ΜΑΥΡΑΓΑΝΗΣ ΞΕΝΟΦΩΝ_ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ «ΕΦΤΑ ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΝΥΧΤΕΣ»_ΣΤΗ ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Οι ΕΦΤΑ ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΝΥΧΤΕΣ στη Μυτιλήνη

Παρουσίαση νέου βιβλίου του Ξενοφώντα Μαυραγάνη στο βιβλιοπωλείο ″BOOK AND ART″ Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου 2017

      

Η εισήγηση του δημοσιογράφου Στρατή Μπαλάσκα
                   

     Το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2015 απενεμήθη στη Σβετλάνα Αλεξιέβιτς, συγγραφέα από τη Λευκορωσία, που το έργο της, σύμφωνα με το σκεπτικό της επιτροπής, αποτελεί «μνημείο στον πόνο και την ανδρεία στην εποχή μας».

     Η 67χρονη το 2015 Σβετλάνα Αλεξιέβιτς είχε γράψει μόλις (το μόλις αναφέρεται σε ένα νομπελίστα) έξι βιβλία. Μάλλον έναν κύκλο από έξι βιβλία, στον οποίο έδωσε τον γενικό τίτλο «Οι φωνές της Ουτοπίας». Δεν είναι συγγραφέας, δεν δήλωσε ποτέ της συγγραφέας, παρά το Νόμπελ Λογοτεχνίας, αλλά δημοσιογράφος. Και τα κείμενά της, τα κείμενα που περιέχονται στα βιβλία της που τιμήθηκαν με ένα Νόμπελ παρακαλώ, είναι δημοσιογραφικά κείμενα. Από αυτά όμως που κάποιοι συνηθίζουν να αποκαλούν «νέα δημοσιογραφία» ή «new journamism», όπως συνηθίζουν να λένε στο χωριό του Ξενοφώντα, το Πλωμάρι.

     Για την ιστορία και μόνο, η Λευκορωσίδα Νομπελίστρια χαρακτηρίζει τα κείμενά της ως «μυθιστόρημα - μαρτυρία» και «μυθιστόρημα - ορατόριο».

     Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η λογοτεχνία δεν «αφηγείται τη ζωή». Και ότι τη ζωή την αφηγούνται καλύτερα οι δημοσιογράφοι, γιατί λόγω επαγγελματικής ενασχόλησης είναι πιο κοντά στα γεγονότα.

     Δεν ξέρω αν είναι έτσι. Δεν είναι ξεκάθαρο τι σημαίνει να «αφηγείσαι τη ζωή». Πιστεύω ότι σημαίνει να αντιλαμβάνεσαι αμέσως τι το σημαντικό βρίσκεται κοντά στην αλήθεια του καιρού μας.

     Επιτρέψτε μου να εξομολογηθώ κάτι, με αφορμή το βιβλίο του φίλου και συναδέλφου «εν όπλοις» Ξενοφώντα Μαυραγάνη. Την αλήθεια του καιρού μας, εκείνη που ενδιαφέρει τη λογοτεχνία, δεν τη βρίσκουμε ποτέ πια στις σελίδες των εφημερίδων ή στα ρεπορτάζ κάποιων. Πριν τη διαβάσουμε, έχει πάψει το τι περιγράφει να αποτελεί είδηση. Δυστυχώς, αλλά τίποτα δεν γερνάει περισσότερο από την επικαιρότητα.

     Λέω το λοιπόν πως λογοτεχνία είναι η διαρκής αναζήτηση ενός παρόντος πιο αληθινού από το παρόν στο οποίο ζούμε. Είναι μια αναζήτηση μέσα από μια άλλη γλώσσα, διαφορετική από εκείνη την αναγκαία για να γράψεις ένα καλό άρθρο. Και γι’ αυτό μπορείς να τη διαβάσεις έπειτα από πολλά χρόνια, παραμένοντας πάντα ζωντανή και προξενώντας πάντα τις ίδιες συγκινήσεις.

     Θα έλεγα ότι η ποιότητα μιας αφήγησης είναι η ανεπανάληπτη φόρμα που παίρνει σ’ αυτή η μοναχική (φυσιολογική ή ενστικτώδης) αναζήτηση της αλήθειας του καιρού της. Αυτή η αλήθεια δεν έχει μόνο μια μορφή, αλλά πολλές και μεταβλητές∙ και όχι μόνο στα γεγονότα που συμβαίνουν αλλά ακόμη και σ’ εκείνα τα πιθανά, που δεν συμβαίνουν.

     Δεν μπορεί να εκφραστεί από καμιά επιστήμη ή ειδικότητα, ούτε μπορεί να οριστεί ούτε να περιγραφεί. Είναι όμως κάτι που υπάρχει, στην οποία όλοι, λίγο ή πολύ, συμμετέχουν και που αναγνωρίζουν μόνον ύστερα από την αποκάλυψη ενός καλλιτέχνη.

     Ο Ξενοφών, ο Ξενάκης, που τον γνώρισα πριν πολλά-πολλά χρόνια ένα καλοκαιρινό απόγευμα της δεκαετίας του 1990 σε ένα αργό σε βαθμό σαλιγκαριού καράβι, το «ΣΑΟΣ», στο δρόμο για τη Σαμοθράκη, αυτήν την αλήθεια με τις πολλές μεταβλητές μας καταθέτει με το καινούργιο του βιβλίο. Δημοσιογραφική γραφή τύπου «new jourmalism» και ταυτόχρονα μια αλήθεια είδηση, παρά το ότι τα όσα διαδραματίζονται στο βιβλίο απέχουν σχεδόν μισό αιώνα.

     Ξενοφώντα, όταν πήγες φαντάρος, ήμουν πέντε χρονών μωρό. Έσπευσα όμως, όπως σου είπα, να διαβάσω το βιβλίο σου σε μια μέρα και λίγες ώρες της νύχτας. Κι ένιωθα σα να διάβαζα ένα από τα παλιά καλά ρεπορτάζ τότε που κυκλοφορούσαν εφημερίδες σαν αυτές που θήτευσες και έμαθα να σκέφτομαι και να γράφω διαβάζοντάς τες.

     Σ’ ευχαριστώ για το ότι διηγήθηκες την παντοτινή αλήθεια του καιρού μας. Ακούμπησες με το ταλέντο, που δεν ξέρω από πού το κληρονόμησες,  Πλωμαρίτης γαρ, την αλήθεια του καιρού μας. Η αλήθεια του καιρού μας, με το βιβλίο σου, ακούμπησε το «νεύρο του καιρού» μας. Το δικό μας νεύρο.

       Σε ευχαριστούμε γι’ αυτό…

      

Με τα λόγια αυτά έκλεισε την τοποθέτηση για το βιβλίο του Ξενοφώντα Μαυραγάνη «Εφτά και κάτι νύχτες», των εκδόσεων «Νησίδες» της Θεσσαλονίκης, που παρουσιάστηκε το βράδυ της Παρασκευής 22 Σεπτεμβρίου 2017 στο χώρο του βιβλιοπωλείου ″BOOK AND ART″ της Μυτιλήνης, σε ένα ακροατήριο που συγκέντρωσε σημαντικούς ανθρώπους της γραφής και της τέχνης του νησιού, ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Στρατής Μπαλάσκας.

Είχε πει λίγο πρωτύτερα κάτι που ξεχωρίσαμε:

«Η λογοτεχνία είναι η διαρκής αναζήτηση ενός παρόντος πιο αληθινού από το παρόν στο οποίο ζούμε. Είναι μια αναζήτηση σε μια άλλη γλώσσα, και γι’ αυτό μπορείς να τη διαβάσεις έπειτα από πολλά χρόνια, παραμένοντας πάντα ζωντανή και προξενώντας πάντα τις ίδιες συγκινήσεις, αλλά και εκφράζοντας την αλήθεια του καιρού μας. Αυτή την αλήθεια με τις πολλές μεταβλητές της καταθέτει στο καινούργιο του βιβλίο ο Ξενοφών Μαυραγάνης».

Η εισήγηση του φυσιοδίφη γιατρού Μάκη Αξιώτη

 
     Πολιτικά φορτισμένη ήταν η εισήγηση του γιατρού, φυσιοδίφη και συγγραφέα Μάκη Αξιώτη, που, χαρακτηρίζοντας το βιβλίο ιστορικό το οποίο «καταγράφει τη δική μας εποχή», υπογράμμισε μία παράγραφο του βιβλίου που μιλά για έναν δημοσιογράφο «ως πρώην αριστερό», ιδιότητα που την απέκτησαν πολλοί κατά τη διάρκεια των μεγάλων ιστορικών κλυδωνισμών της χώρας μας, άλλοι δικαίως κι άλλοι αδίκως, χωρίς ποτέ να διευκρινιστεί πόσοι μπορούν να «στεγάζονται» κάτω απ’ αυτήν τη λέξη. Την μαγική αλλά και αδιευκρίνιστη, που κάλυπτε όλη τη λεγόμενη ή αυτοαποκαλούμενη «Αριστερά».

Ο ομιλητής, αναφερόμενος σε ιστορικά γεγονότα της επταετίας, τόνισε πως «η αποκάλυψη για μένα ήταν όχι το λογοτεχνικό ταλέντο, όσο οι πολιτικές διαδρομές σε άπταιστη καθαρή και ελεύθερη γλώσσα, κάτι απόψεις που κατάφεραν να κινήσουν μέσα μου χορδές που έπαιζαν ακριβώς τον ίδιο σκοπό». Προσθέτοντας πως «ίσως να υπήρξε κάποια ανάσα το 1981, αλλά το ξέπλυμα των περγαμηνών των πρωταιτίων με θώκους και υλικό κέρδος, μας οδήγησε σ’ αυτή την τραγική κατάσταση ανθρωπιστικής κρίσης και νεοαποικισμού που ζούμε τώρα». 

Κλείνοντας τη βραδιά, ο συγγραφέας σημείωσε πως το βιβλίο είναι αφιερωμένο «στη μνήμη των Θωμά Βασιλειάδη και Μιχάλη Σπυριδάκη (στελεχών του ΡΗΓΑ ΦΕΡΡΑΙΟΥ και της ΚΝΕ αντίστοιχα) και σ’ όσους πάλεψαν με πίστη χωρίς να εξαργυρώσουν», τονίζοντας αυτό το τελευταίο, που γι’ αυτόν είναι και το απογοητευτικό σημείο της όλης ιστορικής διαδρομής.

Την παρουσίαση τίμησαν με την παρουσία τους ο Παναγιώτης Παρασκευαΐδης, φιλόλογος και συγγραφέας, ο Αριστείδης Καλάργαλης, περιφερειακός διευθυντής Παιδείας βορείου Αιγαίου και συγγραφέας, ο Παναγιώτης Σκορδάς, φιλόλογος και διευθυντής του ″Λεσβιακού Ημερολογίου″, ο Τάσος Περιμένης, γενικός διευθυντής της Εταιρίας Τοπικής Ανάπτυξης Λέσβου και ζωγράφος, ο Γιώργος Ζορμπάς, δάσκαλος και πρόεδρος του Παγγεραγωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου, ο Θράσος Αβραάμ, εκδότης, η Όλγα Αναστασιάδου, φιλόλογος και συγγραφέας, ο Ηρακλής Πιτσιλαδής, αρχιτέκτονας, ο Δημήτρης Μάντζαρης, πολιτικός μηχανικός, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, ο Γιώργος Κατσαρός, γλύπτης, ο Δήμος Καρατζόγλου, ερευνητής, η Αναστασία Σπυριδάκη, διευθύντρια της ΕΡΤ Αιγαίου και πολλά άλλα μέλη της πνευματικής Μυτιλήνης, τους οποίους ευχαρίστησε θερμά εκ μέρους του βιβλιοπωλείου, η Βάλια Μπαρμπαριώτη, της οποίας η δημιουργία κρίθηκε από το αναγνωστικό κοινό ως ένα από τα πιο ενδιαφέροντα βιβλιοπωλεία της Ελλάδας.
      

          

  Ξενοφών Μαυραγάνης, Στρατής Μπαλάσκας και Μάκης Αξιώτης στο βιβλιοπωλείο ″BOOK AND ART″ την Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου 2017 στη Μυτιλήνη.

Σ Υ Γ Χ Α Ρ Η Τ Η Ρ Ι Α