ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΑΝΑΣ

Η Μάνα γιορτάζει

 

     Η Γιορτή της Μητέρας έχει τη ρίζα της στην αρχαία ελληνική λατρείας της Γαίας, μάνας θεών και ανθρώπων, κι αργότερα της κόρης της Ρέας, συζύγου του Κρόνου και μητέρας του Δία, η οποία λατρευόταν ως θεά της γονιμότητας.

     Το 16ο αι. μ.Χ., στην Αγγλία γιορταζόταν η «Κυριακή της Μητέρας» (“Mothering Sunday”) την τέταρτη Κυριακή της Σαρακοστής, προς τιμήν όλων των μητέρων της Αγγλίας. 

     Στην αρχή του εικοστού αιώνα, η Αμερικανίδα δασκάλα Άννα Μαρία Ριβς Τζάβρις (Anna Javris) άρχισε το 1907 εκστρατεία, με αίτημα να καθιερωθεί μία ξεχωριστή ημέρα προς τιμήν όλων των μητέρων. Στις 9 Μαΐου 1914 ο Αμερικανός πρόεδρος Γούντροου Ουίλσον υπέγραψε προκήρυξη, σύμφωνα με την οποία η Γιορτή της Μητέρας καθιερωνόταν ως εθνική εορτή τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου.

     Στην Ελλάδα γιορτάστηκε για πρώτη φορά Γιορτή της Μητέρας στις 2 Φεβρουαρίου 1929 και συνδυάστηκε με τη γιορτή της Υπαπαντής. Αλλά κατά τη δεκαετία του ’60 η Γιορτή της Μητέρας μεταφέρθηκε τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου.

     Η μάνα, γεννήτορας και γαλακτοτρόφος, είναι το πιο οικείο αγαπημένο πρόσωπο για όλους μας. Όσοι έχουν την τύχη να είναι ζωντανή η μητέρα τους, ας φιλήσουν το χέρι της τη μέρα της γιορτής της κι ας της πουν ένα μεγάλο «ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ». Όσοι την έχουμε χάσει, ας ανακαλέσουμε την άγια μορφή της στο νου μας κι ας ευχηθούμε να έχει βρει στον παράδεισο ανταμοιβή για τους κόπους που κατέβαλλε για μας. Ζωντανή ή νεκρή, ας την τιμήσουμε κι ας της αφιερώσουμε ποιήματα.  
    

             
Σαχά - Γιαννοπούλου Μαρίας

                                               

ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΝΑΣ

Χέρια, που ανοίξανε σαν αγάπης φτερά

στο πρώτο μας τρεμάμενο βήμα,

για να δεχτούνε την πρώτη αγκαλιά,

και να μάθει ορθό, στητό το κορμί,

στου «άνω θρώσκειν» την ορμή!

Χέρια, που χάιδεψαν το μέτωπο

και μέτρησαν τον πυρετό,

διώξαν την αρρώστια,

με ξόρκι της γιαγιάς τους μαγικό!

Χέρια, που ένωσαν τα τρία μας δάχτυλα

και τα ’φεραν στο μέτωπο, στο στέρνο,

στον ώμο τον δεξιό και τον αριστερό,

για να μάθουνε να κάνουν το σταυρό!

Χέρια, που έσφιξαν μ’ ελπίδα και στοργή

ανάμεσα στα δάχτυλα το πρώτο μας κοντύλι,

για να χαράξουνε το α… α… α…

ψιθυρίζοντας την ηχώ του στο αφτί,

που ακόμα η μουσική του ηχεί

σαν χαρά, θαυμασμός και θλίψης κραυγή!

Και σβήσανε το πρώτο μας λάθος,

το γράμμα το άλφα, στης γραφής την πλάκα,

με το σφουγγαράκι ποτισμένο

στης αδήριτης ΓΝΩΣΗΣ το δάκρυ.

Και μ’ ένα φιλί στου ματιού μας την άκρη…

«γράφε, ξανά κι απ’ την αρχή…

… πάθε και μάθε!»

Χέρια στοργής, προκοπής, χαϊδεμένα,

στις φλέβες σας άνθισαν καρποί,

έργα προκομμένα,

έμψυχα ίχνη στου χρόνου τη λήθη!

Χέρια, που άγγιξαν την εικόνα τη στερνή,

κι ανέγγιχτη άφησαν των δαχτύλων την αφή,

να τη φιλώ, να μου δίνει την ευχή!

(Δημοσιευμένο στο περιοδικό «Οι Νάξιοι»)

                                  

Σαχά - Γιαννοπούλου Μαρίας

                                               

ΜΗΤΡΙΚΟ

Φυτρώσανε στης μήτρας σου το σκοτεινό θαλάμι.

Και τώρα στα χέρια τους κρατούνε παιχνίδι τη ΦΡΟΝΤΙΔΑ σου,

σαν μια μεγάλη για το μπόι τους βεντάλια.

Κι όπως είναι ανοιχτή, σαν παγωνιού πολύχρωμα φτερά,

παίζουνε με τα κρόσσια τα δαντελωτά…

και χαϊδεύουνε, μάνα, την ψυχή σου.

Μα, σαν τηνε κρατούν κλειστή κι απείθαρχα

ρίχνουν ευθύβολες ριπές,

χαράζουνε, μάνα, στα φυλλοκάρδια σου πληγές.

Μα, «δεν πειράζει», εσύ λες:

                            «είναι παιδιά μου,

το μητρικό μου φυσικό, όργανο λογιστικό

                              έχει την καρδιά μου!»

(Από τη συλλογή «Η ηχώ της περισυλλογής», σελ. 65, δημοσιευμένο και στην «Ανθολογία Ναξίων Ποιητών»)

  

Σαχά - Γιαννοπούλου Μαρίας

                                             

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΤΗ ΜΑΝΑ

Τα γράμματά σου,

φύλλα από χαρτί, κιτρινισμένα ροδοπέταλα,

που χλώμιασεν ο Χρόνος.

…Και πήρε βελονάκι της μάνας

κι έμπλεξε δαντελωτές τις άκρες.

Τα γράμματά σου,

της ήβης ήτανε αγάπες,

και δεν «περπερεύονται ουδέ φυσιούνται»*

Τα γράμματά σου,

στο αθώο αλφαβητάρι της νιότης,

συλλαβίζουν από φθόγγο σε φθόγγο:

«Μάνα σ’ α-γ-α-π-ώ»!

…Και χρόνια με τα χρόνια

έγινε το «σ’ αγαπώ»

μια μεγάλη μπλε κηλίδα, νωπή,

που άφησεν η πένα στο χαρτί.

(νοτισμένη απ’ το ομφάλιο ρίγος!)

Ένα υγρό φιλί, σφραγίδα,

«σήμα λυγρόν»*, της μάνας μνήμα.

Ω! Αγάπη μυροβλύτισσα,

άρωμα, Χρόνου αεροφίλημα,

προσευχής το συναξάρι.

Αγάπη για τη μάνα, ένα πάθος,

μια χαίνουσα, ανοιχτή του δέους πληγή,

η βόσκουσα της μάνας τη στοργή.

…Τώρα, τα γράμματά σου,

κάθε που πάνε άλλα χέρια να τ’ «αγγίξουν», 

                          φωνάζεις «Μη»!

Στα γράμματά μου, λες, το «σ’ αγαπώ»

της μάνας μου προσκυνητάρι ακριβό!

(Από τη συλλογή «Η ηχώ της περισυλλογής», σελ. 73, δημοσιευμένο και στο περιοδικό «Οι Νάξιοι»)

* «Η αγάπη ου περπερεύεται, ου φυσιούται»: Η αγάπη δε φέρεται με αλαζονεία και προπέτεια. Ούτε φουσκώνει από εγωισμό και περηφάνια (Αποστόλου Παύλου, Προς Κορινθίους Α΄, κεφ. ιγ΄4).       

* «σήμα λυγρόν» (εδώ): σημάδι που προκαλεί συγκίνηση και θλίψη.

  

Σημείωση: Διαβάστε περισσότερα ποιήματα για τη μάνα στην ανάρτηση «ΜΗΤΕΡΑΣ ΓΙΟΡΤΗ» (12/5/2013): http://paleochori-lesvos.blogspot.gr/2013/05/blog-post_12.html