμε στο Πλωμάρι και το Σαββατοκύριακο γυρίζαμε στο Παλαιοχώρι, για να δούμε τους γονείς μας και για ανεφοδιασμό. Μέχρι τα μισά της εβδομάδας καταναλώναμε τα φαγητά που μας είχαν ορδινιάσει οι μητέρες μας. Τις υπόλοιπες μέρες μαγειρεύαμε μετά το σχολείο. Εκτός από τις σχολικές μας υποχρεώσεις, όσα παιδιά ήμασταν από χωριά έπρεπε να καθαρίζουμε το σπίτι που νοικιάζαμε και να μαγειρεύουμε απλά φαγητά. Μακριά απ’ τα σπίτια μας, για να μάθουμε γράμματα…

     Ακούγοντας κάθε πρωί κάποιον πλανόδιο που πουλούσε γάλα στο Πλωμάρι να διαλαλεί το γάλα του, κάποια μέρα αποφασίσαμε να αγοράσουμε γάλα και να φτιάξουμε γιαούρτι. Κι οι δυο είχαμε από το σπίτι μας σχεδόν ανύπαρκτες γνώσεις από αυτή την εργασία. Εγώ είχα δει τη θεία Ευαγγελία Καλαϊτζή - Ραφτέλη, αδελφή της μητέρας μου, να μετρά με το δάχτυλο τη θερμοκρασία του γάλακτος και να ρίχνει τη μαγιά. Θα εφαρμόζαμε όμως μια συνταγή που είχαμε βρει στο περιοδικό «Ρομάντσο».

     Αγοράσαμε γάλα, ακολουθἠσαμε πιστά τις οδηγίες και περιμέναμε να πήξει. Ήμασταν χαρούμενες κι ανυπόμονες να το γευτούμε. Άδικα όμως περιμέναμε ώρες ολόκληρες να πήξει το γιαούρτι, που παρέμενε ένας παχύρρευστος χυλός. Τη χαρά διαδέχτηκε η ανησυχία και την ανησυχία η απογοήτευση. Το αποτέλεσμα της γαλακτοκομικής μας δραστηριότητας ήταν κάτω του μετρίου. Ο γαλατάς νέρωνε το γάλα, μας είπαν!...  

     Από τότε μέχρι σήμερα, που μου γεννήθηκε πάλι η επιθυμία να φτιάξω γιαούρτι με γάλα από το σούπερ-μάρκετ της γειτονιάς μου, δεν ξαναδοκίμασα να φτιάξω γιαούρτι. Τη συνταγή την κατέγραψα από γυναίκες του χωριού μου κι από το Διαδίκτυο. Ελπίζω αυτή τη φορά να μου πετύχει!

Μυρσίνη Βουνάτσου

ΚΟΛΟΚΥΘΟΠΙΤΑ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ

Γλυκιά Κολοκυθόπιτα της Σοφίας

Υλικά:

  

Για το φύλλο:

• ½ κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις και λίγο ακόμη

• 1 φλυτζάνι τσαγιού ελαιόλαδο

• νερό, όσο χρειάζεται για να γίνει απαλή η ζύμη

Για τη γέμιση:

• 4 ποτήρια νερού κίτρινη τριμμένη κολοκύθα

• 1 φλυτζάνι τσαγιού σταφίδες (άσπρες και μαύρες)

• 1 ποτήρι νερού ζάχαρη

• 1 φλυτζανάκι του καφέ ρύζι

• ½ κουταλιά σούπας τριμμένη κανέλλα

• 1 φλυτζάνι τσαγιού ελαιόλαδο

Για επάλειψη:

• ελαιόλαδο, για επάλειψη του ταψιού και των φύλλων

• ½ φλυτζάνι τσαγιού μέλι

• σουσάμι καβουρδισμένο

Παρασκευή:

1. Ζυμώνουμε τα υλικά για το φύλλο κι αφήνουμε τη ζύμη να ξεκουραστεί για μισή ώρα.

2. Καθαρίζουμε, τρίβουμε και στραγγίζουμε την κολοκύθα.

3. Ετοιμάζουμε τη γέμιση, ανακατεύοντας σε μια λεκάνη όλα τα υλικά για τη γέμιση.

4. Ρίχνουμε λίγο αλεύρι σε μια επιφάνεια και πλάθουμε τρία φύλλα: δύο μεγάλα κι ένα μικρότερο.

5. Αλείφουμε ένα ταψί με λάδι, απλώνουμε το ένα μεγάλο φύλλο και το αλείφουμε με ελαιόλαδο. Ρίχνουμε από πάνω τη γέμιση, τη στρώνουμε και γυρίζουμε τις άκρες του φύλλου που περισσεύουν γύρω-γύρω. Από πάνω στρώνουμε το μικρό φύλλο για να καλύψουμε τη γέμιση, και το αλείφουμε με λάδι. Τέλος, στρώνουμε το άλλο μεγάλο φύλλο, το αλείφουμε με λάδι και χαράζουμε την πίτα σε ρομβοειδή ή τετράγωνα κομμάτια.

6. Ψήνουμε στους 180 βαθμούς Κελσίου για 1 ώρα περίπου.

7. Όταν βγάλουμε το ταψί από το φούρνο, αλείφουμε ζεστή την κολοκυθόπιτα με το μέλι και την πασπαλίζουμε με καβουρδισμένο σουσάμι.

Σημείωση: Θαυμάσια φτιαγμένη κολοκυθόπιτα, νόστιμη και εμφανίσιμη, με κέρασε η κυρία Σοφία Γκίτα - Κόντη. Της ζήτησα τη συνταγή και μου την έδωσε με πολλή προθυμία. Την ευχαριστώ και σας συνιστώ να τη φτιάξετε κι εσείς…

     Καλή Επιτυχία! 

ΤΟ ΠΛΩΜΑΡΙ ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΗΣΕ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ ΤΟ 1912

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΜΠΡΟΣ ΛΕΣΒΟΥ

http://www.emprosnet.gr/blogs/hronografima/78528-plomari-protostatise-stin-apeleytherosi-tis-lesvoy-1912

Χρονογράφημα          

 

Λέσβος και Μυτιληναίων Αιγιαλός. Δεκαπενθήμερες επισημάνσεις

Το Πλωμάρι πρωτοστάτησε στην απελευθέρωση της Λέσβου το 1912

 

            Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2015 | Αριστείδης Κυριαζής 

 

Οι Πλωμαρίτες πρωτοστάτησαν στην απελευθέρωση, όπως αποδεικνύουν οι εξής δράσεις: 
1.- Πλωμαρίτες αντάρτες κάλεσαν τον Οκτώβριο του 1912 τον οπλαρχηγό Ευστράτιο Λαγίδη να έλθει από την Αθήνα με «σώμα ανταρτών οίτινες συνενούμενοι μεθ’ ημετέρων τοιούτων να κηρύξωσι την επανάστασιν». Στις 5-11-1912 ο Λαγίδης έφθασε με δύο ιστιοφόρα και 60 Λέσβιους αντάρτες στη Μελίντα, όπου συνεννοήθηκε με τους Ευστράτιο Τζ. Αράπογλου και Αριστείδη Τζ. Αράπογλου, αλλά «οι προύχοντες συνέστησαν την μη πραγματοποίησιν της αποφάσεως» («Λαϊκός Αγών», 15-11-1912).

 

2.- Ο Πλωμαρίτης Θρασύβουλος Μελανδινός στις 31-10-1912 γράφει στον Ελευθέριο Βενιζέλο: «Σπεύσατε να μας καταλάβετε!» (Βασιλική Κουρβανιού, Λεύκωμα «Λέσβος 1912-2012 - Εκατό Χρόνια Ελευθερίας» της Λέσχης Πλωμαρίου «Βενιαμίν ο Λέσβιος», 2011). 

3.- Ο Πλωμαρίτης από τον Μπουρό, Ευστράτιος Ιωάννου Αθανασιάδης, ήταν ο οργανωτής και ταμίας της «Λεσβιακής Φάλαγγας» των 210 εθελοντών (εκ των οποίων οι 120 Πλωμαρίτες), που, αφού πλήρωσαν τα έξοδα στολής, οπλισμού, εισιτήρια και διατροφή κατά το ταξίδι από Νέα Υόρκη Αμερικής στη Μυτιλήνη (3-28 Νοεμβρίου) πολέμησαν στον Κλαπάδο 5-8 Δεκεμβρίου (Κωνσταντίνα Βάκκα-Κυριαζή, εισήγηση στο Συνέδριο Ιστορίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, στις 9-11-2012).

 

4.- Οι Πλωμαρίτες Δημήτριος Γ. Λαγουμίδης, Αντώνιος Δ. Ξυπτεράς, Εμμανουήλ Δ. Χατζηβασιλείου, Γεώργιος Κ. Βότσαλος και Μαλλιάκας Λαίλιος στις αρχές Νοεμβρίου ίδρυσαν Κομιτάτο. Οι Ιωάννης Γ. Πετρέλλης, Γεώργιος Π. Λύτρας, Δημήτριος Τσακύρης και Γεώργιος Τόμπρας έπλευσαν στη Λήμνο, όπου επέδωσαν αναφορά στο Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη για επίσπευση της απελευθέρωσης (Μαλλιάκας Λαίλιος, Λεύκωμα Μιχάλη Καλλοναίου, 1934).

 

5.- Ο Πλωμαρίτης οπλαρχηγός Εμμανουήλ Σιταράς και 22 Πλωμαρίτες αντάρτες απελευθέρωσαν το Πλωμάρι στις 8-11-1912, αφοπλίζοντας 8 Τούρκους χωροφύλακες. Στις 10-11-1912 βοήθησαν να ελευθερωθεί η Αγιάσος και την επόμενη κυριάρχησαν στην κεντρική χερσόνησο Λέσβου με σκληρές μάχες στους Λάμπου Μύλους, όπου τραυματίστηκε ο Πλωμαρίτης Εμμανουήλ Λούπος και σκοτώθηκαν 20 Τούρκοι αντάρτες («Λαϊκός Αγών», 13-11-1912).

 

6.- Ο Πλωμαρίτης οπλαρχηγός Δημήτριος Στεφάνου, αποβιβάστηκε από το ατμόπλοιο «Μακεδονία» στις 10-11-1912 και πολέμησε ως αρχηγός «εις το Πεζοναυτικόν σώμα των Προσκόπων» («Λαϊκός Αγών» 13-11-1912 και 20-12-1912).

7.- «Οκτακόσιοι εθελονταί εκ Πλωμαρίου κατεγράφησαν την ημέραν της καταλήψεως του Πλωμαρίου» στις 8-11-1912, οπότε «εσχημάτισαν επιτόπιον πολιτοφυλακήν διά την τήρησιν της τάξεως». Στις 10-11-1912 την πολιτοφυλακή πλαισίωσαν ο υποκελευστής Παναγιώτης Μελιγκώνης, ο δίοπος Καρκανιάς και οκτώ ναύτες, διά να «τηρούν την τάξιν» («Λαϊκός Αγών», 13-11-1912, σ. 2, 3). Εικοσιτέσσερα ονοματεπώνυμα της πολιτοφυλακής κατέγραψε σε οπισθότυπο φωτογραφίας της, που φυλάσσει η Λέσχη Πλωμαρίου, ο Δημήτριος Γεωργίου Λαγουμίδης και για τη μεταγραφή στο διπλανό πίνακα ευχαριστώ τον αγαπητό φίλο Γεώργιο Βρασίδα Λαγουμίδη, πρωτανεψιό του καταγραφέα.

 

8.- «Εν Πλωμαρίω κατηρτίσθη επιτροπή εξ αξιοτίμων κυριών και αβρών δεσποινίδων, η οποία περιερχομένη τας οικίας θα συναθροίση τας εις είδη και χρήματα προσφοράς των γενναίων Πλωμαριτών υπέρ του γενναίου Ελληνικού στρατού. Την επιτροπήν απετέλεσαν αι Κυρίαι Αρχοντούλα Ε. Τραγάκη, Ειρήνη Β. Αράπογλου, Πουλχερία Μ. Μελανδινού, Ιφιγένεια Κ. Αθανασιάδου και αι Δεσποινίδες Ευαγγελία Αθανασιάδου, Μαρία Τ. Λαγουμίδου, Πελαγία Βοτσάλου, Στέλλα Π. Μουτσογιάννη, Ειρήνη Ε. Τσαμουργκέλλη και Σουλτάνα Ι. Πούλια» («Σάλπιγξ», 25-11-1912).

 

9.- Ο Πλωμαρίτης οπλαρχηγός Δημήτρης Τσακύρης, στις 2-12-1912, με 115 Πλωμαρίτες αντάρτες «τίθεται υπό τας διαταγάς του κ. Απολλόδωρου Συρμακέζη» για τη μάχη Κλαπάδου («Χαραυγή», έτος Γ΄ τ. Δ΄, αρ. 53-54). 

10.- Πέντε χιλιάδες Πλωμαρίτες στις 4-1-1913 «διοργάνωσαν στην Μυτιλήνη συλλαλητήριον υπέρ της ενώσεως» με την Ελλάδα («Χαραυγή», έτος Γ΄, τόμος Ε΄, αρ. 55-56).

11.- Ο Κυδωνιάτης οπλαρχηγός Ευστράτιος Ιωάννου Λαγίδης είχε ορμητήριο το Πλωμάρι και για αυτό ο συγγενής του Κυδωνιάτης δάσκαλος Κωνσταντίνος Λαγίδης εγκαταστάθηκε στο Πλωμάρι με τους γονείς του Παναγιώτη και Κυριακή, και τις αδελφές του Δέσποινα, Ευτέρπη και Αικατερίνη, όπως καταχωρήθηκε με αριθμό 2060 σε Τετράδιο Δημοτολογίου του Πλωμαρίου που φυλάσσεται σε γραφείο του πρώην Δήμου Πλωμαρίου, καθώς με ενημέρωσε ο Πλωμαρίτης φίλος Στρατής Ψαράς.

     Ο Κωνσταντίνος Λαγίδης χρημάτισε αρχηγός της 11ης ομάδας του Σώματος Προσκόπων Πλωμαρίου, όπως φαίνεται στο πτυχίο του προσκόπου Νικολάου Ανδριώτη του 1915 (Αντώνης Ν. Ανδριώτης, Ο Προσκοπισμός στο Πλωμάρι, «Πλωμαρίτικοι Αντίλαλοι», φ. 247/2015). Η 1η ομάδα Προσκόπων Πλωμαρίου ιδρύθηκε με την απελευθέρωση, όπως προκύπτει από φωτογραφία της Ομάδας Προσκόπων 1912, δημοσιευμένη στους «Πλωμαρίτικους Αντίλαλους», φ. 19-20/1978.

 

(Πηγή: http://www.emprosnet.gr/blogs/hronografima/78528-plomari-protostatise-stin-apeleytherosi-tis-lesvoy-1912)

 

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ - ΤΟ ΛΑΧΕΙΟ

Σελίδα Λογοτεχνίας για Μαθητές

                                                                                                                      

Πανταζής Προκόπης (Κεράμι Καλλονής Λέσβου 1923 - 1985 Αθήνα)

Το λαχείο…

     Πεσμένοι μέσα στα φανταστικά πλούτη, είχαμε ξεχάσει προς στιγμής όλα τα βάσανα. Και δεν ήταν λίγα.

     Πρώτον εκείνο το μαρτύριο του χειμωνιάτικου πρωινού, το ξύλιασμα των ποδιών και χεριών από την ακινησία του θρανίου. Δύο ώρες ολόκληρες μέσα στην παγωμένη αίθουσα του καινούργιου μας σχολείου χτισμένου επί πρώτης Υπουργίας Παπανδρέου: «Εδώσαμεν προσοχήν εις τα κτίσματα…», που τα μεγάλα παράθυρά μας εκτός από το άπλετο φως σούρωναν και άφθονο κρύο και με τι να το πολεμήσουμε;  

     Πίστωση για σόμπα δεν υπήρχε. Τα μεγάλα κρύα ανάβαμε εξ ιδίων μαγκάλι και το βάζαμε κοντά στην έδρα κι άιντε να ζεσταθούν μ’ αυτό ογδόντα παιδιά.

     Κι άμα έπεφτε η βέργα του δάσκαλου στα μελανιασμένα χέρια, ο πόνος και το τσούξιμο σε τρυπούσαν στην καρδιά. Αμ το άλλο πάλι!

     Εκείνη η φαρμακίλα από την υποχρεωτική λήψη δύο δισκίων κινίνης κάθε πρωί μετά την προσευχή. Η περιοχή μας ελονοσούσα, οι θέρμες μάς θέριζαν, αλλά έτοιμη η βέργα του δασκάλου για όποιον δεν κατάπινε εθελοντικά αυτά τα απαίσια μαβιά χάπια που είχαν καταντήσει ο εφιάλτης των παιδιών, αφού το Υπουργείο δεν χαλάλιζε λεφτά για να τα κάνει ζαχαρόπηκτα. Και πήγαινε το δάκρυ κορόμηλο, γινόταν θρήνος και τα ρητά σαν το «πικρό στο στόμα, γλυκό στην καρδιά» παίρνανε και δίνανε, ώσπου να καταπιούμε το κώνειο.

     Αμέσως μετά το «κώνειο» ήταν που μπήκε το θέμα [της έκθεσης] κι είχαμε πέσει όλοι απορροφημένοι με τα μούτρα στα λεφτά. Κι ο Γιάννης, το πιο φτωχό παιδί της τάξης, ξόδευε κι αυτός με την καρδιά του. Μόλις που είχε περάσει από την έδρα, κατάπιε το δηλητήριο με μια γκριμάτσα αβάσταχτης πίκρας, κάθισε δίπλα μου στο θρανίο, με κοίταξε παρακαλεστικά στα μάτια και μου είπε:

     — Φαρμάκι είναι το άτιμο… Δεν έχεις κανένα σύκο, να πάει η πίκρα κάτω;

     Έβγαλα ένα από το κουβαδάκι που είχα για τσάντα και του το έδωσα. Το έφαγε με μικρούτσικες μπουκιές, για να κρατήσει ώρα πολλή. Μ’ αυτό τον τρόπο έτρωγε ό,τι και να του ’δινες, όχι για να το απολαμβάνει, παρά για να χορτάσει με την ψευδαίσθηση ότι έφαγε πολύ.

     Ήταν το μικρότερο παιδί της χήρας Παναγούλας, μεροκαματιάρας ξωμάχας που είχε τέσσερα στόματα να ταγίσει με τη δουλειά της και την ελεημοσύνη. Μάζευε ραδίκια από τον κάμπο, αχιβάδες από το γιαλό, σβυρνιές, βλαστάρια από τα ρουμάνια. Τα πήγαινε στα πλουσιόσπιτα στην Καλλονή, της δίνανε λίγο αλεύρι, λίγο λάδι, καμιά μαγειριά όσπρια για να πορέψει τα παιδιά της.

     Ένα αδιάκοπο κυνηγητό του ψωμιού, χειμώνα καλοκαίρι, χωρίς ανάσα!

     Σταχομαζώχτρα στο θέρος, «μπασιάκια», απομεινάρια στο λιομάζωμα, στα σύκα, στον τρύγο, στις απαλωνιές, παντού όπου βρισκόταν κάτι για να ταγίσει, μ’ αλλοίμονο, όχι για να χορτάσει τα παιδιά της.

     Ο καημός της ο μεγάλος ήταν να ’χει λίγη σοδειά για το χειμώνα, το σαραντάμερο με τις βροχές και το Γενάρη με τις παγωνιές, που δεν μπορούσε να ξεμυτίσει άνθρωπος στον κάμπο, στο βουνό ή στ’ ακρογιάλι.

     Ο Γιάννης όταν μιλούσε για φαγητά ανακάτευε και τις τηγανίτες μέσα, τόσο μεγάλη αδυναμία που είχε γι’ αυτές. Βέβαια, οι τηγανίτες παίζανε μεγάλο ρόλο στη ζωή όλων μας, γι’ αυτό κάθε χρόνο μια από τις εκθέσεις που γράφαμε ήταν: «Πώς γίνονται οι τηγανίτες;».     

     Σήμερα τι του κάπνισε του δάσκαλου και θέλησε να μας κάνει πλούσιους με τη φαντασία και μας έβαλε να γράψουμε έκθεση: «Τι θα κάνω, αν κερδίσω τον πρώτο αριθμό του λαχείου;», πράγμα απίθανο, γιατί δεν βρίσκονταν λεφτά που θ’ αγοράζαμε λαχείο του Στόλου.

     Ο Σπύρος ο Αμερικάνος, που είχε παραπάνω λεφτά, αγόρασε λαχείο και κέρδισε τον πρώτο αριθμό. Έγινε μεγάλος ντόρος στο χωριό μας και άρπαξε την ευκαιρία ο δάσκαλος να δοκιμάσει το χαρακτήρα μας…  

     Ριχτήκαμε λοιπόν στο γράψιμο, όσοι είχαν στο τετράδιο και όσοι δεν είχαν έγραφαν κι έσβηναν στην πλάκα. Ήρθε η ώρα να διαβάσουμε τις εκθέσεις και μεγάλο μπερεκέτι έπεσε στην αίθουσα, από φαγητά, γλυκά, ρούχα, παπούτσια και φιλανθρωπίες. Ο δάσκαλος παίνευε όποιον μοίραζε τα κέρδη σε ελεημοσύνες και του ’βαζε καλό βαθμό, κατάκρινε τους φαταούληδες, σιγοντάριζε τις τάσεις αποταμίευσης. Τελευταίο άφησε το Γιάννη της Παναγούλας.

     — Σήκω, Γιάννη, να δούμε τι έγραψες κι εσύ.

     Τι να γράψει ο Γιάννης, τελευταίος καθώς ήταν στα μαθήματα και το σχολείο τον έβλεπε στη χάση και στη φέξη. Άρχισε να διαβάζει:

     «Άμα… κερδίσω… τον… πρώτο… αριθμό… του λαχείου… θα πάρω… ένα… τσουβάλι… αλεύρι… να το πάω… στη μάνα… μου στο σπίτι…».

     — Λέγε παρακάτω.

     Σιωπή ο Γιάννης.

     — Λέγε σου είπα παρακάτω.

     — Δεν έχω άλλο…, δάσκαλε, έκανε φοβισμένα ο Γιάννης, τέλειωσε!

     — Χα, χα, χα, ξέσπασε στα γέλια ο δάσκαλος. Βρε αχμάκη, τριακόσιες χιλιάδες δραχμές θα έχεις και θα πάρεις μόνο ένα τσουβάλι αλεύρι;

     Και δώστου και γελούσε κι η σαστιμάρα του Γιάννη μεγάλωνε.

     — Γιατί γελάει; Αναρωτιόταν.

     Αυτός δεν άκουγε τίποτα άλλο από τη μάνα του σαν μαζεύονταν γύρω στο τζάκι και χουχούλιαζαν τα κάρβουνα νηστικοί κι αχόρταστοι. Ένας ήταν ο καημός της.

     «Αχ να ’χα ένα τσουβάλι αλεύρι να βρίσκεται, να σας κάνω καμιά τηγανίτα, να ψήσουμε κάνα σκουλίκι στα κάρβουνα. Πού να βγω αύριο πάλι μέσα στο κρύο να ψάχνω για καμιά μαγεριά. Βραδιάζει ξημερώνει με τρώει ο κάμπος και τα βουνά. Άμα είχα ένα τσουβάλι αλεύρι, θα ξένοιαζα και γω, ένα χειμώνα. Εχ! Μωρή Παναγούλα, χήρα κι έρημη, τι καραμέτια τραβάς!»

     — Βρε, τον αχμάκη το Γιάννη! γελούσε ακόμα ο δάσκαλος και παράσερνε και πολλά παιδιά στο γέλιο.

     Κι ο Γιάννης έφερνε γύρω το σαστισμένο βλέμμα του και ήταν αδύνατο να καταλάβει τι τους κάνει να γελάνε. Γιατί δεν είχε μάθει ακόμα πως: «Ο χορτάτος τον νηστικό δεν μπορεί να καταλάβει».

1. μαγκάλι (το): μεταλλικό σκεύος θέρμανσης, όπου τοποθετούν αναμμένα κάρβουνα  2. ελονοσούσα (η): περιοχή που μαστίζεται από την ελονοσία, συνήθως ελώδης  3. θέρμες (οι): πυρετοί, ελονοσία  4. κώνειο (το): δηλητηριώδες φυτό και το δηλητήριό του^. εδώ (μτφ.)= πικρό σαν δηλητήριο, το κινίνο  5. ξωμάχος/θηλ. ξωμάχα: αυτός που δουλεύει σκληρά έξω στους αγρούς,  φτωχός αγρότης  6. σβυρνιές (οι): σβρουνιές, είδος άγριου σπαραγγιού  7. ρουμάνια (τα): λόγκοι, άγονες περιοχές με πυκνή θαμνώδη βλάστηση  8. μπασιάκια (τα): η ελεύθερη συλλογή των υπολειμμάτων από οποιαδήποτε γεωργική παραγωγή^. εδώ: απομεινάρια από το λιομάζεμα, που μετά τα κοκκολογούσαν οι φτωχοί  9. μπερεκέτι (το): αφθονία αγαθών  10. ντόρος (ο): θόρυβος  11. απαλωνιές (οι): κομμάτι γης όσο ένα αλώνι^. υπολείμματα από το αλώνισμα  12. σεκοντάρω/σιγοντάρω (ρ.): συνοδεύω κάποιον στο τραγούδι^. εδώ: υποστηρίζω, τάσσομαι με το μέρος κάποιου, συμφωνώ  13. αχμάκης (ο): κουτός, απλοϊκός, αφελής, αργόστροφος  14. σκουλίκι (το): μακρόστενο τρόφιμο φτιαγμένο με ζυμάρι  15. καραμέτια (τα): βάσανα.    

Πηγή: Άρης Ταστάνης, «Προκόπης Πανταζής. Ένας αντάρτης και λογοτέχνης της Λέσβου», εκδόσεις ΚΨΜ, Αθήνα 2007, σελ. 209-211. Δημοσιεύτηκε το 1979 στο περιοδικό «Τα Καλλονιάτικα», τεύχος 2.