ΜΝΗΜΗ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΟΥΡΑΧΑΝΗ-ΓΑΝΩΣΗ

 

ΜΝΗΜΗ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΟΥΡΑΧΑΝΗ-ΓΑΝΩΣΗ

(Βούρκος 29/8/1927 – Παλαιοχώρι 31/3/2020)

Ειρήνη Κουραχάνη-Γανώση. Φωτογραφία Μ. Βουνάτσου, Παλαιοχώρι 10 Μαρτίου 2018

 

 

Ξενοφών Ε. Μαυραγάνης (1940-2023)

 

Του Ρηνέλ’

 

«…Τα ζούσε όλ’ αυτά του Ρηνέλ’, θα ’ταν στα δεκατέσσερά της τότε, μάθαινε, θαύμαζε και απορούσε. Και καμιά φορά τρόμαζε. Όταν είδε για πρώτη φορά στη ζωή της ένα δυνατό φως να κρέμεται απ’ το ταβάνι, ν’ ανάβει και να σβήνει με το γύρισμα ενός μαύρου κουμπιού, τρύπωσε κάτω απ’ το τραπέζι και δεν έλεγε να βγει. Ή όταν η κυρά της την έβαλε σ’ ένα δωμάτιο, που είχε μια μεγάλη μαντεμένια βαθιά σκάφη κι από πάνω μια βρύση έτρεχε καυτό νερό, πραγματικά τρόμαξε. Πώς γινόνταν όλ’ αυτά και πώς θα ’μπαινε εκεί μέσα, όπως τη γέννησε η μάνα της, να λουστεί και να πλυθεί. Κι όμως όλα τα ’μαθε κι όλα τα κατάλαβε. Αυτό που δεν μπόρεσε να χωνέψει ήταν αυτό το έρμο το κουτί με τα κουμπιά, και τις κίτρινες, κόκκινες και μπλε γραμμές, που κάθε Κυριακή έλεγε όλη τη λειτουργία, με παπάδες και ψαλτάδες, να τους ακούς και ν’ αναγαλλιάζει η ψυχή σου. Κι όλο ρωτούσε και ξαναρωτούσε.

– Γιατί, κυρία, δεν παίρνουν ένα τέτοιο και στο Βούρκο; Να το βάλουνε πάνω στην Αγιά Τράπεζα, να λέει τη λειτουργία τις Κυριακές, τους χαιρετισμούς τη Σαρακοστή, τα εγκώμια τη Μεγάλη Παρασκευή, να τ’ ακούνε και να κάνουν το σταυρό τους η μάνα μου κι η γιαγιά μου, κι έχουν την εκκλησιά κλειδωμένη;

Είδε κι έπαθε η κυρά της να την πείσει να εγκαταλείψει το ραδιόφωνο και να πηγαίνει καμιά φορά και στην εκκλησία…»

 

(Από το βιβλίο του Ξενοφώντα Μαυραγάνη «Ο θείος μου ο Άγιος», σ. 47)

  

***

 

Του Ρηνέλ’ από το Βούρκο, το 14χρονο κορίτσι με την απλή καρδιά, είναι η Ειρήνη Γ. Γανώση, το γένος Κουραχάνη. Γεννήθηκε στις 29 Αυγούστου 1927 στο Βούρκο (Σταυρός), μικρό χωριό της νότιας Λέσβου, αλλά έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής της στο Παλαιοχώρι, όπου παντρεύτηκε τον πρόωρα χαμένο παντοπώλη Γεώργιο Γρ. Γανώση. Εμείς τη θυμόμαστε χήρα, να μεγαλώνει με αξιοπρέπεια τα τρία της παιδιά στον Απάνω Μαχαλά. Είναι μητέρα του Γρηγόρη και του Δημήτρη Γανώση και της Δέσποινας Γανώση-Παυλίδη.

Πριν παντρευτεί, εργάστηκε ως παρακόρη στο σπίτι της Σουλτάνας Μαυραγάνη-Χατζηγιαννάκη, συζύγου του Πιττακού Χατζηγιαννάκη και θείας του Ξενοφώντα στο Πλωμάρι, το κεφαλοχώρι της ομώνυμης επαρχίας, στις αρχές της δεκαετίας του ’40. Αργότερα παντρεύτηκε και εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Παλαιοχώρι.

Διακρινόταν για την αγαθή της ψυχή, για τη νοικοκυροσύνη και τα όμορφα πλεκτά της με το βελονάκι, για την ωραία της φωνή και την καλή της μνήμη. Χαρακτηριστικό είναι το ποίημα «Το ορφανό», που είχε απαγγείλει στο Δημοτικό σχολείο και το απήγγελλε από μνήμης σε όλη της τη ζωή. Μπορείτε να το διαβάσετε στο blog μας, στο https://paleochori-lesvos.blogspot.com/2016/09/blog-post_11.html.

Του Ρηνέλ’ απεβίωσε στις 31 Μαρτίου 2020 στο Παλαιοχώρι. Ας είναι αναπαυμένη η ψυχή της, καθώς και του συγχωριανού μας συγγραφέα Ξενοφώντα Μαυραγάνη, που πέθανε στη Θεσσαλονίκη στις 31 Μαρτίου 2023.

 

Η Ειρήνη με την κόρη της Δέσποινα. Φωτογραφία Αννούλας Καλδέλη-Γιαλούρη. 

 

ΤΑ ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΑ ΜΝΗΜΟΝΕΥΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΜΑΣ

 

ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ

 16 Ιουνίου: Ημέρα του Πατέρα

 Κάθε τρίτη Κυριακή του Ιουνίου

 

 

Χατζηγιαννιού Χρυσούλα

Το τροπάρι του πατέρα
     
Άγιος ο ίδρως του, που χύνεται για μας,
και τὄχει μυστική χαρά και καμαρώνει.
Όταν ανθίζει το δικό μας το χαμόγελο,
η πίκρα του τελειώνει.

Είναι ο λόγος του μεστός και μετρημένος
και μας γλυκαίνει, σαν καμπάνα εσπερινή.
Στα τιμημένα χέρια του όλα όμορφα,
και σαν αντίδωρο αγιασμένο το ψωμί.

Δεν έχει μέτρο, για να μετρηθεί ο ίσκιος του,
που σαν φτερούγα Αγγέλου μας τυλίγει.
Μαζί του, ο ήλιος δρασκελίζει το κατώφλι μας,
και μέσα στην ψυχή μας καταλήγει.

(Συλλογή «Φτερουγίσματα», σελ. 22)

Αλεξίου Δημήτρης

Στον πατέρα μου

 

Σαν γυρνούσες τη σχόλη

χωρολόγος τάχα

ο κόρφος σου ήταν γεμάτος

πρωτάχλαδα κι αυγόσυκα

σταφύλια με κρουστές ρώγες

από τσαμπουρολόγημα στ’ αμπέλια

(μας έλεγες ψέματα πατέρα)

μύγδαλα ο κούκος σου ολόγιομος

στο χέρι ένα μάτσο χλωρά ρεβίθια

πρόβαλλες στο ρουμάνι το βράδυ-βράδυ

μισός κλαρί μισός κρασοπουλιό

γελαστός με ανάλαφρη περπατησιά

μύριζες ρείκι, θυμάρι,

πατερίλα απόσταγμα της γενιάς σου

δημιούργημα του καιρού σου.

Υστερότερα όταν σκοτείνιαζε

στον απέραντο θόλο της σκέπης μας

η εκτυφλωτική αστροφεγγιά χάραζε

τις καμπύλες των βουνών και των δέντρων

τότε μας έδειχνες την Πούλια

τον ποταμό του Ιορδάνη, το Άστρι

κι όλα τα σημαδιακά αστέρια

έχοντας τη σιγουριά των προπάππων σου

που με άθιχτο το μαχαίρι στην τσέπη τους

παραμέριζαν μ’ ένα μακρύ ραβδί κάθε

εμπόδιο στην ατραπό της ζωής.

 

Πηγές: http://www.douridasliterature.com/logotexnia.html, http://www.escapemedia.gr/orizontes-texnis/pitharhin-patri-na-ypakouis-ston-patera-sou-sofoklis/

 

Ο πατέρας

Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης

Μουσική - Ερμηνεία: Παντελής Θαλασσινός

https://www.youtube.com/watch?v=gZfxzsujNgI

Στα χέρια της μητέρας μου, κοιμόταν ο πατέρας μου

και η ζωή ξημερώνει στα παιδικά μου μάτια.

Και το πρωί που έφευγε, μια ακτίνα του ήλιου ξέφευγε

και χόρευε στο βήμα του αργά στα σκαλοπάτια.

 

Στο μεσιανό του δάκτυλο μια φαγωμένη βέρα

κι ανάμεσα στα χείλη του μια ήσυχη γραμμή.

Δε μίλαγε μα δάκρυζε, στην πρώτη καλημέρα

λόγια είναι τα δάκρυα, κρυμμένα στα κορμί.

 

Τους δρόμους που περπάταγε, ασίκικα τους πάταγε,

κι ας ήταν ο πατέρας μου σκαρί συνηθισμένο.

Στους ουρανούς αρμένισε και το σακάκι ανέμισε

καιρός πάει που έφυγε, μα εγώ τον περιμένω.

 

Για τον Πατέρα μας μόνο με ποίηση μπορεί να μιλήσει η καρδιά μας...

ΛΕΣΧΗ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ_12o ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΣΚΑΚΙΣΤΙΚΟ ΤΟΥΡΝΟΥΑ

12ο Εσωτερικό Σκακιστικό Τουρνουά rapid open*

Βενιαμίν 2023-2024

 

Η Λέσχη Πλωμαρίου «Βενιαμίν ο Λέσβιος», στο πλαίσιο της σκακιστικής εκπαιδευτικής χρονιάς 2023-24 της Ακαδημίας της, διοργανώνει το 12ο Εσωτερικό Σκακιστικό Τουρνουά rapid open Βενιαμίν 2023-24 στην Μυτιλήνη.

• Χώρος διεξαγωγής: Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Μυτιλήνης, Τυρταίου 4 (στην αγορά της Μυτιλήνης).

• Σύστημα αγώνων open rapid: Ελβετικό 5 γύρων.

• Ημέρα διεξαγωγής: Κυριακή 16/6/2024, 10:30 π.μ.

• Χρόνος σκέψης: Δέκα (10΄) λεπτά + πέντε (5΄΄) δευτερόλεπτα ανά κίνηση (από την 1η κίνηση) ανά σκακιστή για την ολοκλήρωση της παρτίδας (για τις σκακιέρες του 3ου και 4ου ομίλου που προβλέπονται σκακιστικά ρολόγια). Στον 1ο και 2ο όμιλο χρόνος (σκακιστικά ρολόγια) θα τοποθετούνται σε παρτίδες που υπερβαίνουν την συνήθη διάρκεια του γύρου.

• Διευθυντής Αγώνων: Διευθυντής Αγώνων ορίζεται ο κ. Μπανταβάνης Γεώργιος.

      • Διαιτησία: Διαιτητές ορίζονται ο κ. Λάμπρου Δημήτρης και ο κ. Τσεκούρας Ανδρέας.

• Κανονισμοί τουρνουά: Ισχύουν οι Κανόνες Σκακιού της F.I.D.E. και της Ε.Σ.Ο.

• Δικαίωμα Συμμετοχής: Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλοι οι σκακιστές που γνωρίζουν τους βασικούς κανόνες που χαρακτηρίζουν το Σκάκι.

• Όμιλοι:

    1^ος όμιλος: για μαθητές μέχρι Γ΄ Δημοτικού

    2^ος όμιλος: για μαθητές από Δ΄ μέχρι ΣΤ΄ Δημοτικού

    3^ος όμιλος: για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

    4^ος όμιλος: για ενήλικες σκακιστές και σκακιστές κάτω των 18 ετών που διαθέτουν τις προϋποθέσεις σύμφωνα με την οργανωτική επιτροπή.

• Βραβεύσεις: Βραβεύονται οι 3 πρώτοι σκακιστές και η 1^η σκακίστρια, ανεξαρτήτως της γενικής κατάταξης. Σε όλους τους σκακιστές θα απονεμηθεί Δίπλωμα Συμμετοχής.

• Δηλώσεις Συμμετοχής:

1.   με email : dlamprouplomari@gmail.com

         (παρακαλούμε να σημειώνετε όνομα, επώνυμο και τάξη)

2.     τηλεφωνικά: 698 371 7077 (κ. Λάμπρου Δημήτρης), καθημερινά 6:00-11:00 μ.μ.

         (παρακαλούμε στα μηνύματα σημειώνετε όνομα, επώνυμο και τάξη)

    3.     Στο χώρο των αγώνων: Κυριακή 16/6/2024, 9:30-10:30 π.μ.

    • Επιβεβαίωση Συμμετοχών:

-Με την άφιξη των σκακιστών στο χώρο των αγώνων, θα πρέπει να επιβεβαιωθεί η συμμετοχή τους στη Γραμματεία.

-Όσοι σκακιστές προσέρχονται μετά την 10:30΄ δεν θα αποκλείονται από το τουρνουά, αλλά θα αγωνίζονται από τον επόμενο γύρο (2ο), ανεξάρτητα αν δεν έχει ξεκινήσει ο 1ος γύρος και αυτό μπορεί να ισχύει μέχρι και τον 4ο γύρο.

     • 1^st Veniamin Chess Grand Prix:

Παράλληλα, το Τουρνουά αποτελεί το 6ο της σειράς των 6 Εσωτερικών Τουρνουά της Ακαδημίας (1^st Veniamin Chess Grand Prix).

 

Με εκτίμηση,

ο έφορος του Σκακιστικού Τμήματος,

της Λέσχης Πλωμαρίου Βενιαμίν ο Λέσβιος και υπεύθυνος της διοργάνωσης

Λάμπρου Δημήτρης

 

ΑΠΟ ΤΟΝ "ΤΡΙΒΟΛΟ"

 

Γελοιογραφία του Γ. Ι. Κακαδέλλη,

από το εβδομαδιαίο σατιρικό περιοδικό «Τρίβολος»  

του Στρατή Παπανικόλα, αρ. φύλλου 37, Μυτιλήνη, 2-9-1932

 

«… Είμαι υπερήφανος, Λαέ, διότι μόλις στέκεις στα πόδια σου…»

(Του κ. Γ. Ι. Κακαδέλλη)

  

Όλο το περιεχόμενο του φύλλου 37/2-9-1932 του περιοδικού «Τρίβολος» – άρθρα, πολιτικές συνεντεύξεις, τους συνδυασμούς των κομμάτων (θα γελάσετε με τα σήματά τους) και τα ονόματα των υποψήφιων βουλευτών Λέσβου για τις εκλογές της 25ης Σεπτεμβρίου 1932, σατιρικούς στίχους, ειδήσεις, ερωτικές παροιμίες, αινίγματα, διαφημίσεις και άλλα αστεία και σοβαρά – θα βρείτε στο http://dspace.cplm.gr/bitstream/handle/123456789/15488/TRIVOLOS_02_09_1932.pdf?sequence=1. Διαβάστε, κρίνετε, συγκρίνετε το 1932 με το 2024, γελάστε με το λεσβιακό «αλάτι και πιπέρι».   

 

Λίγο πριν από τις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024