Αυστραλέζικη σελίδα
Στην Αυστραλία φτιάχνουν τραχανά!
Μπορεί μια παραδοσιακή συνταγή να στηρίξει την ψυχή ανθρώπων που περπατούν στους δρόμους της ξενιτιάς και να καθορίσει την εθνική ταυτότητά τους; Όταν δεν έχουμε κοντά μας τα αγαπημένα μας πρόσωπα και πράγματα, όσα μας τα θυμίζουν γίνονται πολύ σημαντικά. Κι αυτό ισχύει και για εκείνους που έφυγαν μακριά και γι’ αυτούς που έμειναν πίσω να τους περιμένουν. Ποιων η λαχτάρα είναι μεγαλύτερη; Αφήνουμε τον καθένα από σας να σκεφτεί και να βρει απάντηση σ’ αυτά τα ερωτήματα…
Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1940-1944) και τις δεκαετίες που ακολούθησαν, πολλοί συμπατριώτες μας μετανάστευσαν στην Αυστραλία, για να βρουν εκεί δουλειά και καλύτερη ζωή. Με δάκρυα στα μάτια αποχαιρετούσαν τους δικούς τους κι έπαιρναν το δρόμο της ξενιτιάς, χωρίς να γνωρίζουν τίποτα για τη μακρινή ήπειρο κι ούτε λέξη από την αγγλική γλώσσα. Έφευγαν με την καρδιά γεμάτη πόνο, αλλά κι ελπίδα πως στον ξένο τόπο θα βρουν την τύχη τους. Η νοσταλγία για την πατρίδα πληγή που πάντα αιμορραγεί. Οι αναμνήσεις παρηγοριά και βάλσαμο.
Τρεις γενιές Ελλήνων ρίζωσαν στα χωριά και στις μεγαλουπόλεις της Αυστραλίας, μα δεν ξέχασαν τα ελληνικά έθιμα. Οι ορθόδοξες εκκλησίες, εκτός από τόποι λατρείας, έγιναν σημεία συνάντησης και κοινών εκδηλώσεων των Ελλήνων συμπατριωτών.
Άδειασαν τα χωριά της Ελλάδας· οι νέοι κι οι νέες έφυγαν να βρουν την τύχη τους κι έμειναν οι γεροντότεροι να περιμένουν γράμμα με τα νέα των παιδιών τους και κάπου-κάπου μια φωτογραφία. Ο νόστος άπιαστο όνειρο για την πρώτη γενιά μεταναστών.
Σαν έλθεις κι εύρεις λείψανα και κόκαλα στο χώμα1,
τα νεκροπούλια ρώτησε πως σ’ αγαπώ ακόμα.
Σήμερα βέβαια τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ κι οι μετανάστες μας κάνουν ταξίδια στην Ελλάδα συχνά. Εξακολουθούν ωστόσο σε κάθε βήμα τους στη δεύτερη πατρίδα τους να κουβαλούν την Ελλάδα και τις πατροπαράδοτες συνήθειές τους. Ακόμα και τον παραδοσιακό μας τραχανά φτιάχνουν!
Η εξαδέλφη μου Διαμαντούλα Κουτλή, κόρη του Καλδή και της Μαρίας Κουτλή, το γένος Θρασυβούλου και Διαμάντης Βουνάτσου, μητέρα του Βασίλη και της Μαρίας που ζουν στην Αυστραλία, μου υπαγόρευσε τηλεφωνικά τον τρόπο που ετοιμάζει το γάλα για το ξίνισμα. Κάνει δυο-τρεις φορές το χρόνο τραχανά για εκείνη και τις φίλες της. Το μόνο δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο, είναι να βρει αλεσμένο σιτάρι (κουρκούτι) στο Σύδνεϋ. Παρακάτω μας περιγράφει τη διαδικασία παρασκευής τραχανόγαλου.
ΠΩΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΖΟΥΜΕ ΤΡΑΧΑΝΟΓΑΛΟ
Α. Συγκέντρωση απαραίτητων υλικών:
• 1 λίτρο φρέσκο γάλα κατσικίσιο ή πρόβειο
• 3 κουταλιές σούπας γιαούρτι με πέτσα
• 1 πρέζα αλάτι
• 1 μεγάλο δοχείο μεταλλικό ή γυάλινο
Β. Ξίνισμα τραχανόγαλου:
• Βράζουμε 1 λίτρο φρέσκο γάλα (όχι παστεριωμένο), κατά προτίμηση κατσικίσιο, το αφήνουμε να κρυώσει και το ρίχνουμε στο δοχείο. Σε ένα φλυτζάνι, διαλύουμε 3 κ.σ. γιαούρτι σε λίγο γάλα, προσθέτουμε μια πρέζα αλάτι (⅓ κ.γλ. περίπου) και τα ρίχνουμε μέσα στο κρύο γάλα ανακατεύοντας συνεχώς. Τοποθετούμε το δοχείο σε ζεστό μέρος, εκτός ψυγείου. Η ζύμωση αρχίζει αμέσως και μετατρέπει το γάλα σε ξινόγαλο, κάτι σαν το κεφίρ. Την άλλη μέρα βράζουμε πάλι άλλο γάλα, το αφήνουμε να κρυώσει, το ρίχνουμε μετά στο δοχείο και περιμένουμε να ξινίσει. Ανακατεύουμε πρωί και βράδυ με ξύλινη κουτάλα.
• Όταν συγκεντρώσουμε την ποσότητα που επιθυμούμε και ξινίσει το γάλα, βράζουμε το τραχανόγαλο σε μεγάλη κατσαρόλα και παρασκευάζουμε τον τραχανά με τον παραδοσιακό τρόπο. Η ζύμωση του γάλακτος εξαρτάται από τις ημέρες συλλογής γάλακτος, την ποσότητά του και τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Αναλογία: 5 μέρη τραχανόγαλο / 1 μέρος κουρκούτι. Στο Παλαιοχώρι δοκιμάζουν πολλές φορές το τραχανόγαλο και προτιμούν μέτρια ξινό τον τραχανά.
Γ. Παρασκευή τραχανά:
• Την παρασκευή του τραχανά περιγράφουμε αναλυτικά σε ανάρτησή μας στις 24/5/2013. Αν αποφασίσετε να φτιάξετε τραχανό ─έτσι τον λέμε στο Παλαιοχώρι─ ακολουθήστε τις οδηγίες που δίνουμε στο blog μας: https://paleochori-lesvos.blogspot.com/2013/05/blog-post_23.html.
Δ. Συντήρηση τραχανά:
• 1ος τρόπος: Ο παραδοσιακός τρόπος ξήρανσης στον ήλιο το καλοκαίρι, αφού πρώτα τον πλάσουμε σε χάχλες ή τον κάνουμε κομματάκια με ένα πιρούνι. Απαιτείται φύλαξη από πουλιά και έντομα και προστασία του τραχανά από σκόνες και βροχή.
• 2ος τρόπος: Μπορούμε να αποφύγουμε τη δύσκολη διαδικασία ξήρανσης του τραχανά στον ήλιο, βάζοντάς τον φρέσκο στην κατάψυξη, αφού πρώτα τον χωρίσουμε σε μερίδες και τις βάλουμε στα ειδικά σακουλάκια. Έτσι μπορούμε να παρασκευάζουμε τραχανά οποιαδήποτε εποχή του χρόνου.
Αν αποφασίσετε να φτιάξετε κι εσείς Παλιοχωριανό σπιτικό τραχανά, σας ευχόμαστε...
Καλή Επιτυχία!
Διαμάντη Κουτλή
Σύδνεϋ Αυστραλίας
Το σχόλιό μας:
Φεύγοντας από το χωριό μας οι νέοι κι οι νέες, δεν πήραν μαζί τους μόνο μια βαλίτσα με λιγοστά προικιά, λίγα ενθύμια και την ευχή των γονιών τους. Στη νέα πατρίδα δεν πήγαν χωρίς πλούτη· μετέφεραν πολύτιμες γνώσεις κι ηθικές αξίες που τους δίδαξε η ελληνική τους οικογένεια: ελπίδα και προκοπή, σύνεση και σεμνότητα, αγάπη κι αγωνιστικότητα, χρυσά εφόδια που μπόλιασαν και πλούτισαν τη ζωή της δεύτερης πατρίδας τους.
Έχει περάσει ένας αιώνας από τότε που η πρώτη γενιά μεταναστών εγκαταστάθηκε στη μακρινή Αυστραλία. Σήμερα τα παιδιά των παιδιών των παιδιών τους, δισέγγονα και τρισέγγονα, αυστραλογεννημένα κι αγγλομαθημένα, έχουν πια προσαρμοστεί, χωρίς ωστόσο να ξεχνούν ν’ αγαπούν την πρώτη πατρίδα. Μόνο παράπονο ότι τα περισσότερα παιδιά κι εγγόνια των Ελλήνων μεταναστών δεν γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα, το σπουδαιότερο χαρακτηριστικό της ελληνικής ταυτότητας. Πικρή συνέπεια του ξενιτεμού, ακριβό τίμημα της αδιάκοπης βιοπάλης.
Όμως δεν έχουν χάσει ακόμα την ελληνική ταυτότητά τους. Άραγε, θα μπορέσουν στο μέλλον οι Ελληνοαυστραλοί της τρίτης και τέταρτης γενιάς να ξανακερδίσουν αυτό το πατρογονικό αγαθό ή θα αλλοτριωθούν και θα ξεχάσουν; Ας ευχηθούμε να το καταφέρουν κάποτε κι αυτό. Γιατί οι μετανάστες μας είναι ήρωες που μετέφεραν στη μακρινή ήπειρο και κρατούν ζωντανή την Ελλάδα. Αξίζουν το σεβασμό και την αγάπη μας.
Μ.Β.
______________
1. Βλέπε ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ-ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΞΕΝΙΤΙΑΣ στο https://paleochori-lesvos.blogspot.com/2013/04/blog-post_2705.html.