Παλιά φωτογραφία με κορίτσια της Αγιάσου
Στις 17/10/2014 είχαμε δημοσιεύσει κείμενο με τίτλο «Μαθήματα Κοπτικής - Ραπτικής στο Παλαιοχώρι», υπότιτλο «Τότε που το Παλαιοχώρι είχε νιάτα και ζωή» και μία παλιά φωτογραφία με δεκαοκτώ κορίτσια από το Παλαιοχώρι, που το 1959-1960 παρακολουθούσαν μαθήματα Κοπτικής - Ραπτικής με δασκάλα την κυρία Καίτη Βαρελά (https://paleochori-lesvos.blogspot.com/2014/10/blog-post_17.html). Μας την είχε δώσει το καλοκαίρι του 2014 η μακαρίτισσα πια Σοφία Μάρκου - Πρωτογύρου, κόρη της χήρας Μαρίας Χάλακα - Μάρκου. Η κ. Βαρελά έμενε απέναντι από το σπίτι της Σοφίας και τη θυμούνται ακόμα στο Παλαιοχώρι.
Το Γενάρη του 2020 διάβασε το κείμενό μας ο κ. Σταύρος Χατζηφώτης, με καταγωγή από την Αγιάσο, και μας έστειλε την παρακάτω ασπρόμαυρη φωτογραφία με επτά νεαρά κορίτσια της Αγιάσου.
Η φωτογραφία έχει βγει σε υπαίθριο χώρο και μάλλον είναι αναμνηστική, κατά τη λήξη των μαθημάτων. Στο κέντρο η δασκάλα Καίτη Βαρελά, με σκούρο φόρεμα, κρατά τυλιγμένο σε ρολό ένα περιοδικό με πατρόν κι ακουμπά σε μικρό τραπέζι με εμπριμέ υφάσματα. Πίσω η ταμπέλα, που γράφει: «Αθηναϊκός Οίκος Κοπτικής - Ραπτικής Καίτης Βαρελά». Τέσσερις Αγιασωτοπούλες δεξιά της και τρεις αριστερά. Αριστερά, πλάι στη δασκάλα, στέκεται η μητέρα του κ. Σταύρου Χατζηφώτη, η Ελπινίκη Γαββέ, γεννημένη το 1944.
Τα κορίτσια φορούν ενδυμασία ομοιόμορφη – λευκό κοντομάνικο πουκάμισο και σκούρα φούστα – μάλλον ραμμένη από τις ίδιες. Στο λαιμό μεζούρα και στα χέρια ένα τεράστιο τρίγωνο. Στα μάτια και στα χείλη τους το φως κι η χαρά της γνώσης. Επτά έφηβες μαθήτριες, που οι γονείς τους αποφάσισαν να τις εφοδιάσουν με ένα επιπλέον εφόδιο, εκτός από τις γνώσεις των αγροτικών και οικιακών εργασιών. Εντύπωση, πάντως, μας προκαλεί ο μικρός αριθμός μαθητριών – επτά σε σύγκριση με τις δεκαοκτώ του Παλαιοχωρίου – καθώς η Αγιάσος είχε και έχει πενταπλάσιο σχεδόν πληθυσμό.
Ζητήσαμε από τον κ. Χατζηφώτη να μας στείλει άλλα στοιχεία, όνομα φωτογράφου, ονόματα άλλων κοριτσιών, χρονολογία. Δεν γνώριζε ούτε υπήρχε κάτι γραμμένο πάνω στη φωτογραφία. Αν υποθέσουμε ότι η μητέρα του δείχνει περίπου δεκατεσσάρων ετών, τα μαθήματα θα έγιναν το 1958-1959 περίπου, ένα χρόνο προτού η Καίτη Βαρελά διδάξει στο Παλαιοχώρι.
Στείλαμε λοιπόν τη φωτογραφία στον κ. Γιάννη Χατζηβασιλείου, διευθυντή του περιοδικού «Αγιάσος» του Φιλοπρόοδου Συλλόγου Αγιασωτών, με την παράκληση να βρει τα ονόματα και των άλλων κοριτσιών και να τη δημοσιεύσει.
Τον ίδιο σκοπό έχει κι η δική μας ανάρτηση: Όποιος/όποια γνωρίζει τα πρόσωπα της φωτογραφίας ας επικοινωνήσει μαζί μας (mirsini.vounatsou@gmail.com) ή με τον κ. Σταύρο Χατζηφώτη (stavros@hcmr.gr) ή με τον Φιλοπρόοδο Σύλλογο Αγιασωτών (filsylagiasoton@hotmail.gr).
Η μητέρα του κ. Χατζηφώτη δεν ζει πια. Αν ζούσε, θα ήταν σήμερα 76 χρόνων και θα είχε πολλά να πει στο γιο της για τα μαθήματα Κοπτικής - Ραπτικής. Το κείμενό μας αυτό ας είναι μνημόσυνό της... Όμως κάποιο από τα κορίτσια της φωτογραφίας θα βρίσκεται στην Αγιάσο ή σε άλλο μέρος της Λέσβου ή στην Αθήνα ή στην ξενιτιά και θα μπορεί να μας δώσει πληροφορίες. Το Palaiochori-lesvos.blogspot.gr θα δημοσίευε ευχαρίστως μία τέτοια πολύτιμη μαρτυρία από το παρελθόν της Αγιάσου. Θα περιμένουμε…
Μυρσίνη Μ. Βουνάτσου
