Άρθρο για Επαγγελματικό Προσανατολισμό
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
Σε έναν κόσμο εργασίας που αλλάζει, με δεδομένο το περιβάλλον βαθιάς οικονομικής κρίσης, η ανάπτυξη δεξιοτήτων διά βίου διαχείρισης της σταδιοδρομίας θεωρείται σημαντικό «εφόδιο» στην προσωπική και επαγγελματική πορεία του κάθε ανθρώπου. «Πρόκειται για δεξιότητες που μας βοηθούν σε κάθε ηλικία να συλλέξουμε, να αναλύσουμε, να συνθέσουμε, να οργανώσουμε τις πληροφορίες για τον εαυτό, την εκπαίδευση και τα επαγγέλματα, καθώς και δεξιότητες για να πάρουμε αποφάσεις, να πραγματοποιήσουμε μεταβάσεις και να είμαστε ευέλικτοι και προσαρμοστικοί». Χαρακτηριστικές δεξιότητες είναι η «ετοιμότητα στο τυχαίο», η «δεξιοτεχνία» για δημιουργία εναλλακτικών προοπτικών σταδιοδρομίας, η «αυτοαποτελεσματικότητα» στο σχεδιασμό της σταδιοδρομίας μας, η «επαγγελματική προσαρμοστικότητα», η «επαγγελματική ανθεκτικότητα» και άλλες.
Δεδομένου ότι η πραγματικότητα στην οποία ζούμε είναι από τη φύση της πολυσύνθετη, αβέβαιη και ευμετάβλητη, είναι πιθανόν να προκύψουν, ακόμα και στις προσεκτικά σχεδιασμένες και αυστηρά ελεγμένες καταστάσεις, απρόβλεπτα δυσάρεστα γεγονότα και αποτυχίες. Η αποτυχία είναι μία αρνητικά φορτισμένη λέξη, που θα μπορούσε να αντικατασταθεί με τη λέξη «εμπειρία». Με αυτή την έννοια, οι άνθρωποι μπορούν να ξανακοιτάξουν τα λάθη, να αναθεωρήσουν τις αποφάσεις που έλαβαν και να εξετάσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτούργησαν, ώστε να μπορούν να κάνουν διορθωτικές κινήσεις στις επόμενες προσπάθειές τους, έχοντας σαφείς στόχους αλλά και ευελιξία.
Υποστηρίζεται ότι, για να αντιμετωπίσουμε απρόβλεπτες δυσάρεστες καταστάσεις και να αποκτήσουμε μεγαλύτερο έλεγχο στη ζωή μας, χρειάζεται να αναπτύξουμε μία δεξιότητα ζωής που ονομάζεται «ετοιμότητα στο τυχαίο» (Krumboltz, J. D., 2009). H ετοιμότητα στο τυχαίο είναι η δεξιότητά μας να αναγνωρίζουμε και να αξιοποιούμε τις τυχαίες καταστάσεις και τα αποτελέσματά τους. Είναι ένας τρόπος να διαχειρίζεται κανείς αποτελεσματικά όχι μόνο τα θετικά αλλά και τα αρνητικά απρόοπτα γεγονότα της ζωής του. Ο άνθρωπος που είναι τολμηρός και χαρακτηρίζεται από αισιοδοξία, ευελιξία και επιμονή είναι άτομο που θεωρείται ικανό να διαχειριστεί αποτελεσματικά τα απρόοπτα γεγονότα της ζωής του. Ο Krumboltz, στη φιλοσοφία του, υποστηρίζει επίσης ότι:
«Αν δεν προσπαθήσεις, δεν γίνεται να επιτύχεις.
Αν προσπαθήσεις, μπορεί να επιτύχεις ή να μην επιτύχεις.
Εάν δεν επιτύχεις την πρώτη φορά, μαθαίνεις τι δεν λειτουργεί.
Ό,τι μαθαίνεις σε καθιστά ικανό να προσπαθήσεις κάτι διαφορετικό την επόμενη.»
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Krumboltz, J. D. (2009). The Happenstance Leaning Theory. Journal of Career Assessment, 17(2), 135-154.
Σιδηροπούλου-Δημακάκου, Δ., Μπεζεβέγκης, Η., Αργυροπούλου, Α., Δρόσος, Ν. (2013), «Εγχειρίδιο Πρακτικής Εφαρμογής για Συμβούλους Σταδιοδρομίας», Αθήνα, Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.).
Κοτσιαφίτου Αναστασία,
καθηγήτρια Θεολόγος-Φιλόλογος,
Υπεύθυνη Κέντρου Συμβουλευτικής-Προσανατολισμού (ΚΕ.ΣΥ.Π.) Πατησίων
