Παρασκευή 5 Ιουνίου 2015

ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου: 

http://www.im-ierissou.gr/index.php/login/2013-08-14-16-19-29/14-sample-data-articles

    

Ἀφιέρωμα στόν ἀείμνηστο Μητροπολίτη κυρό Νικόδημο

AΦΙΕΡΩΜΑ
Στόν ἀείμνηστο Μητροπολίτη
Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου
Ν ι κ ό δ η μ ο
( 1 9 8 1 - 2 0 1 2 )
Α. ΜΕΡΟΣ
Ο ΠΡΟΝΑΟΣ
Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
α) Καταγωγή.
 Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου κυρός Νικόδημος (κατά κόσμον Νικόλαος Ἀναγνώστου) γεννήθηκε στό Λισβόρι τῆς Λέσβου τὴν 7ην Σεπτεμβρίου τοῦ ἔτους 1931, ἀπό τήν ἱερατική οἰκογένεια τοῦ π. Εὐστρατίου Ἀναγνώστου πρεσβυτέρου καί τῆς πρεσβυτέρας Εὐστρατίας, ἡ ὁποία χάθηκε πρόωρα ἀπό καρκίνο στίς 14 Ἰανουαρίου 1935, ἀφήνοντας ὀρφανά τρία παιδιά, τήν Ἀναστασία, τόν Ἰωάννη καί τόν Νικόλαο (Νικόδημο). Τά παιδικά του χρόνια στήν Εὐαγγελίστρια τοῦ Παλαιοχωρίου Πλωμαρίου Λέσβου, ὅπου ἦταν ἐφημέριος ὁ πατέρας του ἱερεύς, ἔβαλαν σφραγίδα σ’ ὅλη τή ζωή του. Ἐκεῖ μπολιάστηκε μέ τήν ἱερωσύνη, τήν ὁποία ἀγάπησε ἐφ’ ὅρου ζωῆς. Πότε ξελειτουργᾶ τόν παπα-Στρατῆ καί πότε παίζει τά ἱερατικά παιχνίδια στήν αὐλή τῆς Ἐκκλησίας. Κάποια βράδια θά τοῦ ἔμεναν ἀξέχαστα, ὅταν ἔβαζε τά ὀρφανά ὁ παπα-Στρατής γονατιστά στό νάρθηκα τῆς Βαγγελίστρας νά λένε τούς χαιρετισμούς. Ἔτσι ἀπό τότε στόν τόπο τῆς μητέρας πού δέν γνώρισε, ἔβαλε τήν Μητέρα Παναγία.
Ἔτσι παρηγοροῦσε τούς ἱερεῖς του, «εἶμαι παπαδοπαίδι, ξέρω τί τραβᾶ μιά ἱερατική οἰκογένεια. Σᾶς καταλαβαίνω, σᾶς νιώθω». Ὅταν ἀπαιτοῦσε τήν τελειότητα ἀπό τούς ἱερεῖς του, εἶχε μπροστά του τόν πατέρα του παπα-Στρατῆ, καί τήν τελειότητα τήν ἐντόπιζε στή λειτουργική ζωή τοῦ ἐφημερίου, πού πρωΐ-βράδυ πρέπει νά βρίσκεται στήν Ἐκκλησία του μέ τό πετραχήλι καί νά ἱερουργεῖ τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας.
β) Σπουδές στή Χάλκη.
Ἕνας δεύτερος καί καθοριστικός σταθμός στήν μέχρι σήμερα πορεία του στάθηκε «ὁ λόφος τῆς Ἐλπίδος», ἐκεῖ στή Θεολογική Σχολή τῆς Χάλκης μέσα στὸ κλῖμα τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας.
Μόλις ἔφθασε ἀπό τή Μυτιλήνη στήν Κωνσταντινούπολη, φάνηκε μέσα ἀπ' τήν Ἀνατολή ἡ Ἐκκλησία τοῦ Γένους, ἡ Ἁγία Σοφία. Θρῦλος καί θαυμασμός στήν καρδιά τοῦ νεαροῦ Νικολάου. Πόθος καί λαχτάρα νά προσκυνήσει τό σύμβολο τοῦ Γένους, τήν Μεγάλη Ἐκκλησία. Αὐτό τό βίωμα ἔγινε καημός καί ἔγινε σπαραξικάρδιο ἐπιφώνημα «Ἄχ Ἀνατολή» στό ἀγαπημένο του τραγούδι «στοῦ Βοσπόρου τ' ἁγιονέρια». Ἡ Ἀνατολή γεμάτη φῶς, ἑλληνορθόδοξη παράδοση, Ῥωμιοσύνη, ἀλλά καί γεμάτη πόνο καί μαρτύριο.
γ) Ἡ χειροτονία του. 
Μετά τήν ὁλοκλήρωσῃ τῶν Θεολογικῶν σπουδῶν του, ὁ ἀείμνηστος Σχολάρχης Ἰκονίου Ἰάκωβος, τόν ὁδηγεῖ στό Ἱερό θυσιαστήριο καί τοῦ ἐγχειρίζει τήν Ἅγια Ἱερωσύνη. Στίς 20 Σεπτεμβρίου τοῦ 1955 διάκονος καί στίς 24 πρεσβύτερος.
Ὁ Σεπτέμβριος τοῦ 1955, ἄλλη μιά ματωμένη σελίδα τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Πόλης. Ἡ καταστροφή τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Κωνσταντινούπολης. Οἱ Τοῦρκοι ἀνέβηκαν πάνω στή Θεολογική Σχολή. Κατέστρεψαν, ἔκαψαν καί ὅπως μᾶς ἔλεγε «ἂν ἔβρισκαν μπροστά τους ἄνθρωπο θά τόν μασοῦσαν ἀπό τήν λύσσα». Ἐνῶ οἱ σπουδαστές μέ τό Σχολάρχη ἦταν κρυμμένοι στήν ὀροφή τῆς Σχολῆς. Τέτοια γεγονότα ἦταν εὔκολο νά τά λησμονήσει;
Ἔτσι μέσα σέ διωγμούς καί μαρτύρια ἔγινε τό ξεκίνημα τῆς Ἱερωσύνης του.
Κατά τήν χειροτονία του μετονομάσθηκε Νικόδημος. Καί ἦταν ὁ πρῶτος πού ἐλάμβανε τό ὄνομα τοῦ Ἁγίου Νικόδημου τοῦ Ἁγιορείτου. Αὐτή ἦταν ἡ ἐντολή τοῦ ἀειμνήστου Πατριάρχου Ἀθηναγόρου. Ὁ πρῶτος πού θά χειροτονεῖτο νά ὀνομαζόταν Νικόδημος. Τότε εἶχε ἀναγνωρισθεῖ ὡς Ἅγιος, ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης. Ἤθελε νά λάβει τό ὄνομα τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου, τόν ὁποῖον εἶχε ἴνδαλμα. Ἔκανε ὑπακοή, ἔλαβε καί ἐτίμησε τό ὄνομα τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου.
δ) Τό Πατριαρχεῖο. 
Ἐκεῖ στήν τροφό Θεολογική Σχολή συνδέθηκε μιά γιά πάντα μέ τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. Ἀπό τότε ἡ ἀγάπη, ὁ σεβασμός καί ἡ ἀφοσίωση ἐκφράσθηκαν σέ τέλειο βαθμό. Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης εἶναι ὁ μάρτυρας. Καί ἡ προσευχή του διαπρύσια «ὑπέρ τοῦ ἱεροῦ κλήρου καί τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ τῆς Βασιλευούσης», γιά τούς λίγους τῶν ἐλαχίστων πού ἔμειναν στήν Βασιλεύουσα γιά νά φυλᾶνε τίς Θερμοπύλες τοῦ Γένους.
ε) Ἡ Ἱερατική του πορεία.
 Μάλτα 1-1-1955 μέχρι 31-5-1958. Ἐφημέριος στόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Γεωργίου Μελίτης.
 Μεγάλη Βρετανία 1-6-1958 μέχρι 31-7-1959. Ἐφημέριος στόν Ἱερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου καί Ἀποστόλου Ἀνδρέου Μπέρμπιγχαμ. Στό Πανεπιστήμιο τοῦ Μπέρμπιγχαμ μετεκπαιδεύεται στήν Καινή Διαθήκη.
 Μυτιλήνη 27-7-1959 μέχρι 31-12-1976. Προσκλήθηκε ἀπό τόν Μητροπολίτη Μυτιλήνης κυρό Ἰάκωβο στήν Μητρόπολη Μυτιλήνης, ὅπου 18 χρόνια ὑπηρέτησε ὡς Πρωτοσύγκελλος, ἐφημέριος στόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Θεράποντος Μυτιλήνης, ἀδελφός τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὑψηλοῦ. Ἦταν ὁ πρῶτος διευθυντής τοῦ Οἰκοτροφείου Ἀριστούχων μαθητῶν 1961-1976 καί στήν περίοδο πού ἦταν διευθυντής φιλοξενήθηκαν στό οἰκοτροφεῖο 605 μαθητές. Ἐπίσης ὑπηρέτησε ὡς περιοδεύων Ἱεροκήρυκας στίς Ἐνορίες, συμπαραστάτης τῶν ἱεροσπουδαστῶν, καθοδηγητής στήν ἱερωσύνη, ὀργανωτής τῆς Κατασκήνωσης Ἱεροσπουδαστῶν.
Ἡ ἔλευσή του στήν Μυτιλήνη συμπίπτει μέ τήν ἀποκάλυψη τῶν νεοφανῶν Νεομαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης στή Θερμή. Ὁ Νικόδημος, ὡς Πρωτοσύγκελλος, συμπαρίσταται καί ἀναλαμβάνει Πρόεδρος ἀνεγέρσεως τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Ραφαήλ. Ἦταν αὐτόπτης μάρτυς τῆς εὑρέσεως τῶν Ἱερῶν Λειψάνων τῶν Νεομαρτύρων.
 Μονή Βλατάδων 1-1-1977 μέχρι 28-2-1980. Ὀργανώνει τήν Ἀδελφότητα. Ἀντιπρόεδρος τοῦ Πατριαρχικοῦ Ἱδρύματος Πατερικῶν Μελετῶν. Διδάσκει Ποιμαντική καί Λειτουργική στήν Ἐκκλησιαστική Παιδαγωγική Ἀκαδημία Θεσσαλονίκης.
 Ἅγιος Νικόλαος Ἀχαρνῶν 1-3-1980 μέχρι 27-3-1981.

στ) Ἡ ἐκλογή του σέ Μητροπολίτη. 
Μητροπολίτης στή Μητρόπολη Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου ἐκλέχθηκε ἀπό τήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στίς 27 Μαρτίου 1981. Χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος στίς 29 Μαρτίου 1981 στόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Νικολάου Ἀχαρνῶν ὑπὸ τοῦ Μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Σεραφείμ καί δώδεκα ἄλλων ἀρχιερέων.
Ἡ ἐνθρόνισή του στὴν Ἱερά Μητρόπολη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου ἔγινε στίς 16 Ἀπριλίου 1981, μέ παρουσία τοῦ Ἀντιπροέδρου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ἀειμνήστου Μητροπολίτου Μυτιλήνης κ. Ἰακώβου, τοῦ Τοποτηρητοῦ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως ἀειμνήστου Μητροπολίτου Σερρῶν καί Νιγρίτης κ. Κωνσταντίνου, τοῦ ἀειμνήστου Σχολάρχου καί Καθηγητοῦ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης Μητροπολίτου Σταυρουπόλεως κ. Μαξίμου καί δώδεκα ἄλλων Ἀρχιερέων, τῶν Ἀρχῶν τοῦ τόπου καί πλήθους λαοῦ.

Β. ΜΕΡΟΣ
Ο ΚΥΡΙΩΣ ΝΑΟΣ
ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΙΕΡΙΣΣΟΥ

Ὁ Μητροπολίτης Νικόδημος ἦταν ὁ Μητροπολίτης τῶν ἔργων.
1. Πρῶτο ἔργο του ἡ ἀποκατάσταση τῆς κλονισμένης ἐμπιστοσύνης τοῦ λαοῦ πρός τήν Ἐκκλησία. 
Αὐτό τό κατάφερε μέ ἕνα ἐξουθενωτικό πρόγραμμα πνευματικῆς ἐργασίας μέρα-νύχτα. Ὑπέφερε ἀπό τήν ἀγωνία γιά τήν πορεία τῆς Μητροπόλεώς του. Ἕνας Ἁγιορείτης ἱερομόναχος εἶπε: «πρώτη φορά εἶδα Δεσπότη μέ τόση πίστη καί τόση ἀγωνία γιά τό ποίμνιό του».
2. Ἀναβάθμισε τίς σχέσεις τῆς Μητροπόλεως μέ τό Ἅγιον Ὄρος. 
Πολλές φορές τό χρόνο προσκαλεῖτο νά προστεῖ σέ πανηγύρεις Ἱερῶν Μονῶν, Σκητῶν και Κελλιῶν. Τέλεσε 17 χειροτονίες στό Ἅγιον Ὄρος. Ἱερομόναχοι μέ πρόσκλησή του ἐπισκέπτονταν τίς ἐνορίες τῆς Μητροπόλεως, ὅπου κήρυτταν καί ἐξομολογοῦσαν. Πολλά Ἅγια Λείψανα ἤρχοντο στίς ἐνορίες γιά ἁγιασμό τῶν πιστῶν. Ἐπανῆλθε τό ἔθιμο τῆς ἐξόδου τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἀπό τή Μονή Ξηροποτάμου στά Πετροκέρασα τήν Κυριακή τῶν Βαΐων. Πολλές φορές ἦλθε ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπό τή Μονή Ξενοφῶντος στόν ἑορτάζοντα Ναό Ἁγίου Στεφάνου στήν Ἀρναία. Τό ἀποκορύφωμα ἦταν ἡ ἔξοδος γιά πρώτη φορά μετά ἀπό χίλια χρόνια τῆς θαυματουργοῦ εἰκόνας τῆς Παναγίας τῆς Ὁδηγήτριας ἀπό τή Μονή Ξενοφῶντος στήν Οὐρανούπολη το 1998.
3. Ἀνέδειξε καί τίμησε τούς 21 Ἁγίους τῆς Μητροπόλεως. 
Ὁ Μητροπολίτης Νικόδημος εἶχε τήν εὐλογία νά ἀναδείξει καί νά τιμήσει τούς 21 Ἁγίους τῆς Μητροπόλεως. Ἀπ’ αὐτούς μόνο ὁ Ἀπ. Παῦλος, ὁ Ἅγιος Μητροφάνης καί ἡ Ἁγία Ἀκυλίνα ἐτιμῶντο. Οἱ ὑπόλοιποι ἦταν σέ ἀφάνεια. Τό 1988 μάλιστα ἀφιερώθηκε τό ἔτος στην τιμή τῶν Τοπικῶν Ἁγίων καί ἀπό τότε τιμοῦνται συστηματικά. Ὁρίσθηκε ἡ ἡμέρα μνήμης. Ἁγιογραφήθηκαν οἱ εἰκόνες τους καί συνετάχθησαν οἱ ἱερές Ἀκολουθίες τους. Στίς πανηγύρεις τους προΐστατο πάντοτε ὁ ἴδιος ὁ μακαριστός Μητροπολίτης. Τήν Κυριακή μετά τῶν Ἁγίων Πάντων καθιερώθηκε νά τιμᾶται ἡ Σύναξή τους. Τό δέ Ἀπολυτίκιό τους καθιερώθηκε νά ψάλλεται σέ κάθε Θεία Λειτουργία σέ ὅλους τούς Ναούς.
4. Ὀργάνωσε τήν Μητρόπολη.
• Διόρισε Πρωτοσύγκελλο, Γενικό Ἀρχιερατικό. Διαίρεσε τή Μητρόπολη σέ ἑπτά (7) Ἀρχιερατικές Ἐπιτροπές μέ τούς Ἀρχιερατικούς Ἐπιτρόπους, πού ἦταν οἱ συνεργάτες στό ἔργο τῆς διοίκησης. Στελέχωσε τά Γραφεῖα μέ τρεῖς (3) μονίμους ὑπαλλήλους.
• Ἀνήγειρε λαμπρό Μητροπολιτικό Μέγαρο, πού περιλαμβάνει Ἐπισκοπική κατοικία, Γραφεῖα, Αἴθουσα Ἀποστολικῆς Διακονίας.
• Χειροτόνησε 88 νέους κληρικούς.
• Ἀνήγειρε τόν καταστραφέντα ἐκ τῆς πυρκαϊᾶς Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἐντός 16 μηνῶν. Καταστράφηκε στίς 5 Σεπτεμβρίου 2005. Τά Θυρανοίξια τοῦ νέου Ναοῦ τελέσθηκαν 24 Δεκεμβρίου 2006. Τά ἐγκαίνια τελέσθηκαν ἀπό τόν Μακ. Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν κ. Ἱερώνυμο στίς 5 Σεπτεμβρίου 2010.
• Ὀργάνωσε 6 νέες Ἐνορίες. 
1. Ἁγίων Ἀναργύρων Ἀρναίας, 2. Ἁγίου Νικολάου Ἱερισσοῦ, 3. Ἁγίας Ἀκυλίνης Ζαγκλιβερίου, 4. Ἁγίου Αὐξεντίου Κάτω Σταυροῦ, 5. Λουτρόπολης Νέας Ἀπολλωνίας. 6. Οἱ δύο Ναοί τῆς Γαλάτιστας Παναγία καί Ἅγιος Γεώργιος ἔγιναν ἀνεξάρτητες Ἐνορίες.
• Θεμελίωσε 5 νέους Ἐνοριακούς Ναούς.
1. Ἁγίου Νικολάου Ἱερισσοῦ, 2. Ἁγίας Ἀκυλίνης Ζαγκλιβερίου, 3. Ἁγίου Αὐξεντίου Κάτω Σταυροῦ, 4. Τιμίου Σταυροῦ Ἄνω Σταυροῦ, 5. Τεσσαράκοντα Μαρτύρων Γοματίου.
• Ἀνήγειρε δεκάδες Παρεκκλήσια.
Τά πιό σημαντικά: 1. Ἁγίου Μητροφάνους Στρατονίκης, 2. Ἁγίας Χάϊδως Στανοῦ, 3. Ἁγίας Μαρίας Μαγδαληνῆς Γαβριάδια Ἱερισσοῦ, 4. Μεταμορφώσεως Σωτῆρος Ξηροποτάμου Ἱερισσοῦ, 5. Παναγίας Ἀκαθίστου Ἀρναίας, 6. Ζωοδόχου Πηγῆς Σαρακήνας 7. Ἁγίου Νικολάου Βουνοῦ Στρατονίκης, 8. Ἁγίων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης Σταγείρων, 9. Ἁγίων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης Ἁγίου Προδρόμου, 10. Ἁγίων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης Βαρβάρας, 11. Ἁγίων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης Ζαγκλιβερίου, 12. Ἁγίου Τριανταφύλλου Μοδίου.
• Κτίσθηκαν Αἴθουσες-Πνευματικά Κέντρα σέ:
Ἀρναία, Στανό, Μεγάλη Παναγία, Βαρβάρα, Στάγειρα, Στρατονίκη, Στρατώνι, Παναγία Ἱερισσοῦ, Οὐρανούπολη, Παλαιόχωρα, Παλαιόκαστρο, Παναγία Γαλάτιστας, Ἅγιος Γεώργιος Γαλάτιστας, Περιστερά, Λειβάδι, Πετροκέρασα, Ἁγίου Γεωργίου Ζαγκλιβέρι, Ἀδάμ, Δουμπιά, Νέα Καλλίνδοια, Κρήμνη, Μαραθοῦσα, Μελισσουργό, Νέα Ἀπολλωνία, Ν. Μάδυτο, Μόδι, Ἁγίας Παρασκευή Κάτω Σταυροῦ, Ἄνω Σταυρό.
• Ἐπί τῆς ποιμαντορίας του ἀνακαινίσθησαν ὅλοι οἱ Ἐνοριακοί Ναοί.
Ἁγιογραφήθησαν οἱ Ναοί: Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (πρίν τήν καταστροφή), Προσκυνήματος Μ. Παναγίας, Ἁγίου Βασιλείου Μ. Παναγίας, Ταξιαρχῶν Παλαιοχωρίου, Παναγίας Γαλάτιστας, Ἁγίου Γεωργίου Ζαγκλιβερίου, Ἁγίου Γεωργίου Νεοχωρίου, Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Νικολάου Ἱερισσοῦ, Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἁγίου Προδρόμου, Ἁγίου Γεωργίου Παλαιοχώρας, Ἁγίου Γεωργίου Μαραθούσας, Ζωοδόχου Πηγῆς Νέων Καλλινδοίων, Γενεσίου Θεοτόκου Σταγείρων, Ἁγίου Μητροφάνους Στρατονίκης, Ἁγίας Κυριακῆς Ὀλυμπιάδος, Τεσσαράκοντα Μαρτύρων Γοματίου, Ἁγίων Κων/νου καί Ἑλένης Οὐρανουπόλεως, Ἁγίας Βαρβάρας Στρατωνίου, Ἁγίας Παρασκευῆς Δουμπιῶν, Ἁγίου Παύλου Ν. Ἀπολλωνίας, Ναός Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Κοσμᾶ Αἰτωλοῦ, Καθολικό Ἱερᾶς Μονῆς Εὐαγγελισμοῦ Θεοτόκου Ὀλυμπιάδος.
• Ἐφημεριακοί Οἶκοι κτίσθηκαν σέ:
Βαρβάρα, Στάγειρα, Παναγία Ἱερισσοῦ, Ἀμμουλιανή, Παλαιόχωρα, Ριζά, Γεροπλάτανο, Παλαιόκαστρο, Περιστερά, Λειβάδι, Πετροκέρασα, Σανά, Σαρακήνα, Ἁγία Ἀκυλίνα Ζαγκλιβερίου, Ἀδάμ, Δουμπιά, Πλατανοχῶρι, Κρήμνη, Μαραθοῦσα, Μελισσουργό, Ν. Ἀπολλωνία, Ἀπολλωνία, Μόδι, Περιστερώνα, Ἁγία Παρασκευή Κ. Σταυροῦ, Ἄνω Σταυρό.
• Διοργάνωσε καί ἀνέδειξε τά Ἱερά Προσκυνήματα:
1. Τό Ἱερό Προσκύνημα τῆς Μεγάλης Παναγίας. Διορίσθηκε μόνιμος ἐφημέριος πού τελεῖ ὅλες τις ἱερές Ἀκολουθίες. Οἰκοδόμησε Ἐπισκοπεῖο καί ἐφημεριακή κατοικία. Ἀνακαίνισε καί ἐπεξέτεινε τόν ξενῶνα γιά τήν λειτουργία τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Κατασκηνώσεων. 
2. Τό Ἱερό Προσκύνημα τῆς Ἁγίας Μαρίνας Μοδίου. Διόρισε μόνιμο ἐφημέριο, πού τελεῖ ὅλες τίς ἱερές Ἀκολουθίες.
• Ἵδρυσε 4 νέα Μοναστήρια:
1. Ἀνδρικό Ἁγίου Χριστοφόρου. 2. Γυναικεία Ἱερά Μονή Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου Ὀλυμπιάδος. 3. Γυναικεία Ἱερά Μονή Ἁγίου Κοσμᾶ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας. 4. Γυναικεῖο Ἡσυχαστήριο Παναγία Φοβερά Προστασία Μ. Παναγίας.
• Ἵδρυσε τό Ἀγάπιο Ἵδρυμα Γαλάτιστας. 
Περιλαμβάνει πνευματικό Κέντρο, αἴθουσες συγκεντρώσεων, ἐργαστήριο συντήρησης κειμηλίων, Σχολή Ἁγιογραφίας.
β) Ὀργάνωση τοῦ Πνευματικοῦ ἔργου.
1. Θεῖο κήρυγμα
• Διόρισε 8 νέους Ἱεροκήρυκες.
• Καθιέρωσε Μηνιαῖες Ἱερατικές Συνάξεις.
• Συνέτασσε Γραπτόν Θεῖο κήρυγμα κατά τίς Κυριακές.
• Κυκλοφόρησε τήν ἐφημερίδα «ΜΑΡΤΥΡΙΑ».
• Ἐξέδωσε 17 τόμους τῶν Ἐγκυκλίων μέ τήν ὀνομασία «ΜΑΡΤΥΡΙΑ».
• Ἐξέδιδε κάθε χρόνο τό Ἡμερολόγιον τῆς Μητροπόλεως.
• Ἵδρυσε τόν Ραδιοφωνικό Σταθμό «ΜΑΡΤΥΡΙΑ».
• Καθιέρωσε σέ ὅλες τίς Ἐνορίες μετά ἀπό τόν Παρακλητικό Κανόνα τῆς Θεοτόκου νά γίνονται Ἑβδομαδιαῖα ἀπογευματινά κηρύγματα.
2. Ἐξομολόγηση
• Χειροθέτησε 46 νέους Πνευματικούς.
• Προσκάλεσε Ἁγιορεῖτες Πνευματικούς.
3. Νεανικό ἔργο
• Ἐπέμεινε στήν ὀργάνωση Κατηχητικῶν Σχολείων.
• Ἵδρυσε τήν Κατασκήνωση Μ. Παναγίας. Λειτούργησαν 29 κατασκηνωτικές περίοδοι, ὅπου φιλοξενήθηκαν δωρεάν 7.000 παιδιά, νέοι καί φοιτητές.
• Καθιέρωσε τή Σύναξη Ἐφήβων μέ τήν συμμετοχή τῶν μαθητῶν τῶν 20 Γυμνασίων καί Λυκείων τῆς Μητροπόλεως.
• Ἦταν ἐπίτιμος Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ὀρθοδόξων Νέων «Ἁγία Νεομάρτυς Ἀκυλίνα Ζαγκλιβερινή».
• Ὀργανώθηκαν 23 Γιορτές Νεολαίας στό τέλος τῶν Κατηχητικῶν Προγραμμάτων.
γ) Φιλανθρωπικό ἔργο
• Ὀργάνωσε τό Γενικό Φιλόπτωχο Ταμεῖο.
 Ἀνήγειρε τό Ἵδρυμα Ἀγάπης-Στέγη Γερόντων, που θεμελιώθηκε τό 1986 και λειτούργησε τό 1995. Φιλοξενήθηκαν 150 γέροντες.
• Ἦταν ἐπίτιμος Πρόεδρος τῆς Πρωτοβουλίας Γονέων γιά θέματα οἰκογενείας καί αἱρέσεων.
δ) Ἐκκλησιαστικές Τέχνες
• Προώθησε τή διάδοση τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς μέ τήν ἵδρυση τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶν τῆς Μητροπόλεως.
• Ὀργάνωσε τή Σχολή Ἁγιογραφίας, μέ 15 παραρτήματα, ὅπου φοίτησαν 700 μαθητές.
• Ἵδρυσε τό Ἐργαστήριο συντήρησης κειμηλίων στό Ἀγάπιο Ἵδρυμα στή Γαλάτιστα.

Γ. ΜΕΡΟΣ
Ο ΑΜΒΩΝΑΣ
Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ

 Γνήσιο Ἐκκλησιαστικό πνεῦμα.
Διακρινόταν γιά τό γνήσιο ἐκκλησιαστικό φρόνημά του καί τήν ἀφοσίωσή του στή μαρτυρική Ἐκκλησία. Δίδαξε τήν ἀγάπη πρός τήν Ἐκκλησία καί μόρφωσε τούς πιστούς μέ γνήσιο ἐκκλησιαστικό φρόνημα.
 Ἡ ἀγάπη του στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο.
Εὐλαβεῖτο τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί τόν μάρτυρα Οἰκουμενικό Πατριάρχη. Μετά δακρύων συνεχῶς μιλοῦσε γιά τήν Πόλη τοῦ Γένους καί ἐδέετο «ὑπέρ τοῦ εὐσεβοῦς κλήρου καί τοῦ λαοῦ τῆς Βασιλευούσης Πόλεως». Μᾶς πότισε μέ τήν ἀγάπη πρός τόν μαρτυρικό Οἰκουμενικό Πατριάρχη καί τήν μαρτυρική Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
 Ἡ καλοσύνη του.
Κατά τήν ὑποδοχή του στήν πλατεία τῆς Ἀρναίας, εἶπε: «δῶστε μου τήν ἀγάπη σας καί πᾶρτε τήν καρδιά μου». Κυριολεκτικά, ἔδωσε τήν καρδιά του. Μιά καρδιά μεγάλη, πού χωροῦσε ὅλους, γεμάτη καλοσύνη καί εὐεργεσία. Μιά καρδιά γεμάτη ἀγωνία γιά τό ποίμνιό του.
 Θεοτοκόφιλος.
Ἀγαποῦσε καί σεβόταν πολύ τήν Παναγία. Ἐνέπνευσε στούς χριστιανούς του τόν σεβασμό καί τήν ἀγάπη πρός τήν Κυρία Θεοτόκο. Συχνά προέτρεπε τούς πιστούς νά εὐλαβοῦνται τήν Παναγία καί καθημερινά νά διαβάζουν τούς χαιρετισμούς της. Μοναδικό εἶναι τό βιβλίο του «Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ», ὅπου ὑπομνηματίζει ὅλους τούς λόγους τῆς Θεοτόκου στήν Καινή Διαθήκη.
 Ἡ ἀγάπη στή λειτουργική ζωή.
Ἀγαποῦσε τήν Λειτουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας καί πρό πάντων τή Θεία Λειτουργία, τήν ὁποία τελοῦσε τακτικά. Τελοῦσε μέ μεγαλοπρέπεια καί τάξη τίς Ἀκολουθίες. Μέ τήν βροντερή φωνή του ἔψαλλε τούς ὕμνους μέ τό καθαρό Βυζαντινό ὕφος.
 Ἡ χαρμολύπη τοῦ Σταυροῦ.
Ζοῦσε τή χαρμολύπη τοῦ Σταυροῦ. Ζοῦσε τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ. Τόνιζε συχνά «ὁ Σταυρός ὁδηγεῖ στήν Ἀνάσταση». Αὐτή τήν σταυροαναστάσιμη πορεία δίδαξε μέ τά βιβλία, τό λόγο καί τήν ζωή του. Εἶναι μοναδικό τό βιβλίο του ἡ «ΧΑΡΜΟΛΥΠΗ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ».
 Ἑρμηνευτής τῆς Ἀποκάλυψης τοῦ Ἰωάννου.
Μετά τίς σπουδές του στήν Ἀγγλία ἀσχολήθηκε μέ τήν ἑρμνηνεία τῆς Ἀποκαλύψεως τοῦ Ἰωάννου. Κυκλοφόρησε τό βιβλίο «Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΧΩΡΙΑ». Τά τελευταῖα χρόνια ἑρμήνευσε τήν Ἀποκάλυψη στίς Ἱερατικές Συνάξεις καί συνέγραψε 7 βιβλία στά ὁποῖα προσεγγίζει ἑρμηνευτικά τήν Ἀποκάλυψη.

Δ. ΜΕΡΟΣ
ΤΑ ΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ
ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

Εἰσῆλθε στά Ἅγια τῶν Ἁγίων ἐν οὐρανοῖς στίς 16 Σεπτεμβρίου 2012 «τῶν Ἁγίων λειτουργός καί τῆς Σκηνῆς τῆς ἀληθινῆς, ἥν ἔπηξεν ὁ Κύριος καί οὐκ ἄνθρωπος» (Ἑβρ. 8,2).
Ἐμεῖς «οἱ περιλειπόμενοι» κλαῖμε, θρηνοῦμε καί ὀδυρόμαστε γιά τήν ἀπώλεια τέτοιου πνευματικοῦ πατέρα καί προστάτη.
Πονοῦμε καί δακρύζουμε γιά τόν ἀποχωρισμό.
Χαιρόμαστε ὅμως, διότι ἀποκτήσαμε πρέσβυ πρός τόν Θεό. Καυχώμαστε γιατί εἴχαμε ἕναν τέτοιο πατέρα, Ἐπίσκοπο, Γέροντα.
Θά θυμόμαστε καί θά ζοῦμε μέ τήν ἀνάμνηση τῶν εὐεργεσιῶν του.

Ἅπλωσε τά χέρια σου, Δέσποτα, καί εὐλόγησέ μας. Καί ἡ εὐλογία σου ἄς μείνει σ’ αὐτό τό λαό, στά πνευματικά σου τέκνα πού ἀπορφανισμένα σέ ἀποχαιρετοῦν. Εὐλόγησέ μας, γιά νά συνεχίσουμε νά λειτουργοῦμε καί νά καρποφοροῦμε μέσα στήν «Ἁγιωτάτη μαρτυρική Ἐκκλησία μας».

Γέροντα,
«Καιρός τοῦ ποιῆσαι τῶ Κυρίῳ.
Εὔξαι ὑπέρ ἡμῶν, Δέσποτα.
Μνήσθητι ἡμῶν, Δέσποτα.
Τῆς Ἀρχιερωσύνης σου μνησθείη Κύριος ὁ Θεός
ἐν τῇ βασιλεία αὐτοῦ πάντοτε, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.»

Αἰωνία η μνήμη του
Τάφος αείμνηστου Νικόδημου Ευ. Αναγνώστου (Λισβόρι Λέσβου 7/9/1931 - Χαλκιδική 16/9/2012).

                              
           «Δῶστε μου τήν ἀγάπη σας…
                                                                  …καί πᾶρτε τήν καρδιά μου»
              

  
²²²²
  

Αναδημοσιεύω παρακάτω ένα συγκινητικό αφήγημα του Ιωάννου Αναγνώστου, αδελφού του αείμνηστου Μητροπολίτη Νικόδημου, για τη μητέρα του Ευστρατία, σύζυγο Ευστρατίου Αναγνώστου, ιερέα Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Παλαιοχωρίου το 1935.    

― Σαν διήγημα ―
Ό,τι θυμάμαι για τη μητέρα μου

Ιωάννης Αναγνώστου, αδελφός Νικόδημου

     Οι περισσότεροι από μας θυμούμαστε στα παιδικά μας χρόνια τη μητέρα μας να μας φροντίζει, σκεπάζοντάς μας τα χειμωνιάτικα βράδια, να μας ταΐζει, να ξενυχτά στο προσκεφάλι μας, σαν ήμασταν άρρωστοι.
     Όμως εγώ για τη μάνα μου δε θυμάμαι τίποτα απ’ αυτά. Ίσως γιατί, όταν τη χάσαμε, μόλις είχα συμπληρώσει τα πέντε μου χρόνια.
     Θυμάμαι τη μητέρα μου ξαπλωμένη στη μέση του μεγάλου σιδερένιου διπλού κρεβατιού (αυτό ήταν το νυφικό τους), το κεφάλι της μόνο να βγαίνει από τα σκεπάσματα, με κατάχλωμο το πρόσωπό της και τα κατάμαυρα μαλλιά της τραβηγμένα και σφιχτά δεμένα πίσω, τόσο κατάμαυρα, που έκαναν ακόμα πιο χλωμό το πρόσωπό της. Και πάνωθέ της να ’ναι στηριγμένα στο κρεβάτι κλαδιά πεύκων, που τα ’βαζε κάθε πρωί ο πατέρας μου και τα ’βγαζε πάλι σαν βασίλευε ο ήλιος.
     Δεν ήταν μεγάλο το δωμάτιο αυτό. Ας ήταν τρία επί τέσσερα μέτρα. Στη μια πλευρά του δωματίου ήταν το μεγάλο διπλό κρεβάτι. Στις άλλες δύο πλευρές υπήρχαν τέσσερα μεγάλα παράθυρα, δύο από κάθε πλευρά, και στη μέση των παραθύρων ήταν ένα όχι πολύ μεγάλο τραπέζι, που πάνω του και στηριγμένος στον τοίχο ήταν ένας αρκετά μεγάλος καθρέφτης. Πάνω στο τραπέζι ήταν μια βούρτσα ξεσκονίσματος, μια χτένα καρφωμένη στη βούρτσα, ένα μελανοδοχείο με κοντυλοφόρους και πολλά ξύλινα μολύβια. Αυτό το τραπέζι χρησίμευε και σαν τουαλέτα και σαν γραφείο για τον πατέρα μου. Μέσα στο δωμάτιο η υπόλοιπη επίπλωση ήταν δύο ψάθινα καθίσματα κι ένα ξύλινο μπαούλο. Και κάτω στρωμένη μια υφαντή κουρελού, απ’ αυτές που έστρωναν συνήθως στα χωριάτικα σπίτια.
     Σε μιαν απ’ αυτές τις καρέκλες ανέβαινα πατώντας πρώτα στο μπροστινό στήριγμα της καρέκλας, για να καθίσω απέναντι στη μάνα μου και να τη βλέπω. Κι εκείνη, σαν μ’ έβλεπε, μου ’κανε νόημα να πλησιάσω. Κατέβαινα τότε τρέχοντας. Πλησίαζα στο κρεβάτι. Ακουμπούσα το κεφάλι μου στην άκρη του κρεβατιού. Δεν έφτανα περισσότερο. Έβγαζε τότε απ’ τα σκεπάσματα το σκελετωμένο χέρι της και χάιδευε το κουρεμένο κεφάλι μου. Ύστερα ανέβαινα πάλι στην καρέκλα απέναντί της και καθόμουν να τη βλέπω. Δε θυμάμαι να ανταλλάσσαμε λόγια.
     Όταν ξυπνούσε μέσα μου το παιδί, άνοιγα την εξώπορτα και κατέβαινα τη μικρή σκάλα με το πλατύσκαλο. Τρία-τέσσερα μέτρα πιο πέρα ήταν μια φαρδιά σκάλα που οδηγούσε στο νάρθηκα της Ευαγγελίστριας.
     «Μη βγαίνεις έξω, θα κρυώσεις», ακουγόταν η φωνή του πατέρα μου. Ήταν Ιανουάριος μήνας. Μα εγώ έκανα πως δεν άκουγα. Έκανα μια βόλτα τρέχοντας γύρω από την Ευαγγελίστρια και πήγαινα να ξανακαθίσω και πάλι στην καρέκλα απέναντί της.
     Ένιωθα μια απέραντη αγάπη για τη μάνα μου, δίχως αυτήν την απέραντη αγάπη να μπορώ να την εκφράσω με λόγια.
     Πιο μικρός, όταν η μητέρα μου δεν είχε ακόμα αρρωστήσει, δεν ξεκόλλαγα απ’ την ποδιά της, όπως αργότερα μου έλεγαν οι θειάδες μου. Αλλά και η ίδια η μάνα μου έτρεφε για μένα ιδιαίτερη αγάπη, δίχως αυτό να μπορέσω να το εξηγήσω.
     Το σπίτι είχε ένα ακόμα δωμάτιο, λίγο πιο μικρό από το πρώτο, μ’ ένα χαμηλό τζάκι στη μια πλευρά του τοίχου, χρησίμευε και για μαγείρεμα και για θέρμανση. Μπροστά στο τζάκι ήταν απλωμένο ένα μάλλινο «τσουπί». Έτσι έλεγαν τα ελαιόπανα που μέσα έβαζαν τον ελαιόκαρπο πριν ακόμα τον τοποθετήσουν στο πιεστήριο για τη σύνθλιψη. Αυτά τα μάλλινα ελαιόπανα, σαν έκαναν και την ελάχιστη τρυπίτσα απ’ τη μεγάλη πίεση, τα αχρήστευαν. Τότε τα έδιναν στα σπίτια για οικιακή χρήση, τις μέρες και τις νύχτες της βαρυχειμωνιάς.
     Ακουμπισμένα σ’ έναν απ’ τους τοίχους του δωματίου, τυλιγμένα σε ρολό, ήταν δύο στρώματα, φτιαγμένα από μικρά κουρέλια. Και πάνωθέ τους καπλαντισμένα παπλώματα, σκεπασμένα μ’ ένα υφαντό χράμι, προίκα της μάνας μου.
     Σαν ήταν η ώρα να πλαγιάσουμε, έστρωνε ο πατέρας μου τα στρώματα το ένα δίπλα στο άλλο, για να κοιμηθούμε στο ένα εμείς τα παιδιά και στο άλλο εκείνος.
     Δεν είχε άλλη διακόσμηση το δωμάτιο τούτο, απλά μονάχα ακουμπισμένο στον τοίχο έναν αρκετά μεγάλο τετράγωνο «σοφρά». Έτσι έλεγαν το έπιπλο αυτό που έμοιαζε σαν χαμηλό τραπέζι, που το ύψος του δεν ξεπερνούσε τους είκοσι πόντους από το πάτωμα. Αυτόν το «σοφρά» τοποθετούσε ο πατέρας μου πάνω στο «τσουπί» κοντά στο αναμμένο τζάκι. Άπλωνε μια μεγάλη πετσέτα, πάνω έβαζε τα πιάτα με το φαγητό που μόνος του είχε μαγειρέψει για να φάμε. Στο στρώσιμο του τραπεζιού βοηθούσε κι η αδελφή μου, που ήταν λίγο μεγαλύτερη από μένα.
     Τότες καθίζαμε κατάχαμα εμείς και ο πατέρας μας σ’ ένα μαξιλάρι, γύρω από το «σοφρά». Ύστερα έβαζε «Ευλογητό», ενώ έλεγα το «Πάτερ ημών» και συνέχιζε ο πατέρας μου: «Χριστέ ο Θεός, ευλόγησον την βρώσιν και την πόσιν των δούλων σου…» και τρώγαμε.
     Μάταια πάλεψε ο πατέρας μου να γιατρέψει τη μάνα μου, πηγαίνοντάς την στην Αθήνα. Όμως το σαράκι είχε καταφάγει τα πνευμόνια της. Ακόμα ο μεγάλος Κωχ δεν είχε ανακαλύψει το θαυματουργό φάρμακο της φυματίωσης.
     Δε θυμάμαι ο πατέρας μου να έδινε τίποτα φάρμακα στη μητέρα μου. Το μόνο που θυμάμαι, πως είχε μετατρέψει το δωμάτιό της και το είχε κάνει ένα μικρό σανατόριο, με τα κλαδιά των πεύκων στερεωμένα πάνω στο προσκεφάλι της.
     Και τι δεν έκανε ο πατέρας μου, παλικάρι μόλις τριανταπέντε χρονών, για να την κρατήσει στη ζωή. «Ενδεδυμένος την της ιερατείας χάριν», σχεδόν κάθε νύχτα τελούσε το «Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας» στην Ευαγγελίστρια και, πριν να «καταλύσει» κι ενώ ακόμα δεν είχε ξημερώσει, έπαιρνε το Άγιο Ποτήριο κι ερχόταν στο κρεβάτι της, για να τη μεταλάβει.
     Το χειμωνιάτικο απομεσήμερο της 14ης Ιανουαρίου 1935, έπαιζα μοναχός μου στην αυλή της Ευαγγελίστριας. Ήταν αλκυονίδες μέρες, είχε λιακάδα κι ο πατέρας μου μ’ άφησε να παίξω περισσότερο, όταν ακούστηκε θλιμμένη η φωνή του:  «Πήγαινε να πεις στο γραμματέα της Κοινότητος να τηλεφωνήσει στους δικούς μας στο χωριό πως πέθανε η μητέρα σου».
     Έτρεξα γρήγορα εκτελώντας την εντολή του. Σαν γύρισα και πήγα να μπω στο δωμάτιο που ήταν το μεγάλο διπλό κρεβάτι, προβάλλοντας στην πόρτα, είδα ότι ο πατέρας μου είχε βγάλει τα κλαδιά των πεύκων απ’ το κρεβάτι. Δεν είδα τη μητέρα μου, γιατί ήταν σκεπασμένη μ’ ένα άσπρο σεντόνι.
     Τότες μαζεύτηκε πολύς κόσμος. Στο δωμάτιο που ήταν το άψυχο σώμα της μάνας μου γέμισε μόνο από γυναίκες, για να «μοιρολογήσουν» κατά πως συνήθιζαν στο χωριό, τη μάνα μου. Στο άλλο με το τζάκι ήταν άνδρες, για συντροφιά και παρηγοριά στον πατέρα.
     Στάθηκε αδύνατο να με πάρουν για φιλοξενία σ’ ένα γειτονικό σπίτι. Την αδελφή μου την κατάφεραν να φύγει. Ο μικρότερος αδελφός μου, και τώρα Δεσπότης, ήταν στη γιαγιά μας στο χωριό.
     Κι άρχισαν τα μοιρολόγια. Ένας μακρόσυρτος λυπητερός σκοπός, με κάτι θλιμμένα λόγια για τον πρόωρο χαμό της μάνας μου, που μόλις ήταν είκοσι εννιά χρονών, ακουγόταν σ’ όλο το σπίτι. Κι εγώ να κάθομαι στο άλλο δωμάτιο μαζί με τους άνδρες χωρίς να καταλαβαίνω τι γίνεται και να μη μ’ αφήνουν να πλησιάσω καν.
     Σαν κόντευαν μεσάνυχτα, έστρωσαν σε μιαν άκρη του δωματίου με το χαμηλό τζάκι κάτι πρόχειρα στρωσίδια και μ’ έβαλαν να κοιμηθώ. Κάποια στιγμή με ξύπνησαν τα κλάματα που έβαλαν οι συγγενείς μας που είχαν έλθει από το χωριό. Τότες έτρεξα να μπω στο δωμάτιο που ήταν η μητέρα μου. Με πρόλαβαν όμως στην πόρτα, με γύρισαν πίσω και μ’ έβαλαν πάλι στα πρόχειρα στρωσίδια μου.
     Δε θυμάμαι τίποτα άλλο, μονάχα πως τ’ άλλο απομεσήμερο άρχισε καταρρακτώδης βροχή. Μαζεμένο όλο το χωριό στο νάρθηκα της Ευαγγελίστριας για την «Εξόδια ακολουθία». Κι εγώ να βγαίνω στο πλατύσκαλο, κοιτώντας με περιέργεια.
     Κι ύστερα μέσα στην εκκλησία, πλάι στο φέρετρο της μάνας μου, τον πατέρα μου και μένα να με κρατά απ’ το χέρι.
     Αυτά είναι τα μόνα που θυμάμαι για το μοναδικό πλάσμα που έχει ο καθένας μας.
     Όμως και γι’ αυτές τις πολύ θλιμμένες θύμησες σ’ ευγνωμονώ, Πανάγαθε, γιατί έχω κάτι να θυμάμαι για τη μάνα μου.
Ι. Α.


(Πηγή: Περιοδικό «Τα Παλιοχωριανά» Συλλόγου Παλαιοχωριτών Αθήνας "Η Μελίντα", τεύχος 60ό, Οκτ.-Νοέμβρ.-Δεκ. 1995, σελ. 975-977)

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1. Σημείωση του αείμνηστου δασκάλου Κώστα Ι. Κουρτέλη κάτω από το κείμενο:
«Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύτηκε στο τεύχος Μαΐου-Ιουνίου 1995 του περιοδικού «Ο ΠΟΙΜΗΝ» Ιεράς Μητροπόλεως Μυτιλήνης. Για να ξέρουν οι αναγνώστες ποιος έγραψε το παραπάνω κείμενο, σας αναφέρω ότι πρόκειται για το δάσκαλο Γιάννη Αναγνώστου, γιο του παπα-Στρατή. Ο παπα-Στρατής καταγόταν από το Λισβόρι και πολύ νέος τοποθετήθηκε εφημέριος στο χωριό μας. Ο σεβάσμιος αυτός ιερέας είχε την ατυχία να χάσει τη γυναίκα του στο χωριό μας και να μείνει πολύ νωρίς μόνος με τα τρία ανήλικα παιδιά του, την Αναστασία, το Γιάννη και το Νίκο, σημερινό Δεσπότη Νικόδημο. Ο παπάς τους στάθηκε και μάνα και πατέρας και τους έδωσε άριστη ανατροφή. Με τα παιδιά αυτά ανατράφηκα κι εγώ και εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου στον αείμνηστο παπα-Στρατή για ό,τι μου προσέφερε.»

2. Στο Βιβλίο Ληξιαρχικών Πράξεων Θανάτου Κοινότητας Παλαιοχωρίου επαρχίας Πλωμαρίου Νομού Λέσβου βρήκα το θάνατο της Ευστρατίας Αναγνώστου, μητέρας της Αναστασίας, του Ιωάννη και του (Νίκου) Νικόδημου, εγγεγραμμένο στον Α΄ Τόμο (1932-1938) με αύξοντα αριθμό 51, τρίτος θάνατος του έτους 1935:
α/α
 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
ΗΛΙΚΙΑ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
ΘΑΝΑΤΟΥ
ΑΙΤΙΑ
ΘΑΝΑΤΟΥ
(3) 51.
Ευστρατία, σύζυγος Ιερέως Ευστρατίου Αναγνώστου(πρεσβυτέρα)
28
Οικιακά
14-1-1935
Καρκίνος λάρυγγος