Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2014

ΦΤΩΧΟΣ ΚΑΙ ΣΟΦΟΣ

O φτωχός και ο σοφός




 
Ένας φτωχός ρώτησε το σοφό: «Γιατί είμαι τόσο φτωχός;»

Ο σοφός του απάντησε:
«Γιατί δεν έχεις μάθει να δίνεις.»

Ο φτωχός είπε:
«Αφού δεν έχω τίποτα να δώσω…»

Ο σοφός απάντησε:
«
Και όμως έχεις κάτι να δώσεις:

-το πρόσωπο, μπορείς να δώσεις στους άλλους ένα χαμόγελο

-το στόμα, μπορείς να επαινέσεις ή να παρηγορήσεις τους άλλους

-την καρδιά, μπορείς να "ανοίξεις"  την καρδιά σου στους άλλους

-τα μάτια, μπορείς να κοιτάξεις με τα μάτια της καλοσύνης

-το σώμα, μπορείς να το χρησιμοποιήσεις για να βοηθήσεις τους άλλους.

Επομένως, στην πραγματικότητα δεν είσαι φτωχός.
H "φτώχεια" του πνεύματος είναι η πραγματική φτώχεια.»
 

@ Αυτό το όμορφο κείμενο λάβαμε με e-mail από τον κ. Κόντη Δημήτριο και το μοιραζόμαστε με τους αναγνώστες του blog μας. Αναζητώντας την πηγή, φτάσαμε στην ιστοσελίδα http://enallaktikidrasi.com/page/16/, όπου μπορείτε να βρείτε πολλά παρόμοια κείμενα για σκέψη και αυτοανάπτυξη. Ευχαριστούμε τον κ. Κόντη για την αποστολή. Ευχαριστούμε και το σοφό, γιατί τα λόγια του μας έκαναν να σκεφτούμε και να κρίνουμε πιο σοφά…

@ Θα προσθέσουμε και μια γνώμη, που διαβάσαμε χρόνια πριν και μας έκανε τέτοια εντύπωση, ώστε να τη θυμόμαστε και να μας προβληματίζει ακόμα το νόημά της, ιδιαίτερα στη δεύτερη περίοδο. Θα είστε τυχεροί, αν εσείς καταφέρετε να την ερμηνεύσετε και να βρείτε παραδείγματα που την επιβεβαιώνουν. Ακούστε λοιπόν τι είπε ένας άλλος σοφός:

«Αυτό που έδωσα, το έχω. Αυτό που κρατώ το χάνω.»

Φιλοσοφείτε και Ευτυχείτε

Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2014

ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ

ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
   ΑΣΥΝΔΕΤΟ ΣΧΗΜΑ – ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ – ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ

Σύνθετος λόγος: Ο λόγος ονομάζεται σύνθετος, όταν αποτελείται από δύο ή περισσότερες προτάσεις. Η πρόταση περιέχει τους κύριους όρους (ρήμα – υποκείμενο – αντικείμενο / ή κατηγορούμενο) και προσδιορισμούς (ονοματικούς ή επιρρηματικούς).
  
Τρεις είναι οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να σχηματιστεί σύνθετος λόγος:
   Α) ασύνδετο σχήμα
   Β) παρατακτική ή κατά παράταξη σύνδεση
   Γ) υποτακτική ή καθ’ υπόταξη σύνδεση
                                                                              
Τρόποι σχηματισμού σύνθετου λόγου:    
  
Α) Ασύνδετο σχήμα
   Τοποθετείται η μία πρόταση κοντά στην άλλη, χωρίς να συνδέονται μεταξύ τους με σύνδεσμο, μόνο με κόμμα ανάμεσά τους. Παράδειγμα: «Χόρευαν, τραγουδούσαν, έτρεχαν, πηδούσαν, τάραζαν τον κόσμο με τις φωνές τους».

Β) Παρατακτική ή κατά παράταξη σύνδεση
    Τοποθετείται η μία πρόταση κοντά στην άλλη και συνδέονται μεταξύ τους με παρατακτικούς συνδέσμους. Παράδειγμα: «Φύγε και περίμενε εκεί».

Παρατακτικοί σύνδεσμοι είναι:
  α) οι συμπλεκτικοί σύνδεσμοι: και (κι), ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ
  β) οι διαζευκτικοί / διαχωριστικοί σύνδεσμοι: ή, είτε.
  γ) οι συμπερασματικοί σύνδεσμοι: λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως, που.
  δ) οι αντιθετικοί σύνδεσμοι: μα, αλλά, όμως, και όμως, παρά, ωστόσο, μολαταύτα, μολονότι, μόνο πουόχι μόνο – αλλά και, αν και, ενώ.  
    
Οι παρατακτικοί σύνδεσμοι συνδέουν πάντα όμοιες προτάσεις:
  α) είτε ανεξάρτητες (κύριες) προτάσεις μεταξύ τους: π.χ. «Έκανε πολλά λεφτά, αλλά δεν τα χάρηκε.» 
  β) είτε εξαρτημένες (δευτερεύουσες) προτάσεις μεταξύ τους: π.χ. «Είναι λυπημένη, γιατί δεν πήρε γράμμα απ' το γιο της και γιατί η κόρη της δεν έγραψε καλά στις εξετάσεις.»
  
Δηλαδή οι παρατακτικοί σύνδεσμοι συνδέουν πάντα όμοιες προτάσεις μεταξύ τους, είτε κύρια με κύρια είτε δευτερεύουσα με δευτερεύουσα.
                                                                       
Γ) Υποτακτική ή καθ’ υπόταξη σύνδεση
   Τοποθετείται μία τουλάχιστον κύρια ή ανεξάρτητη πρόταση σε κάθε περίοδο ή ημιπερίοδο λόγου, από την οποία εξαρτώνται μία ή περισσότερες δευτερεύουσες/εξαρτημένες προτάσεις.

Κύρια ή ανεξάρτητη πρόταση ονομάζεται η πρόταση που έχει ολοκληρωμένο νόημα και μπορεί να σταθεί μόνη της στο λόγο. Παράδειγμα: «Η αδελφή μου λατρεύει το θέατρο.»

Δευτερεύουσα ή εξαρτημένη πρόταση ονομάζεται η πρόταση που δεν έχει μπορεί να σταθεί μόνη της στο λόγο και πρέπει να στηριχτεί πάνω σε μία κύρια, για να ολοκληρωθεί το νόημα που εκφράζει. Παράδειγμα: «… όταν γυρίσεις στο σπίτι». Είναι δευτερεύουσα χρονική πρόταση, που δεν μπορεί να σταθεί μόνη της στο λόγο, γιατί δεν έχει ολοκληρωμένο νόημα. Γι’ αυτό πρέπει να τη στηρίξουμε, να την εξαρτήσουμε από μία κύρια πρόταση: «Θα είναι έτοιμο το φαγητό, όταν γυρίσεις στο σπίτι».

Κύρια ή ανεξάρτητη πρόταση
                                                Δευτερεύουσα ή εξαρτημένη πρόταση
 
Είδη δευτερευουσών προτάσεων:
  α) δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις (5 είδη)
 β) δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις (7 είδη).
  
Αναλυτικότερα στον παρακάτω πίνακα:
 

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ – ΕΙΔΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
  
Α.
ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
( 5 είδη )
Β.
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
( 7 είδη )
1.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται με ειδικούς συνδέσμους:
ότι, πως, που.
1.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται με τους αιτιολογικούς συνδέσμους:
γιατί, επειδή, αφού, τι (ποιητικό).
  
2.
ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται με το βουλητικό μόριο  να.
2.
ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται με τελικούς συνδέσμους:
να, για να.

3.
ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ ή
ΔΙΣΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται με τους ενδοιαστικούς συνδέσμους: μήπως, μη(ν).
   
3.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ  ή ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται με τους αποτελεσματικούς συνδέσμους: ώστε, που.
4.
ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται:
α) με τις ερωτηματικές αντωνυμίες:
τι, ποιος-ποια-ποιο, πόσος-πόση-πόσο.
β) με τις ερωτηματικά επιρρήματα:
πού, πότε, πώς, πόσο.
   
4.
ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται με χρονικούς συνδέσμους:
όταν, σαν, ενώ, άμα, καθώς, αφού, αφότου, πριν (πριν να), μόλις, όποτε, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που.
5.
ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται με αναφορικές αντωνυμίες:
που, οποίος-οποία-οποίο,
όποιος-όποια-όποιο, όσος-όση-όσο, οσοσδήποτε-οσηδήποτε-οσοδήποτε, οποιοσδήποτε-οποιαδήποτε-οποιοδήποτε, ό,τι, οτιδήποτε.
  
5.
ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται με αναφορικά επιρρήματα:
όπου, οπουδήποτε,
καθώςόπωςοπωσδήποτε, 
όσοοσοδήποτε
όποτε, οποτεδήποτε.

  


6.
ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται με τους υποθετικούς συνδέσμους: αν, εάν, σαν, άμα.

7.
ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εισάγονται:
α) με εναντιωματικούς συνδέσμους:
αν και, ενώ, μολονότι.
β) με εναντιωματικές εκφράσεις:
και αν, και να, και που, μόλο που,
που να.
                
                                  
                                                                                   Σημειώσεις Μυρσίνης Βουνάτσου

Παρασκευή 17 Οκτωβρίου 2014

ΦΩΤΟ-ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΟΠΤΙΚΗΣ - ΡΑΠΤΙΚΗΣ


  Τότε που το Παλαιοχώρι είχε νιάτα και ζωή


     Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε στη φωτογραφία τον εαυτό σας ή τις φίλες ή τις συγχωριανές σας. Κάποιες ζουν στο χωριό, άλλες ξενιτεύτηκαν, άλλες έχουν φύγει για πάντα… 
     Το Παλαιοχώρι γεμάτο όμορφα κορίτσια το 1959-1960. Μετρήσαμε δεκαοκτώ στην παραπάνω φωτογραφία, που μας παραχώρησε η Σοφία Μάρκου-Πρωτογύρου. Και ζούσαν στη δεκαετία του ’50 στο χωριό μας πολλά άλλα κορίτσια συνομήλικα ή μικρότερα που φοιτούσαν στο Δημοτικό Σχολειό του χωριού ή μεγαλύτερα, που κεντούσαν στο σπίτι τα προικιά τους. Τα σπίτια ήταν γεμάτα ζωή αλλά και έγνοια για την αποκατάστασή τους. Για σπουδές στο εξατάξιο Γυμνάσιο Πλωμαρίου και μετά στην Παιδαγωγική Ακαδημία Μυτιλήνης ή στο Πανεπιστήμιο Αθήνας δεν είχαν να διαθέσουν χρήματα οι φτωχές πολύτεκνες οικογένειες. Από το υστέρημά τους προτιμούσαν να σπουδάσουν τα αγόρια τους. Τα κορίτσια έρχονταν σε δεύτερη μοίρα, με προορισμό το γάμο στο χωριό ή στα ξένα. Άλλωστε οι γονείς τα κρατούσαν υπό στενό έλεγχο, από φόβο μη χάσουν την παρθενιά τους. Ακόμα, χρειάζονταν εργατικά χέρια για το μάζεμα της ελιάς και τις άλλες αγροτικές εργασίες.
     Τα καλοκαίρια μαθήτευαν αμισθί κοντά στις μοδίστρες του χωριού, αφού η ραπτική και το κέντημα σε μηχανή θεωρούνταν τέχνες χρήσιμες για τα κορίτσια. Σπανιότερα τα έστελναν εσώκλειστα στο σπίτι της ονομαστής μοδίστρας Πελαγίας Καπώνη στο Πλωμάρι, να μάθουν κοπτική, δίνοντας μικρό ποσό για τη διατροφή τους. Στην πραγματικότητα όμως τα κορίτσια ήταν άμισθες ανήλικες εργάτριες και υπηρέτριες, που έπρεπε να περιμένουν χρόνια μέχρι να τους επιτρέψει να την παρακολουθήσουν να κόβει το πατρόν. Γι’ αυτό και η άφιξη της δασκάλας κοπτικής-ραπτικής Καίτης Βαρελά στο Παλαιοχώρι το 1959 (διαβάστε την ταμπέλα) έκανε τους γονείς των κοριτσιών της φωτογραφίας να τα στείλουν να μάθουν την τέχνη. «Κόβαμε συνέχεια πατρόν, γεμίσαμε το σπίτι χαρτιά...», μας είπε χαρακτηριστικά η Σοφία.
    Μπορεί βέβαια κανένα από τα κορίτσια της φωτογραφίας να μην έγινε επαγγελματίας μοδίστρα, σίγουρα όμως οι λίγες γνώσεις που απέκτησαν από τα μαθήματα κοπτικής-ραπτικής θα τους ήταν χρήσιμες στη ζωή τους. Κι είναι σημαντικό το ότι, μέσα στα κλειστά γεωγραφικά και κοινωνικά όρια του χωριού μας, σε εποχές μεγάλης φτώχειας και κοινωνικών σε βάρος των κοριτσιών προκαταλήψεων, ανοίγονταν κάποιες επαγγελματικές προοπτικές για τις νεαρές Παλιοχωριανοπούλες. Το Παλαιοχώρι τότε είχε νιάτα και ζωή και μελλοντικές προοπτικές… 

     Δείτε ξανά τα κορίτσια στη φωτογραφία παρακάτω. Φορούν ενδυμασία ομοιόμορφη – λευκό πουκάμισο και σκούρα φούστα – μάλλον ραμμένη από τις ίδιες. Στο λαιμό μεζούρα και στα χέρια ένα τεράστιο τρίγωνο. Στα μάτια και στα χαμογελαστά χείλη τους το φως κι η χαρά της γνώσης. Το έξωμο σκούρο φόρεμα της δασκάλας δείχνει πως η φωτογραφία μάλλον έχει βγει στη λήξη των μαθημάτων. Δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε σε ποιο σημείο βρίσκονται οι λιθόκτιστες πεζούλες με τα λιόδεντρα κάτω και πίσω από τις νεαρές έφηβες. Ίσως το βρείτε και μας το πείτε εσείς. Προσπαθήστε να κάνετε ένα νοερό ταξίδι στο παρελθόν, στο Παλαιοχώρι πενήντα πέντε χρόνια πριν…      

Ενθύμιον Α΄ τάξης Κοπτικής - Ραπτικής έτους 1959-1960  
   
Κάτω, από αριστερά προς δεξιά:
1) †Μαρία Μαρή του Μάιστρου και της Γιασεμής, 2) Σιδερούλα Πρωτογύρου (Αγαδέλη) του Δημητρίου και της Βλουτίνας, 3) Μυρτούλα Σκυβαλάκη του Νικολάου και της Περσεφόνης, 4) Μυρσινούλα Στεριανού του Αντωνίου και της Ιάσμης, 5) †Ειρήνη Μάρκου του Παναγιώτου και της Μαρίας, 6) Ειρήνη Μαρή του Γρηγορίου και της Παναγιώτας, 7) Ευαγγελία Παντελέλλη του Εμμανουήλ και της Ειρήνης, 8) Ευαγγελία Μαλαμά του Βασιλείου και της Δημητρούλας, 9) Μυρσίνα Κουτλή του Ευστρατίου και της Ειρήνης.

Πάνω, από αριστερά προς δεξιά:
1) Αρχοντούλα Παντελέλλη του Ευστρατίου και της Ευαγγελίας, 2) Σοφία Μάρκου του Παναγιώτου και της Μαρίας, 3) Μυρσίνη Μαλαμά του Ευστρατίου και της Βενετίας, 4) Χαρίκλεια Σωτήρχου του Παναγιώτου και της Ευαγγελίας, 5) Καίτη Βαρελά, η δασκάλα του αθηναϊκού οίκου κοπτικής - ραπτικής, 6) Μυρσίνα Χάλακα του Γρηγορίου και της Ειρήνης, 7) Ρηνούλα Καλδέλη του Παναγιώτου και της Σουλτάνας, 8) Μύρτα Καπτανή του Εμμανουήλ και της Γιασεμής, 9) Ευαγγελία (Μπέμπα) Αληγιάννη του Δημητρίου και της Μαρίας, 10) Διαμάντη Κουτλή του Καλδή και της Μαρίας.

     Φωτογράφος ο αείμνηστος Γιάννης Γκάγκαλης από το Πλωμάρι, που τον θυμόμαστε χαμογελαστό πάντα με τη φωτογραφική μηχανή στο χέρι. Ελπίζουμε το φωτογραφικό αρχείο του να έχει διασωθεί και να εκτεθεί κάποτε στο Πολιτιστικό Κέντρο Παλαιοχωρίου.      
                                                 
²²²²²
   
     Σήμερα, μισόν αιώνα μετά, αυτό που προβληματίζει όσους ζουν στο χωριό κι όσους νοιάζονται γι’ αυτό από μακριά είναι το ερώτημα: «Έχει σήμερα προοπτικές το Παλαιοχώρι;»
Μυρσίνη Βουνάτσου