Πλαγιώτικα Παραδοσιακά Τραγούδια του Γάμου
από τη Χριστίνα Ι. Σπήλιου
Παρακαλώ την Παναγιά με χέρια σταυρωμένα
τ’ ανδρόγυνο που έγινε να ζήσει ευτυχισμένα.
Άσπρο σταφύλι ροζακί και κόκκινο κεράσι,
τ’ ανδρόγυνο που έγινε να ζήσει, να γεράσει.
Όσα άνθη έχει ο Μάιος και ο χειμώνας χιόνια,
τόσα κι εγώ σας εύχομαι ευτυχισμένα χρόνια.
Εύχομαι να ’ναι άνοιξη αιώνια μαζί σας
και η χαρά παντοτινή, σε όλη τη ζωή σας.
Ω νυφούλα μου, να ζήσεις
και να μην κακοκαρδίσεις. (οχτάδα)
Ω νυφούλα μ’, να γεράσεις
και να μην κακοπεράσεις. (οχτάδα)
Σαν που ριζώνει ο κισσός ’πά’ (πάνω) στης ελιάς τα ξύλα,
να ριζωθεί η αγάπη σας μες στης καρδιάς τα φύλλα.
Γαμπρέ μου, σε παρακαλώ, μια χάρη να μου κάνεις,
το άνθος που σου έδωσα να μην μου το μαράνεις.
Το δέντρο που φυτέψαμε, νύφη μου, στην αυλή σου
κρύο νερό το πότιζε, να το ’χεις στη ζωή σου.
Γιατρεύτηκεν ο πόνος σου, κι έγιανε η πληγή σου
και τέλειωσαν τα βάρσανα κι οι αναστεναγμοί σου.
Βρήκες λιμάνι κι άραξες, φουρτούνα δε φοβάσαι,
επήρες την αγάπη σου και πια μην συλλογάσαι.
Εύχομαι η αγάπη σας να γίνει περιβόλι,
ν’ ανθίσουν άνθη και κλαδιά, να σας ζηλεύουν όλοι.
Όταν σ’ εγέννα η μάνα σου, ήτανε μέρα σκόλη,
και λειτουργούσε ο Χριστός κι οι δώδεκα Αποστόλοι.
Νύφη μου ωραιότατη, ποια μέρα εγεννήθεις
και πήρες τέτοιον άγγελο, ευχάριστα να ζήσεις.
Νύφη μου τριανταφυλλένια,
βγήκες απ’ αυτή την έννοια. (οχτάδα)
Νύφη μου, τ’ άνθη που φορείς τα είδα και στην Πόλη,
τα είδα στην Αγιά Σοφιά, ολόχρυσο στεφάνι.
Ο ήλιος όταν πρωτοβγεί, στο στήθος σου κονεύει
και στα χρυσά σου τα μαλλιά πάει και βασιλεύει.
Άσπρη στρογγυλοπρόσωπη και ροδομαγουλάτη,
διαμαντοπέτρα σχίζεται με το δεξί σου μάτι.
Με τις τριανταφυλλόριζες χτενίζεις τα μαλλιά σου
και τρέχει το ροδόσταμο απ’ τ’ άσπρα μάγουλά σου.
Έχεις τη λάμψη της αυγής και της ημέρας μοιάζεις,
με τα γλυκά ματάκια σου τον ήλιο σκοτεινιάζεις.
Γελάς, γελούν τα δέντρα, φουντώνουν οι μηλιές,
ανθούν και λουλουδίζουν οι τριανταφυλλιές.
Ποιος κρίνος ωραιότατος σου ’δωσε την ασπράδα
και ποια μηλιά γλυκομηλιά τη ροδοκοκκινάδα.
Λάμπει ο ήλιος, λάμπουν τ’ άστρα
πάν’ στα μάγουλά σου τ’ άσπρα. (οχτάδα)
Ρόδο της πρώτης άνοιξης, του γιασεμιού βοτάνι,
άνθρωπος να ψυχομαχεί, όντας σε δει, θα ’γιάνει.
Κίνησαν τα τριαντάφυλλα, για να ’ρθουνε σιμά σου,
να πάρουν χρώμα και βαφή από την ομορφιά σου.
Έχεις μαλλιά σαν σέλινα στις πλάτες σου ριγμένα
και τα χτενίζουν άγγελοι με διαμαντένια χτένα.
Έχεις δυο μάτια σαν ελιές επάνω σε κλωνάρι,
τα φρύδια σου ζωγραφιστά σαν δυο ημερών φεγγάρι.
Άσπρη είσαι συ κι άσπρα φορείς κι άσπρη είν’ η φορεσιά σου
κι άσπρα λουλούδια πέφτουνε απ’ την κορμοστασιά σου.
Ζάχαρη να ’ναι ο ύπνος σου και μέλι τ’ όνειρό σου,
ρόδα και τριαντάφυλλα εις το προσκέφαλό σου.
Θε να τσακίσω το γυαλί, στην πέτρα να ραγίσει,
για ν’ ακουστεί ο γάμος σας σ’ Ανατολή και Δύση.
Κουμπάρος είναι άξιος καράβι ν’ αρματώσει,
τις άγκυρες του καραβιού να τις μαλαματώσει.
Κουμπάρος που στεφάνωσε με όλη την καρδιά του,
εύχομαι το ερχόμενο να πάμε στα δικά του.
Κουμπάρα μου, να χαίρεσαι τα τρυφερά σου νιάτα,
εύχομαι το ερχόμενο με δυο γλυκά ματάκια.
Με άπειρη αγάπη, η μανούλα Χριστίνα Ι. Σπήλιου
Σημειώσεις:
1. Τα παραπάνω παραδοσιακά τραγούδια του γάμου τα αφιερώνει η Χριστίνα Ι. Σπήλιου από τα βάθη της καρδιάς της στην κόρη της Ιωάννα Ι. Κάπελα, που πρόσφατα παντρεύτηκε το Νίκο Μητσοκάπα, γιο του Στέλιου και της Ζωής.
2. Η Χριστίνα Ι. Σπήλιου κατάγεται από την Πλαγιά Λέσβου, χωριό της περιφέρειας Πλωμαρίου ονομαστό για τη μουσική του παράδοση και τον πλαγιώτικο τραγουδιστικό σκοπό. Όπως μας ανέφερε η Χριστίνα, τα πλαγιώτικα τραγούδια του γάμου τραγουδιούνται πάνω στη μελωδία του τραγουδιού «Το γελεκάκι που φορείς…».
