ΚΥΡΙΑΖΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ, «Ο ΙΣΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΙΦΟΣ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ, ΕΠΩΝΥΜΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΙΣΣΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΣΑΣ!»

Γράφει ο Αριστείδης Κυριαζής /aristeidis2007@gmail.com

* Εστάλη για αναδημοσίευση από το συγγραφέα. Πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ»   Μυτιλήνης το Σάββατο 17 Ιουνίου 2017 / http://www.emprosnet.gr/

ΑΛΒΑΝΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ - «ΛΕΣΒΟΣ: Ο ΣΕΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 1867»

Μ Ν Η Μ Ε Σ

Λέσβος: Ο σεισμός του 1867

Γράφει ο Γιώργος Αλβανός

     Στις 23 Φεβρουαρίου του 1867 ένας φοβερός σεισμός (Μ = 6,8 ρίχτερ) κατέστρεψε την πρωτεύουσα και πολλά χωριά του νησιού (Μόλυβος, Πέτρα, Καλλονή, Παράκοιλα κ.ά.). Το χωριό Κλουμιδάδος (Νάπη) υπέστη τις μεγαλύτερες ζημιές, ενώ το χωριό Αφάλωνας καταστράφηκε από πυρκαγιά που εκδηλώθηκε μετά τον σεισμό*. Τα γκρεμισμένα σπίτια έφτασαν τις 10.275 και οι νεκροί τους 800. Τα Βασιλικά είχαν μικρές απώλειες σχετικά. Από τα 195 σπίτια του χωριού καταστράφηκαν τα 80, ενώ υπήρξαν και 2 νεκροί. Στην πόλη της Μυτιλήνης καταστράφηκαν εντελώς 1.500 σπίτια από τα 2.500 και σκοτώθηκαν 150 άνθρωποι*. Ο σεισμός ήταν τόσο τρομαχτικός, που για πολλές δεκαετίες αργότερα η ανάμνησή του παρέμενε ζωηρή κι οι παλαιότεροι τον χρησιμοποιούσαν ως χρονικό σημείο, για να προσδιορίσουν σημαντικά γεγονότα της ζωής τους. Έλεγαν π.χ. «γεννήθηκα στο σεισμό»,  «παντρεύτηκα στο σεισμό», «πήγε στη Σμύρνη μετά το σεισμό» και τα λοιπά.

     Το πρώτο μυθιστόρημα του Στρατή Μυριβήλη έχει τον τίτλο «Ο σεισμός» ή «Η Θεία οργή» και αναφέρεται στο μεγάλο σεισμό του 1867 που είχε πλήξει τη Μυτιλήνη (1).

     Το συγκλονιστικό γεγονός του σεισμού δεν άφησε ασυγκίνητο τον ριμαδόρο της εποχής, που περιγράφει τη συμφορά στην ακόλουθη ιστορική ρίμα:

Αφιγκρασθήτε να σας πω το θλιβερό τραγούδι.

Η Μυτιλήνη χάλασε τσι να την λυπηθούτι…

Ακούν τη γη τσι μούγκριζει τσι πέφτουν τα ντουβάρια,

πλακώνουν νέους τσι πιδιά, πλακώνουν παλικάρια.

Άλλοι έκλαιγαν τις μάννες των τσι άλλοι τα πιδιά τους.

(…………………………………………………………….)

Μυτιλινιούδες έμουρφις στουν κόσμου ξακουσμένις,

ο Θιος οργή σας έστειλε, να κλαίτε οι καϊμένες.

Τον τόπου σας εχάλασε τσι σεις θε να χαθήτε,

άλλου μην περιμένετι, του Χάρου καρτηρείτι.

Παπάδες τσι γραμματιτσοί ούλοι συμμαζουχθήτι,

παράκκλησις τσι προσηυχές, αυτό μόνο ζητείτι. 

     Κάτω από το τραγούδι σημειώνεται και το όνομα του ριμαδόρου: Ν. Ξινέλλης.

     Ο λαός πίστεψε στ’ αλήθεια πως ο σεισμός ήταν οργή Θεού, γιατί όλοι θυμήθηκαν τον αφορισμό του Πατριάρχη. Από το νησί είχε περάσει κάποιος επίσημος Τούρκος και είδε κι απόρησε με την αφάνταστη γυναικεία πολυτέλεια. Φαίνεται οι λαδιές πηγαίνανε καλά κι οι Μυτιληνιές το ’χανε παραξηλώσει. Ο Τούρκος έκανε αυστηρές παρατηρήσεις στους προεστούς και γυρίζοντας στην Πόλη τα παράγγειλε του Πατριάρχη. Ο Πατριάρχης, με πανταχούσα του, φοβέρισε με αφορισμό τους Μυτιληνιούς, που δε θα συμμάζευαν τα λουριά των θηλυκών τους. Οι Μυτιληνιές και πάλι δεν ακούσαν ούτε του αφορισμού το φοβέρισμα.

     Πλακώνοντας του σεισμού το κακό, οι παντρεμένοι χώρισαν από το κρεβάτι τις γυναίκες τους.**

__________________________________

* Στοιχεία για όλα τα χωριά υπάρχουν στο βιβλίο του Παναγιώτη Παρασκευαΐδη «Οι περιηγηταί για τη Λέσβο», Αθήνα, 1973.

* «Οι σεισμοί της Ελλάδας», των Παπαζάχου Β. & Παπαζάχου Κ. (1989).

** πρβλ.: Γιάννη Βλαχογιάννη: Ε.Ε.Ε. Άπαντα.

(1) www.aegean.gr/gympeir/MYRIBHLHS.htm

 

[Σημείωση: Στην Ελλάδα το Γρηγοριανό Ημερολόγιο, που χρησιμοποιείται σήμερα, καθιερώθηκε από την Ελληνική Πολιτεία το 1923. Με βασιλικό διάταγμα, η 16η Φεβρουαρίου 1923 ορίστηκε ως 1η Μαρτίου (13 μέρες μπροστά). Ωστόσο, η Εκκλησία έκανε αποδεκτό το Γρηγοριανό Ημερολόγιο (Αναθεωρημένο Ιουλιανό Ημερολόγιο) για τις θρησκευτικές γιορτές, με εξαίρεση τη γιορτή του Πάσχα, από τη 10η Μαρτίου 1924, η οποία υπολογίστηκε ως 23η Μαρτίου 1924. Άρα, με το σημερινό ημερολόγιο η 23η Φεβρουαρίου 1867 είναι 6η Μαρτίου.] 

*****

 

   Παρακάτω διαβάστε στοιχεία για τον καταστρεπτικό σεισμό στη Λέσβο από το εξαιρετικό βιβλίο του Παναγιώτη Παρασκευαΐδη «Οι περιηγηταί για τη Λέσβο», Β΄ έκδοση, Αθήνα 1983, σελ. 154-155, 177:

     Στη σελ. 177, το περιοδικό «Σαπφώ», στο κείμενο «Ιστορική και Γεωγραφική περιγραφή της Λέσβου», γράφει:  

 

Αλβανός Γιώργος

Εκπαιδευτικός

ΕΚΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΙΣΜΟΠΛΗΚΤΗ ΒΡΙΣΑ

Ε Κ Κ Λ Η Σ Η

Η ΣΕΙΣΜΟΠΛΗΚΤΗ ΒΡΙΣΑ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΑΜΕΣΑ ΒΟΗΘΕΙΑ

     Αγαπητοί συγχωριανοί και φίλοι της Βρίσας.

     Όλοι μαζί μπορούμε να ξαναστήσουμε –να είστε βέβαιοι για αυτό– την όμορφη και γραφική Βρίσα μας.

     Δημοσιοποιήσετε αυτή την επιστολή όπου και όπως εσείς κρίνετε καλύτερα,  για να έχουμε τη μέγιστη ανταπόκριση.

     Σας ευχαριστώ εκ μέρους όλων των απανταχού Βρισαγωτών για την προσπάθειά σας αυτή και την κατανόησή σας στην καταστροφή που προκάλεσε ο Εγκέλαδος στη γενέτειρά μας και πανέμορφη Βρίσα. Να είστε σίγουροι ότι θα την ξαναφτιάξουμε ακόμα ομορφότερη και με τη δική σας βοήθεια!

Με Βρισαγώτικους χαιρετισμούς,

Σταυρινός Κώστας 

ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΒΡΙΣΑΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΡΙΣΑΓΩΤΩΝ ΑΘΗΝΑΣ - ΛΕΣΒΟΥ

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΡΙΣΑΣ «ΑΓΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ»

ΙΠΠΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΡΙΣΑΣ «ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ»

 

τηλ. 6945774657 (Ευστράτιος Παράκοιλας, Πρόεδρος Τοπικού Συμβουλίου)

τηλ. 6974-308135 (Κωνσταντίνος Σταυρινός, Πρόεδρος Συλλόγου Βρισαγωτών)

 

 

Στήριξη των σεισμοπαθών Βρίσας Λέσβου

 

     Είναι γνωστή η καταστροφή που προκάλεσε πρόσφατα ο σεισμός της Δευτέρας 12/6/2017 στη γενέτειρά μας Βρίσα Λέσβου. Οποιαδήποτε απόπειρα περιγραφής των συνεπειών του θεωρούμε πως είναι περιττή κι ίσως υπολείπεται της πραγματικότητας.

     Όπως αντιλαμβάνεσθε, προτεραιότητά μας προς το παρόν είναι να στηρίξουμε με όλους τους δυνατούς τρόπους τους κατοίκους της Βρίσας και τον τόπο μας. Απευθυνόμαστε στο αίσθημα αλληλεγγύης σας, για να ζητήσουμε τη συνδρομή σας στην προσπάθειά μας αυτή.

     Φυσικά, σεβόμαστε τις προσπάθειες φορέων και τις υποσχέσεις για βοήθεια και επιδιώκουμε τη συνεργασία με όλους, όσοι συντρέχουν ήδη ή επιθυμούν να συνδράμουν στην αντιμετώπιση της κατάστασης με είδη πρώτης ανάγκης, μαγειρεμένα φαγητά, τρόφιμα, ρούχα, οικονομική βοήθεια.

     Θεωρούμε, ωστόσο, απαραίτητο να υπάρχει  ά μ ε σ α  ένα ποσό στη διάθεση της τοπικής κοινωνίας, για να καλύψει απρόοπτες και απρόβλεπτες ανάγκες με επείγοντα χαρακτήρα, χωρίς να χρειάζονται περίπλοκες διαδικασίες για την εκταμίευσή του. Φροντίδα μας θα είναι να διασφαλίσουμε τη μεγαλύτερη δυνατή γνωστοποίηση της προσφοράς σας, τη σωστή αξιοποίηση και τη διαφανή διαχείρισή των χρημάτων.

     Για το σκοπό αυτό θα δημιουργηθεί Επιτροπή από όλους τους φορείς που υπογράφουμε το κείμενο αυτό και θα υπάρχει ανοιχτή λογοδοσία.

 

Μπορείτε να καταθέσετε χρήματα στο λογαριασμό με τα στοιχεία:

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΡΙΣΑΓΩΤΩΝ ΑΘΗΝΑΣ

ΝΟΜΟΥ ΛΕΣΒΟΥ

Νικηταρά 8 - 10, Αθήνα 106 78,

Α.Φ.Μ. ΣΥΛΛΟΓΟΥ: 090296663 / ΔΟΥ: Α΄ ΑΘΗΝΩΝ

στην

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ: 167/296155-55

ΙΒΑΝ: GR86 0110 1670 0000 1672 9615 555

ΚΩΔΙΚΟΣ SWIFT ΤΡΑΠΕΖΑΣ – BIC: ETHNGRAA

ΕΝΔΕΙΞΗ: ΒΡΙΣΑ ΛΕΣΒΟΥ

     Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιεσδήποτε ενέργειες χρειαστούν, ώστε να πολλαπλασιαστεί η αξία και σημασία της προσφοράς σας.

                                    Με τιμή

                           Tα Δ.Σ. των φορέων

 

ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Οδηγίες Αντισεισμικής Προστασίας

                                            

Ο σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο που πλήττει συχνά την Ελλάδα και άλλες χώρες του πλανήτη. Οι περισσότεροι σεισμοί που γεννιούνται στη χώρα μας δεν προκαλούν ιδιαίτερα προβλήματα, ωστόσο μερικοί είναι πολύ ισχυροί κι έχουν επιπτώσεις στον άνθρωπο και στο δομημένο περιβάλλον. Προετοιμάσου από τώρα, για να μπορείς να προστατεύσεις τον εαυτό σου κατά τη διάρκεια του σεισμού και να έχεις την κατάλληλη αντισεισμική συμπεριφορά μετά το σεισμό.

Τι πρέπει να κάνεις ΑΠΟ ΤΩΡΑ:

Προετοιμάσου

1. Ενημερώσου για το σεισμό, τη σεισμικότητα της περιοχής και τα μέτρα προστασίας.

2. Συζήτησε με τα μέλη της οικογένειάς σου και επισήμανε ποια είναι τα κατάλληλα σημεία προφύλαξής σου ανά χώρο, πώς κλείνει ο γενικός διακόπτης του ηλεκτρικού ρεύματος, ποια  είναι τα χρήσιμα τηλέφωνα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης (π.χ. Ευρωπαϊκός Αριθμός Έκτακτης Ανάγκης: 112), ποιος είναι ο κοντινός ασφαλής χώρος που θα καταφύγετε και θα συναντηθείτε μετά από ένα σεισμό.

3. Εφοδιάσου με μερικά είδη πρώτης ανάγκης, όπως φαρμακείο, φορητό ραδιόφωνο, φακό, σφυρίχτρα, κινητό τηλέφωνο, νερό, πάνες παιδικές, μια αλλαξιά εσώρουχα, λίγα χρήματα κ.ά.. Τοποθέτησέ τα σε μέρος εύκολα προσβάσιμο σε ώρα ανάγκης… και αχρείαστα να είναι.
       

4. Μερίμνησε ώστε να είναι ασφαλές το σπίτι σου. Επισήμανε επικινδυνότητες και προσπάθησε να τις μειώσεις. Τοποθέτησε σε χαμηλά ράφια τα βαριά ή εύθραυστα αντικείμενα. Στήριξε κατάλληλα τα ογκώδη έπιπλα, τα φωτιστικά, τους ανεμιστήρες οροφής κ.ά.. Μην κρεμάς βαριά αντικείμενα στους τοίχους πάνω από τα κρεβάτια. Διόρθωσε βλάβες που τυχόν υπάρχουν στο κτίριο π.χ. διαρροές, ρωγμές.

5. Λάβε μέρος σε ασκήσεις ετοιμότητας.

Τι πρέπει να κάνεις την ΩΡΑ του σεισμού:

Προστάτευσε τον εαυτό σου

Εάν είσαι μέσα σε κτίριο:

1. Μείνε στο χώρο που βρίσκεσαι και διατήρησε την ψυχραιμία σου.

2. Σκύψε, καλύψου κάτω από ένα γερό έπιπλο (τραπέζι, γραφείο, θρανίο) και κράτησε με τα χέρια σου το πόδι του. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει κατάλληλο έπιπλο, σκύψε στο μέσον του δωματίου, μειώνοντας όσο γίνεται το ύψος σου, και προστάτευσε με τα χέρια το κεφάλι και τον αυχένα σου. Απομακρύνσου από μεγάλες γυάλινες επιφάνειες (παράθυρα, φεγγίτες ή γυάλινα χωρίσματα) ή έπιπλα και αντικείμενα που μπορεί να σε τραυματίσουν.
    

   

Εάν βρίσκεσαι σε εξωτερικό χώρο:

1. Απομακρύνσου από τις προσόψεις των  κτιρίων, στύλους με ηλεκτροφόρα καλώδια ή άλλα επικίνδυνα σημεία (όσο αυτό είναι δυνατόν) και προφυλάξου κατάλληλα.

2. Απομακρύνσου από την ακτή. Ύστερα από ισχυρό σεισμό μπορεί να δημιουργηθούν θαλάσσια κύματα (τσουνάμι) αμέσως ή αρκετές ώρες μετά.

3. Μείωσε την ταχύτητα του αυτοκινήτου σου, εάν οδηγείς, και στάθμευσε στο πιο κοντινό, ασφαλές σημείο, μακριά από προσόψεις κτιρίων, αερογέφυρες, ηλεκτροφόρα καλώδια κ.ά. Φρόντισε να μην εμποδίζεις την κυκλοφορία.

Τι πρέπει να κάνετε ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ το σεισμό:

Εφάρμοσε το προσεισμικό σχέδιό σου

1. Εκκένωσε το κτίριο από το κλιμακοστάσιο (σκάλα), αφού πρώτα κλείσεις τους διακόπτες του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και του νερού, φορέσεις κατάλληλα για την εποχή ρούχα και παπούτσια και πάρεις μαζί σου τα εφόδια έκτακτης ανάγκης που θεωρείς απαραίτητα.

2. Προσπάθησε να μην χρησιμοποιήσεις άσκοπα το τηλέφωνό σου ή το αυτοκίνητό σου. Οι γραμμές τηλεφωνίας πρέπει να παραμείνουν σε λειτουργία και οι οδικοί άξονες πρέπει να είναι ελεύθεροι.

3. Κατάφυγε στον προεπιλεγμένο ανοιχτό, κοντινό, ασφαλή χώρο (πάρκο, πλατεία, χωράφι, γήπεδο κ.ά.), μακριά από τις προσόψεις των κτιρίων ή άλλα επικίνδυνα σημεία.

4. Περίμενε μετασεισμούς. Οι μετασεισμοί που ακολουθούν έναν ισχυρό σεισμό μπορεί να προξενήσουν επίσης βλάβες στα κτίρια.

5. Βοήθησε συνανθρώπους σου που έχουν ανάγκη. Μην μετακινήσεις βαριά τραυματισμένους, παρά μόνο αν υπάρχει κίνδυνος να τραυματιστούν περισσότερο. Ενημέρωσε σχετικά τις αρμόδιες υπηρεσίες όσο το δυνατόν γρηγορότερα (Πυροσβεστική: 199  ~  Ε.Κ.Α.Β.: 166).

6. Αναζήτησε τους γειτόνους - συγχωριανούς σου και βεβαιώσου ότι είναι καλά. Αν έχουν πάθει κάτι ή είναι αγνοούμενοι, ειδοποίησε άμεσα τις Αρχές και τους συγγενείς τους.

   

Πηγή: http://www.oasp.gr/node/116, http://www.oasp.gr/node/197, http://www.oasp.gr/node/198, http://www.oasp.gr/node/199.

Ψυχραιμία και Κουράγιο
Σας σκεφτόμαστε και συμπάσχουμε

Ο Δήμος Λέσβου γνωστοποίησε ότι για οποιαδήποτε πληροφορία, αναφορά ή βοήθεια θελήσουν οι κάτοικοι του νησιού, σχετικά με τον σεισμό, μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο 22513 - 50575.