ΑΡΧΑΙΑ Α΄- ΕΝΟΤ. 12η Β΄- "βαίνω"

ΟΟΟΟ        ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΕΝΟΤΗΤΑ 12^η - Β΄      ΟΟΟΟ

Β.  ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΑ – ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΑ: ( "βαίνω" --  θέματα: βαν- ,  βα-  , βη- , βω- )

   1. βαίνω (ρ.) = πηγαίνω, περπατώ, βαδίζω, βηματίζω, πορεύομαι // εξελίσσομαι σε κάτι. 

 2. βιβάζω (ρ.) = κάνω κάποιον να ανέβει // υψώνω, εξυψώνω.

 3. βάση (η, ουσ.) = βάθρο, θεμέλιο, κρηπίδωμα, υπόβαθρο // το κάτω μέρος ενός σώματος ή σχήματος.

 4. βατήρ / βατήρας (ο, ουσ.) = ξύλινο βάθρο απ’ όπου πηδάει ο αθλητής του άλματος.

 5. βήμα (το, ουσ.) = θέση // θέση για να πατήσει κάποιος //ρητορικό βήμα, θέση απ’ όπου μιλά ο ρήτορας.

   6. βατός (επίθ.) = ευκολοπέραστος, προσιτός (αντίθ. ἄβατος).

   7. ἄβατος (επίθ.) = αυτός που δεν έχει πατηθεί, αδιάβατος // απλησίαστος, απρόσιτος.

   8. ἄβατο (το) = το άδυτο, το μέρος του ναού, όπου δεν επιτρέπεται η είσοδος παρά μόνο στους κληρικούς // 
       θεσμός του Αγίου Όρους, ο οποίος απαγορεύει στις γυναίκες την επίσκεψη στις μονές.   

 9. διαβαίνω (ρ., διά+βαίνω) = περνώ από ένα μέρος σ’ άλλο, από κάπου // διέρχομαι, περνώ, παρέρχομαι.

  10. διάβαση (η, ουσ.) = πέρασμα // τόπος κατάλληλος για πέρασμα, δίοδος.

11. διάβα (το, ουσ.) = πέρασμα // δίοδος // είσοδος.

12. διαβιβάζω (ρ.) = κάνω κάποιον να διαβεί, μεταφέρω κάτι κάπου.

13. διαβάζω (από το ρ. διαβιβάζω) = αναγιγνώσκω // μελετώ // κάνω μάθημα (διάβασμα, αδιάβαστος). 

14. διάβημα (το, ουσ.) = ενέργεια, προσπάθεια για να πετύχει κανείς κάτι.

  15. διαβάτης (ο, ουσ.) = περαστικός, οδοιπόρος.

  16. διαβατικός (επίθ.) = περαστικός, όχι μόνιμος.

  17. διαβατάρης (ο, ουσ.) = διαβάτης, περαστικός.

  18. διαβατάρικος (επίθ.) = διαβατικός, περαστικός, αποδημητικός («διαβατάρικα πουλιά»).

19. διαβατήριο (το, ουσ.) = ειδικό πιστοποιητικό ταυτότητας, με το οποίο μπορούμε να ταξιδέψουμε στο εξωτερικό.

  20. διαβατός (επίθ.) = αυτός που μπορεί κανείς να τον διαβεί εύκολα, να τον περάσει, προσπελάσιμος.

  21. αδιάβατος (επίθ., α-στερ.+διαβατός) = αυτός που δεν μπορεί κανείς να τον περάσει ή που τον περνάει δύσκολα, απροσπέλαστος. 

  22. διαβήτης (ο, ουσ.) = όργανο με δύο σκέλη, που χαράζει κύκλους // είδος αρρώστιας (σακχαροδιαβήτης). 

  23. καταβαίνω (ρ. , κατά+βαίνω) = πηγαίνω από πάνω προς τα κάτω.

  24. κατάβαση (η, ουσ.) = κατηφορική πορεία.

  25. ἀναβαίνω (ρ. , ανά+βαίνω) = πηγαίνω προς τα πάνω, ανέρχομαι, επιβιβάζομαι.  

  26. ἀνάβαση (η, ουσ.) = πορεία προς τα πάνω, ανέβασμα, άνοδος, ανύψωση // ανηφορική οδός //εκστρατεία από τα παράλια προς τα μεσόγεια (Ξενοφώντος «Κύρου ανάβασις»). 

  27. ἀναβάτης (ο, ουσ.) = αυτός που ανεβαίνει ψηλά // αυτός που ανεβαίνει στο άλογο, ιππέας, καβαλάρης.

  28. ἀναβατήρας (ο, ουσ.) = σκαλοπάτι άμαξας // ανελκυστήρας, ασανσέρ.

  29. ἀναβιβάζω (ρ.) = ανεβάζω, υψώνω // αυξάνω, μεγαλώνω.

  30. ἀναβίβαση (η, ουσ.) = ανέβασμα.

  31. ανεβάζω (ρ.) = φέρνω κάτι προς τα πάνω, ανυψώνω // ανατιμώ // φουσκώνω (ανέβασμα). 

  32. ἀναβατός (επίθ.) = αναφουσκωμένος («ανεβατό κέντημα»).

  33. υπερβαίνω (ρ., υπέρ+βαίνω) = είμαι ανώτερος από κάποιον // προχωρώ πιο πέρα από κάποιο σημείο.

  34. υπέρβαση (η, ουσ.) = πράξη που ξεπερνά τα επιτρεπόμενα όρια // το ξεπέρασμα του μέτρου, ύβρη.

  35. υπερβατός (επίθ.) = αυτός που μπορεί να περαστεί από πάνω.

  36. υπερβατικός (επίθ.) = αυτός που ξεπερνά τις αισθήσεις και τον καταλαβαίνουμε μόνο με την ψυχή.

  37. αποβαίνω (ρ., από+βαίνω) = αποβιβάζομαι // φτάνω σε κάποιο αποτέλεσμα.

  38. απόβαση (η, ουσ.) = το να βγούμε από το πλοίο στη στεριά // αποβίβαση στρατού σε εχθρική χώρα.

  39. αποβατικός (επίθ.) = αυτός που κάνει απόβαση σε εχθρική χώρα // αυτός που αναφέρεται σε απόβαση.

  40. εκβαίνω > βγαίνω (ρ., εκ+βαίνω) = εξελίσσομαι.

  41. έκβαση (η, ουσ.) = τέλος, τέλειωμα, τελικό αποτέλεσμα.

  42. παρεκβαίνω > βγαίνω (ρ., παρά+εκβαίνω) = εξέρχομαι από κάτι, απομακρύνομαι, παρεκκλίνω.

  43. παρέκβαση (η, ουσ.) = απομάκρυνση, παρέκκλιση, λοξοδρομία // μεγάλη παρένθεση στο λόγο.

  44. ἐμβαίνω > μπαίνω (ρ., εν+βαίνω) = εισέρχομαι // μτφρ. εννοώ, κατανοώ,

  45. ἔμβασις > έμπαση (η, ουσ.) = μέρος από το οποίο μπαίνουν, είσοδος, μπάσιμο, μπασιά.

  46. προσβαίνω (ρ., προς+βαίνω) = βαδίζω προς… // έρχομαι κοντά σε κάποιον ή κάτι // φθάνω σε…// μτφ. επιτίθεμαι, επέρχομαι. 

  47. πρόσβαση (η, ουσ.) = πλησίασμα // το μέρος όπου μπορεί κανείς να πλησιάσει.

  48. μεταβαίνω (ρ. , μετά+βαίνω) = πηγαίνω από ένα μέρος σε άλλο.

  49. μετάβαση (η, ουσ.) = πηγεμός, πορεία από ένα μέρος σε άλλο.

  50. μεταβατικός (επίθ.) = πρόσκαιρος, παροδικός // αυτός που αλλάζει τον τόπο που μένει. 

  51. αμετάβατος (επίθ.) = αυτός που δεν μεταβαίνει κάπου.

  52. μεταβιβάζω (ρ., μετά+βιβάζω) = μεταφέρω // (νομ.) εκχωρώ ένα δικαίωμά μου σε άλλο πρόσωπο.

  53. μεταβίβαση (η, ουσ.) = εκχώρηση σε άλλον ενός πράγματος ή δικαιώματος.

  54. μεταβιβαστικός (επίθ.) = αυτός με τον οποίο γίνεται η μεταβίβαση (π.χ. μεταβιβαστικό έγγραφο).

  55. παραβαίνω (ρ., παρά+βαίνω) = περνώ πέρα από τα όρια // παραβιάζω, αθετώ υπόσχεση.

  56. παράβαση (η, ουσ.) = παρανομία, παραβίαση, αθέτηση, παρεκτροπή.

  57. παραβάτης (ο, ουσ.) = αυτός που δεν τηρεί μια υπόσχεση ή αμελεί το καθήκον του.

  58. παραβατικός (επίθ.) = ο σχετικός με την παράβαση, ο εκτός νομίμων ορίων. 

  59. παραβατικότητα (η, ουσ.) = τάση να γίνεται κάποιος παραβάτης // παρεκτροπή.

  60. απαράβατος (επίθ.) = αυτός που δεν επιτρέπεται να τον παραβούμε, πρέπει να τον τηρήσουμε.

  61. προβαίνω (ρ.) = προχωρώ μπροστά // ενεργώ, αρχίζω την εκτέλεση, κάνω.   

  62. προβιβάζω (ρ.) = προωθώ κάποιον σε ανώτερη θέση (προβιβασμός, προβιβάσιμος, προβιβαστέος).

  63. βάθρο (το, ουσ.) = τετράγωνο κατασκεύασμα ψηλότερο από τη γη, όπου στέκεται κάποιος // βάση αγάλματος // μτφ. στήριγμα, θεμέλιο.  

  64. υπόβαθρο (το, ουσ. – υπό+βάθρο) = υποστήριγμα, υποπόδιο, υπόστυλο, στυλοβάτης.

  65. ανάβαθρο (το, ουσ. – ανά+βάθρο) = ψηλός θρόνος στον οποίο ανεβαίνουμε με σκαλιά.

  66. αναβάθρα (η, ουσ. – ανά+βάθρο) = ψηλό κάθισμα // ανεμόσκαλα.

  67. βαθμός (ο, ουσ.) = μέτρο ικανότητας (προόδου) μαθητών // τάξη στη σειρά ιεραρχίας (βαθμολογώ, βαθμολογία, βαθμολόγηση, βαθμοφόρος).

  68. αναβαθμός (ανά+βαθμός) = σκαλοπάτι // αναβαθμοί (εκκλησ.) = ονομασία 15 ψαλμών του Δαβίδ.

  69. βαθμίδα (η, ουσ.) = σκαλοπάτι // μουσική νότα.

  70. αναβαθμίς (η, ουσ.) = σκαλοπάτι.

  71. αναβαθμίζω (ρ.) = εξυψώνω, προάγω, βελτιώνω.

  72. αναβάθμιση (η, ουσ.) = εξύψωση, προαγωγή, βελτίωση.

  73. υποβαθμίζω (ρ.) = υποβιβάζω, μειώνω, ελαττώνω.

  74. υποβάθμιση (η, ουσ.) = μείωση, ελάττωση.

  75. διαβαθμίζω (ρ.) = χωρίζω κατά βαθμούς // τοποθετώ ανάλογα με το βαθμό, κλιμακώνω.

  76. διαβάθμιση (η, ουσ.) = ταξινόμηση κατά βαθμό // καθορισμός βαθμού υπαλλήλου.

  77. βωμός (ο, ουσ.) = το μέρος όπου γίνονταν οι θυσίες.

  78. υποβιβάζω (ρ.) = χαμηλώνω, κατεβάζω // μτφ. μειώνω κάποιον ηθικά // ταπεινώνω.

  79. επιβαίνω (ρ.) = ανεβαίνω πάνω σε κάτι.

  80. επιβάτης (ο, ουσ.) = όποιος ταξιδεύει με κάποιο μέσο συγκοινωνίας. 

  81. επιβατικός (επίθ.) = αυτός που έχει σχέση ή ανήκει σε επιβάτες.

  82. επιβιβάζομαι (ρ.) = ανεβαίνω σε ένα μεταφορικό μέσο.

  83. επιβίβαση (η, ουσ.) = το να μπει κάποιος σε μεταφορικό μέσο, για να ταξιδέψει. 

  

ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 

1. Κάνετε προτάσεις με τις λέξεις 7, 19, 33, 49, 78, 82.

2. Γράψετε στο «Ευρετήριο Λέξεων» τις λέξεις 1, 6, 7, 10, 18, 26, 27, 34, 36, 38, 41, 42, 43, 47, 50, 51, 53, 71, 72, 73, 74, 76, 78.

3. Μάθετε όσο περισσότερες λέξεις μπορείτε και συμπληρώσετε τον πίνακα του βιβλίου.

ΚΑΛΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

ΒΟΥΝΑΤΣΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ

ΑΡΧΑΙΑ Α΄ΓΥΜΝ - ΕΝΟΤ. 10Α΄+10Π

z  ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ –  ΕΝΟΤΗΤΑ 10Α΄-10Π  z

Α΄.

Ο Σωκράτης για τη φιλία

      Ακούω βέβαια από πολλούς τούτο, ότι δηλ. το πιο σημαντικό απ’ όλα τα περιουσιακά στοιχεία είναι (ένας) φίλος ειλικρινής και ενάρετος, όμως οι περισσότεροι φροντίζουν περισσότερο για οτιδήποτε άλλο, παρά για την απόκτηση φίλων. Και πράγματι αποκτούν με μεγάλη φροντίδα και σπίτια και χωράφια και δούλους και ζώα και έπιπλα, για τους φίλους όμως, για τους οποίους λένε ότι είναι το πιο μεγάλο αγαθό, δεν φροντίζουν πώς να τους αποκτήσουν. Και όμως ποιος ίππος ή ποιο ζευγάρι ζώων (που χρησιμοποιούνται σε αγροτικές εργασίες) είναι τόσο χρήσιμο (ή: ανώτερο, σημαντικότερο), όπως ακριβώς ο ενάρετος φίλος; Και ποιος δούλος είναι τόσο καλοπροαίρετος και σταθερός; Ή πιο άλλο πράγμα πράγμα είναι τόσο χρήσιμο σε όλα; Οκαλός, λοιπόν, φίλος αφιερώνεται στην κάλυψη των αναγκών του φίλου του και, αν χρειάζεται να κάνει καλό σε κάποιον, τον ενισχύει βοηθώντας τον, και αν κάποιος φόβος του προκαλεί ανησυχία, τον βοηθεί μαζί με άλλους, και όταν ευτυχεί του προσφέρει μεγάλη ευχαρίστηση, ενώ, όταν δυστυχεί, καταβάλλει πάρα πολλές προσπάθειες για να τον στήσει πάλι στα πόδια του. Αλλ’ όμως μερικοί προσπαθούν να καλλιεργήσουν δέντρα για τον καρπό τους, για το απόκτημα όμως αυτό που παράγει κάθε λογής καρπούς, που ονομάζεται φίλος, οι πιο πολλοί το φροντίζουν με βραδύτητα και αμέλεια.   

 

                                         Ξενοφῶντος  “Ἀπομνημονεύματα” 2.4.1-7

Παράλληλα  Κείμενα  Ενότητας 10  (σελ. 150-151)

     Ἀλλ’ ἡ φιλία στάσιμόν τι ζητεῖ καὶ βέβαιον ἦθος καὶ ἀμετάπτωτον ἐν μιᾷ χώρᾳ καὶ συνηθείᾳ^. διὸ καὶ σπάνιον καὶ δυσεύρετόν ἐστι φίλος βέβαιος.

  

    Αλλά η φιλία ζητά κάποιο χαρακτήρα σταθερό και αμετακίνητο και αμετάβλητο στην ίδια θέση και στην ίδια στενή σχέση^. γι’ αυτό και είναι κάτι σπάνιο και δύσκολο να βρεθεί ο σταθερός φίλος.
                                           

                                             Πλουτάρχου “Περί πολυφιλίας” 97b 6-7

z

     Ἀμφισβητεῖται δὲ καὶ περὶ τὸν εὐδαίμονα, εἰ δεήσεται φίλων ἢ μή. Οὐδὲν γὰρ φασι δεῖν φίλων τοῖς μακαρίοις καὶ αὐτάρκεσιν^. ὑπάρχειν γὰρ αὐτοῖς τἀγαθά^. αὐτάρκεις οὖν ὄντας οὐδενὸς προσδεῖσθαι, τὸν δὲ φίλον, ἕτερον αὐτὸν ὄντα, πορίζειν ἃ δι’ αὑτοῦ ἀδυνατεῖ.

     Υπάρχει όμως διαφωνία και σχετικά με τον ευτυχισμένο, εάν έχει ανάγκη από φίλους ή όχι. Ισχυρίζονται δηλαδή (κάποιοι) ότι δεν χρειάζονται φίλους οι ευτυχισμένοι και οι αυτάρκεις ^. γιατί (ενν. λένε) ότι αυτοί έχουν τα αγαθά ^. επειδή λοιπόν είναι αυτάρκεις, δεν χρειάζονται κανέναν, ο φίλος όμως, επειδή είναι διαφορετικό άτομο, εξασφαλίζει αυτά τα οποία ο καθένας μόνος του δεν μπορεί να προμηθευτεί.
    

Ἀριστοτέλους “Ἠθικά Νικομάχεια” 1169b

z

     Μετὰ δὲ ταῦτα περὶ φιλίας ἕποιτ’ ἂν διελθεῖν ^. ἔστι γὰρ ἀρετή τις ἢ μετ’ ἀρετῆς, ἔτι δ’ ἀναγκαιότατον εἰς τὸν βίον. Ἄνευ γὰρ φίλων οὐδεὶς ἕλοιτ’ ἂν ζῆν, ἔχων τὰ λοιπὰ ἀγαθὰ πάντα ^. καὶ γὰρ πλουτοῦσι καὶ ἀρχὰς καὶ δυναστείας κεκτημένοις δοκεῖ φίλων μάλιστ’ εἶναι χρεία.

     Έπειτα απ’ αυτά θα μπορούσαμε να συζητήσουμε για τη φιλία ^. γιατί (ενν. η φιλία) είναι είδος αρετής ή συνυφασμένη με την αρετή, κι ακόμη (ενν. είναι) κάτι πάρα πολύ αναγκαίο στη ζωή. Γιατί κανένας δεν θα προτιμούσε να ζει χωρίς φίλους, ακόμα κι αν κατέχει όλα τα υπόλοιπα αγαθά ^. γιατί και οι πλούσιοι και αυτοί που έχουν αποκτήσει αξιώματα και εξουσία θεωρούν ότι είναι πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη να έχουν φίλους.

Ἀριστοτέλους “Ἠθικά Νικομάχεια” 1155a

z

     Οὐκ ἔστιν οὐδὲν κρεῖσσον ἢ φίλος σαφής, οὐ πλοῦτος, οὐ τυραννίς.

     Τίποτε δεν είναι καλύτερο από τον ειλικρινή φίλο, ούτε στα πλούτη ούτε στο βασιλικό αξίωμα.

                                                                        Εὐριπίδου “Ὀρέστης”, στίχ. 1155-6

z

     Φιλία μέγιστον ἀγαθόν ἐστι (= η φιλία είναι το πιο μεγάλο αγαθό).

                                                                                                                                      

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:
   

    @1. Ερωτήσεις 1 και 2 του σχολικού βιβλίου.

 –   3. «Ο  που ’χει φίλο ακριβό, έχει μεγάλο θησαυρό»: Ποιο είναι το νόημα αυτής της νεοελληνικής παροιμίας;

    

 –   4. Βρείτε αρχαία γνωμικά και νεοελληνικές παροιμίες για τη φιλία, καθώς και παραδείγματα καλών φίλων.  

   @5. Να βρείτε τα αντίθετα των εξής επιθέτων:
           φίλος ≠ ……………..
           ἀγαθὸς ≠ ……………
           εὔνους ≠ ……-νους

    @6. Να γίνει χρονική αντικατάσταση των παρακάτω ρημάτων στους εξής χρόνους της Οριστικής, στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό.

Ο  Ρ  Ι  Σ  Τ  Ι  Κ  Η

ΕΝΕΣΤΩΣ	ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ	ΜΕΛΛΩΝ	ΑΟΡΙΣΤΟΣ	ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ	ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
φροντίζουσι(ν)	ἐφρόντιζον	φροντίσουσι(ν)	ἐφρόντισαν	πεφροντίκασι(ν)	ἐπεφροντίκεσαν
θεραπεύουσι(ν)
συνταράττω
συμβουλεύεις

                                             

ΒΟΥΝΑΤΣΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ

ΑΡΧΑΙΑ Α - ΕΝΟΤ.5-ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

Παιδιά, να γράψουμε ένα πρόχειρο διαγώνισμα;

Διαβάστε ξανά την Ενότητα 5 κι έπειτα πάρτε κόλλα και στυλό, μολύβι κι ένα πρόχειρο τετράδιο και απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις δύο διαγωνισμάτων. Αν βρείτε δυσκολία, συμβουλευτείτε τις σημειώσεις του τετραδίου σας και τη γραμματική της αρχαίας Ελληνικής. Τέλος, δείτε πώς απάντησα στα ερωτήματα και επαληθεύσετε τις δικές σας απαντήσεις. Κυρίως προσέξτε πώς απαντούμε με επιμέλεια στα διαγωνίσματα (στυλό δύο χρωμάτων, υπογραμμίσεις, πίνακες κ.ά.).

                                                  

                             ΒΑΘΜΟΣ:

ΚΑΛΗ         ΕΠΙΤΥΧΙΑ	ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:                                                                   ΤΜΗΜΑ: Α
	ΜΑΘΗΜΑ: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα
	ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ: Β΄ Τριμήνου                                                       ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ: 

 1α. Να κάνετε δύο προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις: επίγειος, απογειώνομαι (2 μονάδες)
         · …………………………………………………………………………………………………

          …………………………………………………………………………………………………

         · …………………………………………………………………………………………………

         …………………………………………………………………………………………………

1β. Να συμπληρώσετε τους παρακάτω ορισμούς με την κατάλληλη λέξη, σύνθετη ή παράγωγη της λέξης «γῆ» (2 μονάδες):

           

        · Αυτός που είναι ιθαγενής ονομάζεται ………………………
      · Ένας λοφίσκος σχηματισμένος από χώμα ονομάζεται ……………………
      · Ο ιδιοκτήτης μεγάλης κτηματικής καλλιεργήσιμης γης ονομάζεται ………
      · Ο επιστήμονας που ασχολείται με την επιστήμη που ασχολείται με την
         καλλιέργεια της γης ονομάζεται ……………

    2. Συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις με τους κατάλληλους τύπους του

        Ενεστώτα Οριστικής του ρήματος  εἰμὶ  και να κάνετε έγκλιση τόνου (4 μονάδες):

        

        w Ἀριστείδης  καὶ Θεμιστοκλῆς  _________  ἀρχαῖοι  Ἀθηναῖοι στρατηγοί.

        w Ἡμεῖς _________ καλοὶ  κἀγαθοί.
        w Ἀνδρεῖοι _________ ἐν  τῇ  μάχη οἱ στρατιῶται.
        w Σὺ ἄδικος κριτὴς ______ , ὦ δικαστά.
        w ‘Υμεῖς ___________ ἀνδρεῖοι στρατιῶται.
        w Ὁ χρόνος ἰατρὸς πάσης λύπης ___________ .
        w Ἐγὼ ___________ δωδεκαετὲς παιδίον.
        w Ἄξιον ___________ ὑπέρ πατρίδος ἀμύνεσθαι.

3. Τα παρακάτω ρήματα να μεταφερθούν από τον Ενεστώτα στο Μέλλοντα Οριστικής
      της ενεργητικής φωνής, στο ίδιο πρόσωπο και στον ίδιο αριθμό  (4 μονάδες):

α/α 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

ΠΡΟΣΩΠΟ ………….….…… ………….….…… ………….….…... ………….….…... ……………..…... ………….….…... ………….….…... ………….….…...

ΕΝΕΣΤΩΣ διώκει  πείθομεν δουλεύει βασιλεύετε  παρέχουσιν ἐκπέμπεις λείπουσιν διαφυλάττω

ΜΕΛΛΩΝ …….…………………… …………………………. …….…………………… ………………………….……….………………… ………………………….……….………………… ………………………….

               

4. Να γράψετε τη Γενική και τη Δοτική ενικού και πληθυντικού αριθμού των παρακάτω 
δευτερόκλιτων ουσιαστικών: ὁ κίνδυνος, ἡ νῆσος, ἡ ἄμπελος, τὸ στάδιον (4 μονάδες)

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ			ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ	ΔΟΤΙΚΗ		ΓΕΝΙΚΗ	ΔΟΤΙΚΗ

5. Να μεταφερθούν όλες οι λέξεις των παρακάτω προτάσεων από τον ενικό στον πληθυντικό αριθμό (4 μονάδες):

     · Ὁ τύραννος καταλύει τὸν νόμον καὶ τὴν ψῆφον τοῦ δήμου.
       ……………………………………………………………………………………
     

     · Σὺ  εἶ σοφὸς διδάσκαλος  ἐμοῦ. 
       ……………………………………………………………………………………

  

Σημείωση: Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις με επιμέλεια.

                                 ΒΑΘΜΟΣ:  

ΚΑΛΗ  ΕΠΙΤΥΧΙΑ	ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:                                                            ΤΜΗΜΑ: Α
	ΜΑΘΗΜΑ: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα
	ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ: Β΄ Τριμήνου                                                            ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ: 

 1α. Να κάνετε δύο προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις: ο γήλοφος, το απόγειο (2 μονάδες)

         · ……………………………………………………………………………………………………

         ……………………………………………………………………………………………………

    

         · ……………………………………………………………………………………………………

            ……………………………………………………………………………………………………

1β. Να συμπληρώσετε τους παρακάτω ορισμούς με την κατάλληλη λέξη, σύνθετη ή παράγωγη της λέξης «γῆ» (2 μονάδες):

         · Αυτός που είναι ντόπιος ονομάζεται ………………………
     · Τα έργα που επιδιώκουν τη βελτίωση της απόδοσης του εδάφους ονομάζονται ………….
      · Ο ευρισκόμενος στο εσωτερικό μιας χώρας ονομάζεται ………………………

        · Η επιστήμη που ασχολείται με την περιγραφή της επιφάνειας της γης και των φαινομένων πάνω σ’ αυτήν ονομάζεται ……………………

   2. Συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις με τους κατάλληλους τύπους του
      Ενεστώτα Οριστικής του ρήματος εἰμὶ και να κάνετε έγκλιση τόνου, όπου χρειάζεται (4 μονάδες):
         w  Ἀχιλλεὺς καὶ Ὀδυσσεὺς  _________  ἀρχαῖοι  Ἀθηναῖοι στρατηγοί.  

     w  Αὗται _________ καλαὶ  κἀγαθαὶ γυναῖκες.
     w  Ἀνδρεῖοι _________ ἐν  τῇ  μάχη, ὦ στρατιῶται.
     w Σὺ ἄδικος κριτὴς ______ , ὦ δικαστὰ.
     w ‘Υμεῖς ___________ ἀνδρεῖοι στρατιῶται. 
     w Ὁ χρόνος ἰατρὸς πάσης λύπης ___________ .
     w Ἡμεῖς ___________ χρηστὰ τὲκνα ἀγαθῶν γονέων.
     w ‘Υψίστη ἀρετὴ ___________ ὁ ὑπέρ πατρίδος ἀγών.

   

3. Τα παρακάτω ρήματα να μεταφερθούν από τον Ενεστώτα στο Μέλλοντα Οριστικής της ενεργητικής φωνής, στο ίδιο πρόσωπο και στον ίδιο αριθμό (4 μονάδες):

     

α/α 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

ΠΡΟΣΩΠΟ ………….….…... ………….….…... ………….….…... ………….….…... ……………..…... ………….….…... ………….….…... ………….….…...

ΕΝΕΣΤΩΣ στρέφουσιν  κολάζομεν  ἱκετεύει  πράττουσιν  παρέχει  ἐκπέμπετε  ἐξαναγκάζεις  καταπλήττω

ΜΕΛΛΩΝ …….…………………… …………………………. …….…………………… ………………………….……….………………… ………………………….……….………………… ………………………….

               

4. Να γράψετε τη Γενική και τη Δοτική ενικού και πληθυντικού αριθμού των παρακάτω 
δευτερόκλιτων ουσιαστικών: ὁ διδάσκαλος, ἡ ἔλαφος, ὁ δῆμος, τὸ συμπόσιον (4 μονάδες):

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ			ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ	ΔΟΤΙΚΗ		ΓΕΝΙΚΗ	ΔΟΤΙΚΗ

5. Να μεταφερθούν όλες οι λέξεις των παρακάτω προτάσεων στον άλλο αριθμό (4 μονάδες):

                                                                                                    

     · Τὰ τέκνα τῶν Λακεδαιμονίων ὑπακούουσι τοῖς νόμοις καὶ τοῖς παιδονόμοις.
       …………………………………………………………………………………

     · Σὺ εἶ πιστὸς φίλος ἐμοῦ.   
       …………………………………………………………………………………

 

       Σημείωση: Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις με επιμέλεια.

   ΒΑΘΜΟΣ:

ΚΑΛΗ          ΕΠΙΤΥΧΙΑ	ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:                                                       ΤΜΗΜΑ: Α
	ΜΑΘΗΜΑ: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα
	ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ: Β΄ Τριμήνου                                                          ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ: 

 1α. Να κάνετε δύο προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις: επίγειος, απογειώνομαι (2 μονάδες)
         · Ο ελληνικός στρατός διαθέτει αξιόμαχες  επίγειες  στρατιωτικές δυνάμεις.
         
    · Το αεροπλάνο της απογευματινής πτήσης για Μυτιλήνη  απογειώθηκε  με καθυστέρηση στις οκτώ. 

1β. Να συμπληρώσετε τους παρακάτω ορισμούς με την κατάλληλη λέξη, σύνθετη ή παράγωγη της λέξης «γῆ» (2 μονάδες):

         · Αυτός που είναι ιθαγενής ονομάζεται  γηγενής.
         · Ένας λοφίσκος σχηματισμένος από χώμα ονομάζεται  γήλοφος.
   · Ο ιδιοκτήτης μεγάλης κτηματικής καλλιεργήσιμης γης ονομάζεται γαιοκτήμονας.
   · Ο επιστήμονας που ασχολείται με την επιστήμη που ασχολείται με την καλλιέργεια της γης ονομάζεται γεωπόνος.

2. Συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις με τους κατάλληλους τύπους του
  Ενεστώτα Οριστικής του ρήματος εἰμὶ και να κάνετε έγκλιση τόνου, όπου χρειάζεται (4 μον.):
    w Ἀριστείδης καὶ Θεμιστοκλῆς  εἰσιν  ἀρχαῖοι Ἀθηναῖοι στρατηγοί.
    w Ἡμεῖς  ἐσμεν  καλοὶ κἀγαθοί.
    w Ἀνδρεῖοί  εἰσιν  ἐν τῇ μάχη οἱ στρατιῶται.
    w Σὺ ἄδικος κριτὴς  εἶ, ὦ δικαστά.
    w ‘Υμεῖς ἐστε ἀνδρεῖοι στρατιῶται.
    w Ὁ χρόνος ἰατρὸς πάσης λύπης  ἐστίν.
    w Ἐγὼ εἰμι δωδεκαετὲς παιδίον.
    w Ἄξιόν ἐστιν ὑπέρ πατρίδος ἀμύνεσθαι.
                                                                                                                                              

3. Τα παρακάτω ρήματα να μεταφερθούν από τον Ενεστώτα στο Μέλλοντα Οριστικής
    της ενεργητικής φωνής, στο ίδιο πρόσωπο και στον ίδιο αριθμό (4 μονάδες):

α/α 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

ΠΡΟΣΩΠΟ γ΄ ενικό α΄ πληθυντικό γ΄ ενικό β΄ πληθυντικό γ΄ πληθυντικό β΄ ενικό γ΄ πληθυντικό α΄ ενικό

ΕΝΕΣΤΩΣ διώκει  πείθομεν δουλεύει βασιλεύετε  παρέχουσιν ἐκπέμπεις λείπουσιν διαφυλάττω

ΜΕΛΛΩΝ διώξει  πείσομεν δουλεύσει βασιλεύσετε  παρέξουσιν ἐκπέμψεις λείψουσιν διαφυλάξω

               

4. Να γράψετε τη Γενική και τη Δοτική ενικού και πληθυντικού αριθμού των παρακάτω 
    δευτερόκλιτων ουσιαστικών: ὁ κίνδυνος, ἡ νῆσος, ἡ ἄμπελος, τὸ στάδιον (4 μονάδες):

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ			ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ	ΔΟΤΙΚΗ		ΓΕΝΙΚΗ	ΔΟΤΙΚΗ
τοῦ κινδύνου	τῷ κινδύνῳ		τῶν κινδύνων	τοῖς κινδύνοις
τῆς νήσου	τῇ νήσῳ		τῶν νήσων	ταῖς νήσοις
τῆς ἀμπέλου	τῇ ἀμπέλῳ		τῶν ἀμπέλων	ταῖς ἀμπέλοις
τοῦ σταδίου	τῷ σταδίῳ		τῶν σταδίων	τοῖς σταδίοις

5. Να μεταφερθούν όλες οι λέξεις των παρακάτω προτάσεων από τον ενικό στον πληθυντικό αριθμό (4 μονάδες):

     · Ὁ τύραννος καταλύει τὸν νόμον καὶ τὴν ψῆφον τοῦ δήμου.

     · Οἱ τύραννοι καταλύουσι τοὺς νόμους καὶ τὰς ψήφους τῶν δήμων.

              

     · Σὺ εἶ σοφὸς διδάσκαλος ἐμοῦ. 
     · Ὑμεῖς ἐστε σοφοὶ διδάσκαλοι ἡμῶν. 
      

Σημείωση: Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις με επιμέλεια. 

ΒΑΘΜΟΣ:

ΚΑΛΗ                                ΕΠΙΤΥΧΙΑ	ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:                                                        ΤΜΗΜΑ: Α
	ΜΑΘΗΜΑ: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα
	ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ: Β΄ Τριμήνου                                                                      ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ: 

 1α. Να κάνετε δύο προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις: ο γήλοφος, το απόγειο (2 μονάδες)
         ·  Ένας κατάφυτος  γήλοφος  υψώνεται πάνω από το γραφικό χωριουδάκι.  
            
            · Αυτός ο διάσημος ηθοποιός βρίσκεται τώρα στο  απόγειο  της δόξας του.

1β. Να συμπληρώσετε τους παρακάτω ορισμούς με την κατάλληλη λέξη, σύνθετη ή παράγωγη της λέξης «γῆ» (2 μονάδες):
      
      · Αυτός που είναι ντόπιος ονομάζεται γηγενής.
    · Τα έργα που επιδιώκουν τη βελτίωση της απόδοσης του εδάφους ονομάζονται  εγγειοβελτιωτικά.
      · Ο ευρισκόμενος στο εσωτερικό μιας χώρας ονομάζεται  μεσόγειος.
    · Η επιστήμη που ασχολείται με την περιγραφή της επιφάνειας της γης και των φαινομένων πάνω σ’ αυτήν ονομάζεται  Γεωγραφία.

2. Συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις με τους κατάλληλους τύπους του
  Ενεστώτα Οριστικής του ρήματος εἰμὶ και να κάνετε έγκλιση τόνου, όπου χρειάζεται (4 μον.):
     w Ἀχιλλεὺς καὶ Ὀδυσσεὺς  εἰσιν  ἀρχαῖοι  Ἀθηναῖοι στρατηγοί.
     w Αὗταί  εἰσιν  καλαὶ κἀγαθαὶ γυναῖκες.
     w Ἀνδρεῖοί  ἐστε  ἐν τῇ μάχη, ὦ στρατιῶται.
     w Σὺ ἄδικος κριτὴς  εἶ, ὦ δικαστὰ.
     w ‘Υμεῖς  ἐστε  ἀνδρεῖοι στρατιῶται. 
     w Ὁ χρόνος ἰατρὸς πάσης λύπης  ἐστίν.
     w Ἡμεῖς  ἐσμεν  χρηστὰ τὲκνα ἀγαθῶν γονέων.
     w ‘Υψίστη ἀρετὴ ἐστιν ὁ ὑπέρ πατρίδος ἀγών.

3. Τα παρακάτω ρήματα να μεταφερθούν από τον Ενεστώτα στο Μέλλοντα Οριστικής της ενεργητικής φωνής, στο ίδιο πρόσωπο και στον ίδιο αριθμό (4 μονάδες):

α/α 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

ΠΡΟΣΩΠΟ γ΄ πληθυντικό α΄ πληθυντικό γ΄ ενικό γ΄ πληθυντικό γ΄ ενικό β΄ πληθυντικό β΄ ενικό α΄ ενικό

ΕΝΕΣΤΩΣ στρέφουσιν κολάζομεν ἱκετεύει πράττουσιν   παρέχει ἐκπέμπετε   ἐξαναγκάζεις καταπλήττω

ΜΕΛΛΩΝ στρέψουσιν κολάσομεν ἱκετεύσει πράξουσιν   παρέξει ἐκπέμψετε   ἐξαναγκάσεις καταπλήξω

               

4. Να γράψετε τη Γενική και τη Δοτική ενικού και πληθυντικού αριθμού των παρακάτω 
δευτερόκλιτων ουσιαστικών:   ὁ διδάσκαλος,  ἡ ἔλαφος,  ὁ δῆμος,  τὸ συμπόσιον  
(4 μον.):
         

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ			ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ	ΔΟΤΙΚΗ		ΓΕΝΙΚΗ	ΔΟΤΙΚΗ
τοῦ διδασκάλου	τῷ διδασκάλῳ		τῶν διδασκάλων	τοῖς διδασκάλοις
τῆς ἐλάφου	τῇ ἐλάφῳ		τῶν ἐλάφων	ταῖς ἐλάφοις
τοῦ δήμου	τῷ δήμῳ		τῶν δήμων	τοῖς δήμοις
τοῦ συμποσίου	τῷ συμποσίῳ		τῶν συμποσίων	τοῖς συμποσίοις

5. Να μεταφερθούν όλες οι λέξεις των παρακάτω προτάσεων στον άλλο αριθμό (4 μονάδες): 
     · Τὰ τέκνα τῶν Λακεδαιμονίων ὑπακούουσι τοῖς νόμοις καὶ τοῖς παιδονόμοις.
     · Τὸ τέκνον τοῦ Λακεδαιμονίου ὑπακούει τῷ νόμῳ καὶ τῷ παιδονόμῳ.

     · Σὺ εἶ πιστὸς φίλος ἐμοῦ.
     · ‘Υμεῖς  ἐστε  πιστοὶ φίλοι ἡμῶν.   

    

Σημείωση: Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις με επιμέλεια.

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

ΜΥΡΣΙΝΗ ΒΟΥΝΑΤΣΟΥ