ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΜΠΡΟΣ ΛΕΣΒΟΥ
http://www.emprosnet.gr/blogs/hronografima/78528-plomari-protostatise-stin-apeleytherosi-tis-lesvoy-1912
Χρονογράφημα
Το Πλωμάρι πρωτοστάτησε στην απελευθέρωση της Λέσβου το 1912
Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2015
Οι Πλωμαρίτες πρωτοστάτησαν στην απελευθέρωση, όπως αποδεικνύουν οι εξής δράσεις:
1.- Πλωμαρίτες αντάρτες κάλεσαν τον Οκτώβριο του 1912 τον οπλαρχηγό Ευστράτιο Λαγίδη να έλθει από την Αθήνα με «σώμα ανταρτών οίτινες συνενούμενοι μεθ’ ημετέρων τοιούτων να κηρύξωσι την επανάστασιν». Στις 5-11-1912 ο Λαγίδης έφθασε με δύο ιστιοφόρα και 60 Λέσβιους αντάρτες στη Μελίντα, όπου συνεννοήθηκε με τους Ευστράτιο Τζ. Αράπογλου και Αριστείδη Τζ. Αράπογλου, αλλά «οι προύχοντες συνέστησαν την μη πραγματοποίησιν της αποφάσεως» («Λαϊκός Αγών», 15-11-1912).
2.- Ο Πλωμαρίτης Θρασύβουλος Μελανδινός στις 31-10-1912 γράφει στον Ελευθέριο Βενιζέλο: «Σπεύσατε να μας καταλάβετε!» (Βασιλική Κουρβανιού, Λεύκωμα «Λέσβος 1912-2012 - Εκατό Χρόνια Ελευθερίας» της Λέσχης Πλωμαρίου «Βενιαμίν ο Λέσβιος», 2011).
3.- Ο Πλωμαρίτης από τον Μπουρό, Ευστράτιος Ιωάννου Αθανασιάδης, ήταν ο οργανωτής και ταμίας της «Λεσβιακής Φάλαγγας» των 210 εθελοντών (εκ των οποίων οι 120 Πλωμαρίτες), που, αφού πλήρωσαν τα έξοδα στολής, οπλισμού, εισιτήρια και διατροφή κατά το ταξίδι από Νέα Υόρκη Αμερικής στη Μυτιλήνη (3-28 Νοεμβρίου) πολέμησαν στον Κλαπάδο 5-8 Δεκεμβρίου (Κωνσταντίνα Βάκκα-Κυριαζή, εισήγηση στο Συνέδριο Ιστορίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, στις 9-11-2012).
4.- Οι Πλωμαρίτες Δημήτριος Γ. Λαγουμίδης, Αντώνιος Δ. Ξυπτεράς, Εμμανουήλ Δ. Χατζηβασιλείου, Γεώργιος Κ. Βότσαλος και Μαλλιάκας Λαίλιος στις αρχές Νοεμβρίου ίδρυσαν Κομιτάτο. Οι Ιωάννης Γ. Πετρέλλης, Γεώργιος Π. Λύτρας, Δημήτριος Τσακύρης και Γεώργιος Τόμπρας έπλευσαν στη Λήμνο, όπου επέδωσαν αναφορά στο Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη για επίσπευση της απελευθέρωσης (Μαλλιάκας Λαίλιος, Λεύκωμα Μιχάλη Καλλοναίου, 1934).
5.- Ο Πλωμαρίτης οπλαρχηγός Εμμανουήλ Σιταράς και 22 Πλωμαρίτες αντάρτες απελευθέρωσαν το Πλωμάρι στις 8-11-1912, αφοπλίζοντας 8 Τούρκους χωροφύλακες. Στις 10-11-1912 βοήθησαν να ελευθερωθεί η Αγιάσος και την επόμενη κυριάρχησαν στην κεντρική χερσόνησο Λέσβου με σκληρές μάχες στους Λάμπου Μύλους, όπου τραυματίστηκε ο Πλωμαρίτης Εμμανουήλ Λούπος και σκοτώθηκαν 20 Τούρκοι αντάρτες («Λαϊκός Αγών», 13-11-1912).
6.- Ο Πλωμαρίτης οπλαρχηγός Δημήτριος Στεφάνου, αποβιβάστηκε από το ατμόπλοιο «Μακεδονία» στις 10-11-1912 και πολέμησε ως αρχηγός «εις το Πεζοναυτικόν σώμα των Προσκόπων» («Λαϊκός Αγών» 13-11-1912 και 20-12-1912).
7.- «Οκτακόσιοι εθελονταί εκ Πλωμαρίου κατεγράφησαν την ημέραν της καταλήψεως του Πλωμαρίου» στις 8-11-1912, οπότε «εσχημάτισαν επιτόπιον πολιτοφυλακήν διά την τήρησιν της τάξεως». Στις 10-11-1912 την πολιτοφυλακή πλαισίωσαν ο υποκελευστής Παναγιώτης Μελιγκώνης, ο δίοπος Καρκανιάς και οκτώ ναύτες, διά να «τηρούν την τάξιν» («Λαϊκός Αγών», 13-11-1912, σ. 2, 3). Εικοσιτέσσερα ονοματεπώνυμα της πολιτοφυλακής κατέγραψε σε οπισθότυπο φωτογραφίας της, που φυλάσσει η Λέσχη Πλωμαρίου, ο Δημήτριος Γεωργίου Λαγουμίδης και για τη μεταγραφή στο διπλανό πίνακα ευχαριστώ τον αγαπητό φίλο Γεώργιο Βρασίδα Λαγουμίδη, πρωτανεψιό του καταγραφέα.
8.- «Εν Πλωμαρίω κατηρτίσθη επιτροπή εξ αξιοτίμων κυριών και αβρών δεσποινίδων, η οποία περιερχομένη τας οικίας θα συναθροίση τας εις είδη και χρήματα προσφοράς των γενναίων Πλωμαριτών υπέρ του γενναίου Ελληνικού στρατού. Την επιτροπήν απετέλεσαν αι Κυρίαι Αρχοντούλα Ε. Τραγάκη, Ειρήνη Β. Αράπογλου, Πουλχερία Μ. Μελανδινού, Ιφιγένεια Κ. Αθανασιάδου και αι Δεσποινίδες Ευαγγελία Αθανασιάδου, Μαρία Τ. Λαγουμίδου, Πελαγία Βοτσάλου, Στέλλα Π. Μουτσογιάννη, Ειρήνη Ε. Τσαμουργκέλλη και Σουλτάνα Ι. Πούλια» («Σάλπιγξ», 25-11-1912).
9.- Ο Πλωμαρίτης οπλαρχηγός Δημήτρης Τσακύρης, στις 2-12-1912, με 115 Πλωμαρίτες αντάρτες «τίθεται υπό τας διαταγάς του κ. Απολλόδωρου Συρμακέζη» για τη μάχη Κλαπάδου («Χαραυγή», έτος Γ΄ τ. Δ΄, αρ. 53-54).
10.- Πέντε χιλιάδες Πλωμαρίτες στις 4-1-1913 «διοργάνωσαν στην Μυτιλήνη συλλαλητήριον υπέρ της ενώσεως» με την Ελλάδα («Χαραυγή», έτος Γ΄, τόμος Ε΄, αρ. 55-56).
11.- Ο Κυδωνιάτης οπλαρχηγός Ευστράτιος Ιωάννου Λαγίδης είχε ορμητήριο το Πλωμάρι και για αυτό ο συγγενής του Κυδωνιάτης δάσκαλος Κωνσταντίνος Λαγίδης εγκαταστάθηκε στο Πλωμάρι με τους γονείς του Παναγιώτη και Κυριακή, και τις αδελφές του Δέσποινα, Ευτέρπη και Αικατερίνη, όπως καταχωρήθηκε με αριθμό 2060 σε Τετράδιο Δημοτολογίου του Πλωμαρίου που φυλάσσεται σε γραφείο του πρώην Δήμου Πλωμαρίου, καθώς με ενημέρωσε ο Πλωμαρίτης φίλος Στρατής Ψαράς.
Ο Κωνσταντίνος Λαγίδης χρημάτισε αρχηγός της 11ης ομάδας του Σώματος Προσκόπων Πλωμαρίου, όπως φαίνεται στο πτυχίο του προσκόπου Νικολάου Ανδριώτη του 1915 (Αντώνης Ν. Ανδριώτης, Ο Προσκοπισμός στο Πλωμάρι, «Πλωμαρίτικοι Αντίλαλοι», φ. 247/2015). Η 1η ομάδα Προσκόπων Πλωμαρίου ιδρύθηκε με την απελευθέρωση, όπως προκύπτει από φωτογραφία της Ομάδας Προσκόπων 1912, δημοσιευμένη στους «Πλωμαρίτικους Αντίλαλους», φ. 19-20/1978.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου