Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΡΥΦΤΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΟ ΤΟΠΙΟ
ΦΕΚ 308/ΤΕΥΧΟΣ Α.Α.Π./29-12-2017
Από το 2017, με ενέργειες του Πολιτιστικού Συλλόγου Πλωμαρίου «Πόλιον», η περιοχή "Παναγία Κρυφτή" Παλαιοχωρίου επισήμως έχει χαρακτηριστεί ως Προστατευόμενο Τοπίο, με την Απόφαση 45203/27-07-2017, που φέρει την υπογραφή του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου κ. Νικολάου Θεοδωρίδη και έχει δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 308/Τεύχος Α.Α.Π./29-12-2017, σελ. 3019, 3022-3026β). Επισυνάπτεται τοπογραφικό διάγραμμα, υπό τα στοιχεία ΑΒΓΔΕΖΗΘΙ, εμβαδού 73.958 τ.μ. σε κλίμακα 1:500, πίνακας με συντεταγμένες προστατευόμενης περιοχής (βλ. και άρθρο 2) και στη σελ. 3026β υπόμνημα με αμαξιτή οδό (=========== ), παλιό μονοπάτι ( ___ ___ ___ ___ ) και νέο μονοπάτι ( ______________ ).
Η Απόφαση 45203/27-07-2017 περιλαμβάνει 8 άρθρα: χαρακτηρισμός Προστατευόμενου Τοπίου (άρθρο 1), συντεταγμένες (άρθρο 2), στοιχεία τοπίου (άρθρο 3), βασικές προτεραιότητες διαχείρισης προστατευόμενου τοπίου (άρθρο 4), επιβαλλόμενοι όροι και περιορισμοί για προστασία της περιοχής (άρθρο 5), κύριες χρήσεις γης και όροι δόμησης (άρθρο 6), γενικά και ειδικά μέτρα ΥΠΕΝ (άρθρο 7), Φορέας Διαχείρισης το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου (άρθρο 8).
Επειδή κατά καιρούς έχουν ανακύψει ζητήματα σχετικά με την περιοχή αυτή, κρίνουμε ότι επιβάλλεται να ενημερωθούν οι κάτοικοι Παλαιοχωρίου, ειδικά όσοι έχουν κτήματα στην περιοχή αυτή, αλλά και ο νεοσυσταθείς Πολιτιστικός Σύλλογος Παλαιοχωρίου «Παναγία Κρυφτή», η Εκκλησία Παλαιοχωρίου, η Κοινοτική Ενότητα Παλαιοχωρίου, άλλες Αρχές και κάθε άλλος ενδιαφερόμενος. Να διαβάσουν από την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται να κάνουν και ποιες δράσεις πρέπει να γίνουν από τον Φορέα Διαχείρισης και την Τοπική Αυτοδιοίκηση για την προστασία της Παναγίας Κρυφτής.
Παρακάτω δημοσιεύουμε: α) φωτοτυπίες σελίδων 3019, 3022-3026β του ΦΕΚ 308/τεύχος Α.Α.Π./29-12-2017 (σελ. 8), β) αντιγραφή από ΦΕΚ 308 σελ. 3022-3024 (σελ. 5), γ) τα σχόλια και οι προτάσεις μας (σελ. 3). Αντιγράψαμε τις σελ. 3022-3024, για να διευκολύνουμε την ανάγνωσή τους και να τονίσουμε με bold τα σημαντικότερα. Το κείμενο της ανάρτησής μας είναι πολυσέλιδο, αλλά παρακαλούμε να διαβαστεί με μεγάλη προσοχή, με την ελπίδα, εκτός από έγκυρη ενημέρωση, να δώσει κίνητρα για δραστηριοποίηση.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΦΕΚ 308/ΤΕΥΧΟΣ Α.Α.Π./29-12-2017 - σελ. 3019, 3022-3026β
ΤΕΥΧΟΣ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
σελ. 3019
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
[1. Χαρακτηρισμός ως διατηρητέων, διώροφου κτιρίου και όμορου ισογείου κτίσματος, φερόμενων ως ιδιοκτησία Δημητρακέλλη Γεωργίου, στη Βρίσα της Δημοτικής Ενότητας Πολιχνίτου του Δήμου Λέσβου και καθορισμός ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης αυτών. Απόφαση Αριθμ. 4132.13-1/3359, σελ. 3019-3021]
2. Απόφαση για το χαρακτηρισμό της περιοχής Παναγιάς Κρυφτής του Παλαιοχωρίου Δ.Ε. Πλωμαρίου του Δήμου Λέσβου ως Προστατευόμενου Τοπίου. (Απόφαση Αριθμ. 45203/27-07-2017, σελ. 3022-3026β).
__________________________________________________________________________________________________________________________
σελ. 3022-3024
ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΡΥΦΤΗ
Απόφαση Αριθμ. 45203/27.07.2017 (2)
Απόφαση για το χαρακτηρισμό της περιοχής Παναγιάς Κρυφτής του Παλαιοχωρίου Δ.Ε. Πλωμαρίου του Δήμου Λέσβου ως Προστατευόμενου Τοπίου.
Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΑΙΓΑΙΟΥ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις των άρθρων 18, 19, 21 και 22 ν. 1650/18.10.1986 (ΦΕΚ 160/Α΄) «Για την προστασία του περιβάλλοντος» όπως ισχύουν.
2. Τις διατάξεις του άρθρου 15 παρ. 1 περ. γ του ν. 2742/1999 (ΦΕΚ 207/Α΄) «Χωροταξικός Σχεδιασμός και αειφόρος ανάπτυξη».
3. Τον ν. 4014/21.09.2011 (ΦΕΚ 209/Α΄) «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντολογικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος».
4. Το ν. 3827/25-02-2010 (ΦΕΚ 30/Α΄) «Κύρωση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης του Τοπίου».
5. Το ν. 3937/31-03-2011 (ΦΕΚ 60/Α΄) «Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις».
6. Τη με αριθμ. οικ. 1649/45/15-01-2014 (ΦΕΚ 45/Β΄) υπουργική απόφαση «Εξειδίκευση διαδικασιών γνωμοδοτήσεων και τρόπου ενημέρωσης του κοινού και συμμετοχής του ενδιαφερόμενου κοινού στη δημόσια διαβούλευση κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων της Κατηγορίας Α΄ της απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής υπ’ αριθμ. 1958/2012 (ΦΕΚ Α΄21), σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 19 παράγραφος 9 του ν. 4014/2011 (ΦΕΚ Α΄209), καθώς και κάθε άλλης σχετικής λεπτομέρειας.
7. Το με αριθμ. 1797/04-09-2015 έγγραφο του Γραφείου Περιφερειάρχη με τη θετική γνώμη της Περιφερειάρχη για το χαρακτηρισμό της περιοχής ως Προστατευόμενο Τοπίο.
8. Το με αριθμ. 73586/22-10-2015 διαβιβαστικό έγγραφο της Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης της ΑΔΑ.
9. Το με αριθμ. 87179/08-12-2015 διερευνητικό έγγραφο της ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ.ΣΧ. Β. Αιγαίου προς τη Διεύθυνση Προστασίας Βιοποικιλότητας, Εδάφους και Διαχείρισης Αποβλήτων.
10. Το με αριθμ. οικ. 5567/163/08-02-2016 έγγραφο της Διεύθυνσης Προστασίας Βιοποικιλότητας, Εδάφους και Διαχείρισης Αποβλήτων.
11. Το με αριθμ. 14843/29-02-2016 έγγραφο πληρότητας της Διεύθυνσης.
12. Το με αριθμ. 76/2016 έγγραφο κατάθεσης συμπληρωματικών στοιχείων του Πολιτιστικού Συλλόγου Πλωμαρίου «ΠΟΛΙΟΝ».
13. Το με αριθμ. 64276/13-09-2016 έγγραφο κατάθεσης αντιτύπων.
14. Το με αριθμ. 77/2016 έγγραφο κατάθεσης συμπληρωματικών στοιχείων του Πολιτιστικού Συλλόγου Πλωμαρίου «ΠΟΛΙΟΝ».
15. Το με αριθμ. 76346/25-10-2016 έντυπο διαβούλευσης της ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ.ΣΧ. Β. Αιγαίου σε όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες.
16. Το με αριθμ. 2391/14-11-2016 έγγραφο θετικής γνωμοδότησης υπό προϋποθέσεις της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Βορείου Αιγαίου.
17. Το με αριθμ. 84487/24-11-2016 θετικής γνωμοδότησης Διεύθυνσης Αγροτικών Υποθέσεων Βορείου Αιγαίου.
18. Το με αριθμ. 7946/13-12-2016 έγγραφο θετικής γνωμοδότησης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου.
19. Το με αριθμ. Φ.916.74/1036/479239/05-12-2016 έγγραφο του ΓΕΣ [Γενικό Επιτελείο Στρατού].
20. Το με αριθμ. 12174/20-12-2016 διαβιβαστικό έγγραφο της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας ΠΕ Λέσβου, με συνημμένο το πρακτικό Νο 10/2016 πρακτικό ΠΕΧΩΠ, με το οποίο γνωμοδοτεί θετικά για τον χαρακτηρισμό της περιοχής ως Προστατευόμενο Τοπίο.
21. Το με αριθμ. 1079/30/16-01-2017 έγγραφο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Περιφέρειας Β. Αιγαίου.
22. Το με αριθμ. οικ. 6487/150/10-02-2017 διαβιβαστικό έγγραφο της Περιφερειακής Επιτροπής Χωροταξίας και Περιβάλλοντος με συνημμένο έντυπο ομόφωνης θετικής γνωμοδότησης.
23. Το με αριθμ. Φ916.74/300/530663Σ1284/06-04-2017 έγγραφο θετικής γνωμοδότησης του ΓΕΣ.
24. Το με αριθμ. 34387/13-06-2017 έγγραφο θετικής γνωμοδότησης υπό προϋποθέσεις της Διεύθυνσης Δασών Λέσβου.
25. Το με αριθμ. 710/29-06-2017 έγγραφο θετικής γνωμοδότησης του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.
26. Το από 18-09-2017 εσωτερικό σημείωμα του Τμήματος Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Εφαρμογών, με το οποίο γνωμοδοτεί θετικά για τον χαρακτηρισμό.
27. Το γεγονός ότι η Διεύθυνση Προστασίας Βιοποικιλότητας, Εδάφους και Διαχείρισης Αποβλήτων με το (10) σχετικό έγγραφο «…δεν αποκλείει τη σύνταξη ειδικής έκθεσης από πολιτικό σύλλογο…» και πρότεινε «…να εξασφαλίζεται ευρεία φάση διαβούλευσης…».
28. Τη με αριθμ. 62324/06-10-2017 απόφαση Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου «Απόφαση για το χαρακτηρισμό ως Προστατευόμενου Τοπίου, της περιοχής Παναγίας Κρυφτής του Παλαιοχωρίου Δ.Ε. Πλωμαρίου του Δήμου Λέσβου».
29. Το γεγονός ότι η (28) σχετική δεν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και η Διοίκηση δεν την υπέβαλε ως ισχύουσα κατά την έκδοσή της και ως εκ τούτου είναι ανυπόστατη και επομένως δεν παράγει έννομες συνέπειες (ΣΤΕ 1080/2013).
30. Το με αριθμ. 105/2017 έγγραφο του «Πόλιον», με το οποίο ζητείται διόρθωση των συντεταγμένων της προς ανακήρυξη της περιοχής ως προστατευόμενο τοπίο σύμφωνα με τον (5) σχετικό νόμο.
31. Το γεγονός ότι η τροποποίηση των συντεταγμένων του γηπέδου οριοθετεί πολύγωνο που εμπεριέχεται στο πολύγωνο που οριοθετούσαν οι συντεταγμένες της ειδικής έκθεσης που διαβιβάστηκε με το (8) σχετικό έγγραφο.
32. Το γεγονός ότι με την έκδοση της παρούσας είναι ακυρωτέα η (28) σχετική απόφαση.
33. Τις διατάξεις των άρθρων 28 και 28Α του ν. 4325/11-02-2015 (ΦΕΚ 47/Α΄) «Εκδημοκρατισμός της Διοίκησης – Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Αποκατάσταση αδικιών και άλλες διατάξεις» (ειδικά τις διατάξεις του άρθρου 28 παρ. 1 αυτού).
34. Τις διατάξεις των άρθρων 6 και 280 του ν. 3852/07-06-2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης», όπως ισχύουν.
35. Το π.δ. 143/27-12-2010 (ΦΕΚ 236/Α΄) «Οργανισμός της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου» όπως ισχύει.
36. Την υπ’ αριθμ. 14192/15-05-2017 (ΦΕΚ 250/Υ.Ο.Δ.Δ./26-05-2017) απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών περί διορισμού του Νικολάου Θεοδωρίδη ως Συντονιστή της Α.Δ. Αιγαίου.
37. Τη με αριθμ. Οικ. 32950/13-06-2017 (ΦΕΚ 2034/Β΄) απόφαση «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και παροχή εξουσιοδότησης υπογραφής πράξεων και εγγράφων "Με εντολή Συντονιστή" στον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου και στους Προϊσταμένους των οργανικών μονάδων αυτής».
38. Το γεγονός ότι σύμφωνα με την παραπάνω σχετική η υπογραφή της παρούσας παραμένει στο Συντονιστή της Α.Δ.Α.
39. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις αυτής της απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Χαρακτηρίζεται ως Προστατευόμενο Τοπίο, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 6 του (5) σχετικού νόμου, η περιοχή Παναγιά Κρυφτή Παλαιοχωρίου του Δήμου Λέσβου της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
Άρθρο 2
Η προστατευόμενη περιοχή ανέρχεται στα 74 στρέμματα περίπου και ορίζεται ακριβέστερα στο επισυναπτόμενο τοπογραφικό διάγραμμα κλίμακας 1/500 του Μηχανικού Δεληγιάννη, 2016. Ειδικότερα οι συντεταγμένες της προτεινόμενης περιοχής προστασίας δίνονται στον ακόλουθο πίνακα:
|
|
ΕΓΣΑ 87 | |
|
Χ |
Ψ | |
|
Α |
698412.60 |
4318622.00 |
|
Β |
698414.40 |
4318775.60 |
|
Γ |
698570.60 |
4318807.80 |
|
Δ |
698633.70 |
4318805.50 |
|
Ε |
698668.40 |
4318774.20 |
|
Ζ |
698679.40 |
4318713.50 |
|
Η |
6986607.20 |
4318570.30 |
|
Θ |
698467.20 |
4318426.30 |
|
Ι |
698374.20 |
4318494.00 |
Άρθρο 3
Στοιχεία τοπίου: Το ξωκλήσι της Παναγιάς Κρυφτής βρίσκεται στην ευρύχωρη σπηλιά του βραχώδους αιγιαλού. Το τοπίο της Παναγιάς Κρυφτής είχε συμπεριληφθεί στο φάκελο υποψηφιότητας για την ένταξη της Λέσβου στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO και στον προτεινόμενο Γεωτουριστικό Χάρτη του Γεωπάρκου Λέσβου η προτεινόμενη περιοχή σημειώνεται ως ΓΕΩΤΟΠΟΣ με τον αριθμό 33. Στην περιοχή εμφανίζονται εντυπωσιακές εικόνες των τεκτονικών μιγμάτων, γεωλογικών σχηματικών που εμφανίζουν μια χαοτική δομή, καθώς και μικρότερα ή μεγαλύτερα τεμάχη πετρωμάτων συναντώνται ανακατεμένα μέσα σε μια θεμελιώδη μάζα. Αποτελούνται κυρίως από κρυσταλλικούς ασβεστόλιθους, χαλαζιακούς - μαρμαρυγιακούς σχεστόλιθους, πρασινίτες και λιγότερο από οφιόλιθους. Στην περιοχή υπάρχουν επίσης χλωρονατριούχες ιαματικές πηγές θερμοκρασίας 42-45ο C. Τα μόνα τεχνικά έργα που υπάρχουν στην περιοχή είναι δύο δέστρες.
Άρθρο 4
Βασικές προτεραιότητες του Προστατευόμενου Τοπίου είναι:
• Η προστασία του αιγιαλού και της παραλίας.
• Η προστασία του προτεινόμενου γεωτόπου.
• Η προστασία του ευρύτερου οικοσυστήματος.
• Η σήμανση της περιοχής με κατάλληλες οδηγίες.
• Να καταρτιστεί κανονισμός λειτουργίας του χώρου.
• Να προωθηθούν δράσεις εκπαίδευσης και κατάρτισης σε σχέση με την ολοκληρωμένη διαχείριση των φυσικών τοπίων, προκειμένου να ευαισθητοποιηθεί το κοινό απέναντι στους σπάνιους γεωλογικούς και τοπιακούς πόρους.
Άρθρο 5
Ειδικότερα, για τη διατήρηση και προστασία της περιοχής, επιβάλλονται οι εξής όροι και περιορισμοί:
1) Καμία επέμβαση στην περιοχή δεν επιτρέπεται χωρίς την έγκριση του Φορέα Διαχείρισης. [Βλέπε άρθρο 8: «… η διαχείριση του Προστατευόμενου Τοπίου ανατίθενται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου»].
2) Επιτρέπονται ενέργειες που προωθούν την επιστημονική έρευνα και την Ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του τοπίου.
3) Για κάθε εργασία, επέμβαση, αλλαγή χρήσης σε μνημεία ή στον περιβάλλοντα χώρο τους, τυχόν επισκευή, συντήρηση ή αποκατάσταση, με ανάγκη αποξήλωσης υφισταμένων παλαιών λιθόστρωτων, κρηνών ή κατασκευών προγενέστερων των τελευταίων εκατό ετών, οικοδομική δραστηριότητα πλησίον μνημείου καθώς και εγκατάσταση ή λειτουργία βιομηχανικής, βιοτεχνικής ή εμπορικής επιχείρησης, τοποθέτηση τηλεπικοινωνιακών ή άλλων εγκαταστάσεων, εκτέλεση οποιουδήποτε τεχνικού ή άλλου έργου ή εργασίας πλησίον μνημείου απαιτείται η έγκριση της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Βορείου Αιγαίου.
4) Να υπάρξει μέριμνα για τη σαφή οριοθέτηση της περιοχής με τεχνητά ορόσημα.
5) Τα όποια έργα συντήρησης να αφορούν αποκλειστικά τα υφιστάμενα μονοπάτια έτσι όπως αποτυπώνονται στο φύλλο χάρτου ΓΥΣ 1:500.
6) Να μη γίνουν διανοίξεις νέων δρόμων ή μονοπατιών.
Άρθρο 6
Κατευθύνσεις για τις χρήσεις γης και τους όρους δόμησης:
1. Κύριες χρήσεις στην περιοχή είναι η καλλιέργεια ελαιοκτημάτων και οι ελεύθεροι χώροι αναψυχής.
2. Να μην επιτρέπεται η δόμηση αλλά η συντήρηση και αισθητική βελτίωση των απολύτως αναγκαίων υφιστάμενων υποδομών, αποκλειόμενης της επέκτασης αυτών.
3. Να επιτρέπεται μόνο η πεζοπορία εντός της προστατευόμενης περιοχής.
Άρθρο 7
Με απόφαση του ΥΠΕΝ εξειδικεύονται τα γενικά και ειδικά μέτρα που προβλέπονται στα άρθρα 5 και 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης του Τοπίου που κυρώθηκε με το ν. 3827/2010. Επίσης, περιορισμοί χρήσης γης και όροι δόμησης μπορούν να τεθούν με προεδρικά διατάγματα που εκδίδονται με πρόταση Υπουργού ΥΠΕΝ ή κατά περίπτωση του αρμόδιου Υπουργού κατά τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 4067/2012 (ΦΕΚ 79/Α), καθώς και με Τοπικά Χωρικά Σχέδια κατά τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 4447/2016.
Άρθρο 8
Η εφαρμογή της παρούσας απόφασης, καθώς και η διαχείριση του Προστατευόμενου Τοπίου ανατίθενται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ως Φορέα Διαχείρισης. Τα αναγκαία έργα προστασίας και ανάδειξης μπορεί να εκτελούνται από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου σε συνεργασία με το Δήμο Λέσβου.
Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Πειραιάς, 19 Δεκεμβρίου 2017
Ο Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ
_____________ ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΑΣ _____________
• Ιδιοκτησιακό:
Ποιες ιδιοκτησίες περικλείονται στην προστατευόμενη περιοχή, που είναι πολύγωνο εμβαδού 73.958 τετραγωνικών μέτρων και στο τοπογραφικό διάγραμμα ορίζεται με τα στοιχεία ΑΒΓΔΕΖΗΘΙ; Είναι μία μεγάλη περιοχή, η οποία εκτείνεται αρκετά βορειότερα του αμαξιτού χωματόδρομου (βλ. διάγραμμα σελ. 3026). Χρήσιμη θα ήταν η εθελοντική βοήθεια των κτηματολογικών γραφείων Πλωμαρίου, η οποία θεωρώ πως θα είναι δεδομένη. Επόμενη επιβεβλημένη ενέργεια η ενημέρωση των ιδιοκτητών με επίσημο έγγραφο, που θα επιδοθεί στον καθένα ατομικά για να γνωρίζουν το ιδιαίτερο καθεστώς της ιδιοκτησίας τους. Κυρίως πρέπει να πληροφορηθούν ότι επιτρέπεται η καλλιέργεια των ελαιοκτημάτων των, αλλά απαγορεύεται η δόμηση (βλ. Απόφαση 45203/27-07-2017, άρθρο 6, παρ. 1 και 2, σελ. 3024 του ΦΕΚ 308/τ. Α.Α.Π./29-12-2017). Ως εναλλακτική λύση για περιπτώσεις συγκρούσεων με ιδιοκτήτες κτημάτων στην προστατευόμενη περιοχή, θα είχαμε να προτείνουμε ανταλλαγή κτήματος με άλλο ίσης αξίας από τα Φιλανθρωπικά Ιδρύματα Παλαιοχωρίου, σε μη προστατευόμενη περιοχή, με αμοιβαία έντιμη συμφωνία.
• Οριοθέτηση Προστατευόμενης Περιοχής:
«Να υπάρξει μέριμνα για τη σαφή οριοθέτηση της περιοχής με τεχνητά ορόσημα» (άρθρο 4 και άρθρο 5, παρ. 4 της Απόφασης με Αριθμ. 45203/27-07-2017, σελ. 3023 του ΦΕΚ 308/τ. Α.Α.Π./29-12-2017). Η τοποθέτηση τεχνητών οροσήμων καλό είναι να γίνει με κολονάκια και ειδικές πινακίδες, που θα αναγράφουν τις συντεταγμένες, άλλα πληροφοριακά στοιχεία και οδηγίες για τους ιδιοκτήτες και τους επισκέπτες της περιοχής. Είναι μία ενέργεια που πρέπει να προηγηθεί.
• Κανονισμός Λειτουργίας του χώρου:
Με το άρθρο 4 (σελ. 3023), ορίζεται ως βασική προτεραιότητα διαχείρισης του Προστατευόμενου Τοπίου η κατάρτιση Κανονισμού Λειτουργίας του χώρου. Νομίζουμε ότι η εργασία αυτή πρέπει να γίνει από τους αρμόδιους του Διαχειριστικού Φορέα, δηλ. του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, οι οποίοι διαθέτουν εμπειρία από άλλες ανάλογες περιπτώσεις. Η τακτική επικοινωνία και συνεννόηση των φορέων του χωριού μας με εκπρόσωπο του Μουσείου, ως φορέα διαχείρισης, ανά μήνα ή όποτε άλλοτε κριθεί αναγκαίο, είναι απαραίτητη (Στοιχεία επικοινωνίας: α) Διεύθυνση: Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, Σίγρι Λέσβου, Τ.Κ. 811 12, τηλ./φαξ 22530-54434, e-mail: lesvospf@otenet.gr, http://www.petrifiedforest.gr, https://www.lesvosmuseum.gr και β) Κέντρο Πληροφόρησης του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, Οδός 8ης Νοεμβρίου 17, Μυτιλήνη 811 00, τηλ: 22510-47033, e-mail: lesvospf@otenet.gr).
• Φάκελος Παναγίας Κρυφτής:
Αν δεν υπάρχει ήδη, πρέπει να καταρτιστεί φάκελος με τα βασικά έγγραφα, τα διαγράμματα, το φωτογραφικό υλικό και άλλα πληροφοριακά στοιχεία. Αντίγραφά του να υπάρχουν στα γραφεία της Εκκλησίας Παλαιοχωρίου, της Κοινοτικής Ενότητας Παλαιοχωρίου, της Δ.Ε. Πλωμαρίου, του Δήμου Μυτιλήνης, της Περιφέρειας Β. Αιγαίου, του Πολιτιστικού Συλλόγου Παλαιοχωρίου «Παναγία Κρυφτή», του Πολιτιστικού Συλλόγου Πλωμαρίου «Πόλιον» και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Προτείνουμε την εργασία αυτή να αναλάβουν οι δύο πολιτιστικοί σύλλογοι, «Πόλιον» Πλωμαρίου και «Παναγία Κρυφτή» Παλαιοχωρίου.
• Πεζοπορία:
Σύμφωνα με το άρθρο 6, παρ. 3, η πεζοπορία εντός της προστατευόμενης περιοχής επιτρέπεται. Η από ξηράς διαδρομή προς Παναγία Κρυφτή είναι μία όμορφη διαδρομή παράλληλα με την ακτογραμμή, σε αρκετό όμως ύψος, που επιτρέπει στον πεζοπόρο να αντικρίζει τη Μελίντα, το Νησί της Αγάπης, την Τσιτσιφιά, τη Χίο και τα τουρκικά παράλια στο βάθος του ορίζοντα. Ενδιάμεσος σταθμός είναι το εξωκκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Είναι μια ομαλή πεζοπορική διαδρομή 30΄ λεπτών περίπου μέχρι το τέλος του αμαξιτού, οπότε αρχίζει η απότομη κατηφοριά προς τον όρμο και το εξωκκλήσι της Παναγίας Κρυφτής μέσα σε σπηλιά. Η κάθοδος διαρκεί 15΄ λεπτά περ. και χρειάζεται προσοχή. Στη μέση, λίγο πιο πάνω από το κτίσμα που προόριζε ο ιερομόναχος Κορνήλιος για μοναστήρι, σταματούμε μπροστά στο βράχο με το αποτύπωμα του προσώπου της Παναγίας Κρυφτής, της κοπέλας που κυνηγούσαν οι Τούρκοι. Μόνο όποιος έχει καθαρή καρδιά αξιώνεται να διακρίνει την άγια μορφή της πάνω στο βράχο.
Η κατασκευή και τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων για πεζοπόρους στα κατάλληλα σημεία μπορεί να γίνει με χρηματοδότηση από την Ε.Ε. ή με δαπάνη του Δήμου Μυτιλήνης ή της Περιφέρειας Νήσων Β. Αιγαίου. Προτείνουμε να τοποθετηθεί μία πινακίδα στη συμβολή του ασφαλτοστρωμένου δρόμου Μελίντας - Παλαιοχωρίου με το χωματόδρομο προς Κρυφτή, μία στο τέλος του αμαξιτού χωματόδρομου εντός της προστατευόμενης περιοχής, μία κοντά στο εξωκκλήσι και μία στη Μελίντα. Καλαίσθητο υπόδειγμα πινακίδας είναι αυτή που έχει τοποθετηθεί στο Ραχίδι από τους αναδόχους του έργου «Τα μονοπάτια της ελιάς – Δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών στη Λέσβο». Βέβαια επιβάλλεται να καθαριστεί πρώτα ο χωματόδρομος από τα μπάζα που έχουν ρίξει όσοι χτίζουν ξενοδοχεία στην περιοχή, χωρίς σεβασμό στο περιβάλλον και στους ντόπιους κατοίκους. Το έργο αυτό θα μπορούσαν να το αναλάβουν εθελοντές από το Παλαιοχώρι και το Πλωμάρι, με τη βοήθεια μηχανημάτων του Δήμου Μυτιλήνης.
• Ευπρεπισμός εξωκκλησιού και περιβάλλοντα χώρου:
Το εξωκκλήσι της Παναγιάς Κρυφτής βρίσκεται σε σπηλιά, όπου έχουν λαξευτεί ωραία πύλη προς ένα δεύτερο εσωτερικό χώρο, το ιερό, με μία μεγάλη κόγχη ως αγία τράπεζα και δύο μικρότερες για τις εικόνες. Συνήθως είναι καθαρό, αν και συχνά ο επισκέπτης μπορεί να δει λάδια και κεριά στο πέτρινο δάπεδο. Επειδή τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι προσκυνητές, πρέπει να τοποθετηθεί σε εμφανές σημείο κάδος απορριμμάτων γκρίζου χρώματος όπως τα βράχια και κάποιος ψαράς να αναλάβει το άδειασμά του εθελοντικά. Επίσης, θα πρέπει να πάψουν να ζωγραφίζουν με ασβέστη άνθη στον περίβολο, κάτι που κάνει το τοπίο να χάνει την απόκοσμη όψη που είχε παλιά. Γιατί, μετά τη θαλασσοταραχή του 1986, το εξωκκλήσι επισκευάστηκε και προστέθηκε ένα στέγαστρο, που είναι βέβαια πρακτικό, αλλά αφαιρεί την παλιά υποβλητικότητα. Μία φωτογραφία του παλιού εξωκκλησιού έχει απομείνει μόνο σε λεύκωμα των Αφών Κουρτζή.
Μεγάλο πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη νερού για πόση και για την υποτυπώδη τουαλέτα. Η υπάρχουσα βρύση, δωρεά του αείμνηστου συγχωριανού μας Ξενοφώντα Αλαμάγκου, είναι ξερή. Θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα αφαλάτωσης νερού ή να κατασκευαστεί πίσω από τη βρύση δεξαμενή συλλογής βρόχινου νερού. Επίσης, ίσως μια χημική τουαλέτα θα έλυνε ένα μεγάλο πρόβλημα.
Θεόρατοι γκρίζοι βράχοι παντού δίνουν μια απόκοσμη όψη. Κάτω δεξιά, στο μέρος όπου βρίσκεται χτιστή δεξαμενή ιαματικού νερού, πρέπει να τοποθετηθεί πινακίδα με πληροφορίες για τη θερμοπηγή. Κρίμα που στο εσωτερικό του βράχου δεν είναι πια ορατό το σημείο απ’ όπου αναβρύζουν τα ζεστά νερά. Παλιά ήταν το πιο θαυμαστό αξιοθέατο, μετά το τρυποπέρασμα από βράχο κάτω από το εξωκκλήσι και τη σπηλιά με το αγίασμα, τα λεγόμενα «βυζιά», που έχει κατακλυστεί από τα νερά της θάλασσας και είναι μη επισκέψιμη.
Κάποτε φωτογράφισα το κτίσμα πάνω από το εξωκκλήσι, το οποίο ο ιερομόναχος Κορνήλιος προόριζε για μοναστήρι. Ένιωσα έκπληξη και αποτροπιασμό, όταν αντίκρισα μέσα ακαθαρσίες και μουτζούρες στους τοίχους, έργο βάνδαλων που έβρισκαν εκεί καταφύγιο προτού γκρεμιστεί το πάτωμα. Με την έγκριση του ιδιοκτήτη, πρέπει οι νέοι του χωριού μας να καθαρίσουν το διατηρητέο κτίσμα και να θάψουν τα σκουπίδια.
• Πενταμελής Επιτροπή:
Για να υπάρξουν θετικά και γρήγορα αποτελέσματα, αφού από το 2017 έχει περάσει ήδη μια άγονη πενταετία, απαραίτητο είναι να ανατεθεί ο συντονισμός των δράσεων σε μία Επιτροπή πέντε δραστήριων εκπροσώπων: Κοινότητας Παλαιοχωρίου (1), Εκκλησίας Παλαιοχωρίου (1), Πολιτιστικού Συλλόγου Παλαιοχωρίου «Παναγία Κρυφτή» (1), Πολιτιστικού Συλλόγου Πλωμαρίου «Πόλιον» (1) και Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου (1). Η Επιτροπή αυτή θα έχει συγκεκριμένες αρμοδιότητες, που θα οριστούν με ειδικό έγγραφο, το οποίο θα έχει την έγκριση του Φορέα Διαχείρισης. Θα τηρεί «Ημερολόγιο Δράσεων», το οποίο θα φυλάσσεται στο κοινοτικό γραφείο Παλαιοχωρίου, για ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου, και θα λογοδοτεί ετησίως. Επειδή θα χρειαστούν νομικές συμβουλές, ο Δήμος Μυτιλήνης οφείλει να διαθέσει δωρεάν έναν νομικό σύμβουλο του Δήμου. Καλό θα ήταν την Επιτροπή να πλαισιώνει μια άτυπη τριμελής Συμβουλευτική Επιτροπή, που θα απαρτίζεται από τρεις συμπολίτες μας που γνωρίζουν το θέμα και έμπρακτα έχουν δείξει το ενδιαφέρον τους για την Παναγία Κρυφτή.
• Χρηματοδότηση και χορηγίες: Παράλληλα με τις πιο βασικές ενέργειες, οι οποίες θα απαιτήσουν δαπάνες, πρέπει να υποβληθούν αιτήματα για χρηματοδοτήσεις σε φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και του Κράτους και να επιδιωχθεί η ένταξη σε κάποιο Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Φορέας Διαχείρισης πρέπει να αναλάβει τέτοιου είδους πρωτοβουλίες και συμβουλευτικό ρόλο. Η πενταμελής Επιτροπή, σε συνεργασία με την Τοπική Κοινότητα Παλαιοχωρίου, μπορεί να αναζητήσει χορηγούς σε επιχειρήσεις, τράπεζες, κατοίκους της Λέσβου, ομογενείς του Εξωτερικού, που πάντα είναι πρόθυμοι να προσφέρουν στο χωριό τους. Επίσης, πολύ σημαντική είναι η εθελοντική προσφορά εργασίας, υλικών και υπηρεσιών. Απαιτείται βέβαια διαφάνεια και κατάρτιση ειδικού καταλόγου δωρητών και ευεργετών.
Με πρωτοβουλία του ιερέα Παλαιοχωρίου να συγκεντρωθούν από το Αρχείο της Ευαγγελίστριας και τη Μητρόπολη στοιχεία για το χρόνο καθιέρωσης της γιορτής της Παναγίας Κρυφτής, τη διαμόρφωση της σπηλιάς σε εξωκκλήσι, το τελετουργικό του πανηγυριού τη Δευτέρα μετά την Κυριακή του Θωμά και άλλα σχετικά. Προτείνω να ερευνηθεί και το Αρχείο Αγίου Νικολάου Πλωμαρίου και προς τούτο να ζητηθεί η βοήθεια του πρ. Ευσταθίου Μεταξή, ο οποίος υπήρξε ιερέας Παλαιοχωρίου επί πολλά χρόνια. Η εικόνα με τα θαύματα της Παναγίας Κρυφτής, που υπήρχε παλιά έξω από τη σπηλιά για προσκύνηση, βρίσκεται στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Παλαιοχωρίου ή στο Μουσείο της Μητρόπολης Μυτιλήνης; Προτείνουμε να αναζητηθεί και να ανατεθεί σε αγιογράφο να φιλοτεχνήσει ένα αντίγραφό της, το οποίο θα τοποθετηθεί στον εξωτερικό τοίχο όπως παλιά.
• Φωτογράφιση χώρου:
Εντυπωσιακές φωτογραφίες από τη μεριά της θάλασσας και βίντεο μπορούν να βγάλουν νέοι που διαθέτουν βάρκες. Πάντα είχα επιθυμία να δω τι υπάρχει πίσω από τον τεράστιο βράχο με την ιαματική πηγή, που κλείνει τον όρμο της Παναγίας Κρυφτής προς τη μεριά των Βατερών. Πιο πολύ επιθυμώ να ακουμπήσω το νερό πάνω από το θαλάσσιο ηφαίστειο, που λένε πως υπάρχει εκεί και πως επικοινωνεί υπογείως με τα Πυρπιρά, όπου λένε πως σε κάποια κτήματα αναβλύζουν ζεστά νερά. Στην επόμενη επίσκεψή μου στο χωριό μας ελπίζω να πραγματοποιήσω το όνειρό μου αυτό, με τη βοήθεια κάποιου συγχωριανού ιδιοκτήτη βάρκας. Για φωτογράφιση από την ξηρά πρέπει να προσεχθεί η ώρα λήψης, κυρίως γιατί το γκρίζο των βράχων επηρεάζει το τελικό φωτογραφικό αποτέλεσμα. Με αυτές μπορούν να κατασκευαστούν σουβενίρ για επισκέπτες.
Επίσης, να αναζητήσουμε παλιές φωτογραφίες της Κρυφτής από τα αρχεία παλιών φωτογράφων της περιοχής μας (Ιωάννης Γκάγκαλης, Προτούλης, Καραδούκας), να κάνουμε αντίγραφα, να τις ψηφιοποιήσουμε και να οργανώσουμε μια έκθεση φωτογραφίας στο Παλαιοχώρι. Υλικό μπορούμε να βρούμε και από συμπατριώτες μας από τα Βατερά, τη Βρίσα και άλλα χωριά.
• Λαογραφικές καταγραφές:
Την καταγραφή της θρησκευτικής - εθνικής παράδοσης για την καταδίωξη της κοπέλας από τους Τούρκους την έχουμε κάνει από παλιά και συνεχίζουμε να καταγράφουμε γραπτές και προφορικές μαρτυρίες. Δυστυχώς, η παράδοση της Παναγίας Κρυφτής έχει από πολλούς αλλοιωθεί και δεν διακρίνουμε προσπάθεια να διορθωθεί – άραγε για ποιο λόγο; Ο δραστήριος Λαογραφικός Σύλλογος Παλαιοχωρίου, οι ηλικιωμένοι, οι μαθητές και οι φοιτητές μπορούν και πρέπει να καταγράψουν αφηγήσεις, αναμνήσεις από τα πανηγύρια, τα ιαματικά λουτρά, το ναυάγιο και κάθε άλλο σχετικό. Γιατί έχουμε υποχρέωση να εμπλουτίζουμε τη συλλογική Μνήμη, να σεβόμαστε, να διατηρούμε και να παραδίδουμε αναλλοίωτες τις παραδόσεις μας στους νεότερους, προτού πάρουμε το δρόμο της αιώνιας σιωπής.
***
Αυτά και πολλά άλλα μπορεί και πρέπει να κάνει το Παλαιοχώρι για την Παναγία Κρυφτή. Ας αρχίσουμε από μια επιστολή προς το Φορέα Διαχείρισης, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, με το αίτημα να αναλάβει άμεσα δράση για την προστασία και ανάδειξη της Κρυφτής.
Μυρσίνη Μ. Βουνάτσου
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου