Σημειώσεις που έδινα σε φωτοτυπίες στους μαθητές/μαθήτριές μου της Α΄ Γυμνασίου. Τις αναρτώ, με την ελπίδα πως θα σας βοηθήσουν στη μελέτη σας. Σύσταση: διαβάστε πρώτα τις σημειώσεις που σας έδωσαν οι καθηγητές σας.
ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ – ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄: ΕΠΟΧΗ ΧΑΛΚΟΥ (3.000 – 1.100 π.Χ.)
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΙ ΛΑΟΙ
α) Σουμέριοι στην Κάτω Μεσοποταμία/Χαλδαία.
β) Ασσύριοι στην Ασσυρία.
γ) Βαβυλώνιοι στη Βαβυλώνα.
2. Αιγύπτιοι στην Αίγυπτο.
3. Φοίνικες στη Φοινίκη.
4. Εβραίοι στην Παλαιστίνη/Γη Χαναάν.
5. Μήδοι στη Μηδία/Ιράν.
6. Πέρσες στην Περσία/Ιράν.
7. Χετταίοι στη Μικρά Ασία.
8. Ινδοί – Ινδία.
9. Κινέζοι – Κίνα
*****
1α. ΣΟΥΜΕΡΙΟΙ:
• Αρχαίος φιλειρηνικός κι εφευρετικός λαός της Μεσοποταμίας, μάλλον ινδοευρωπαϊκής καταγωγής.
• Κατοικούσε στην Κάτω Μεσοποταμία, στη Χαλδαία, από την 4η χιλιετία.
• Πολίτευμα: θεοκρατική μοναρχία – Κοινωνικές τάξεις: βασιλιάς, ευγενείς και ιερείς, ελεύθεροι γεωργοί και τεχνίτες, δούλοι - Πολυθεϊστική θρησκεία.
• Οικονομία γεωργοκτηνοτροφική– Καλλιέργεια δημητριακών – Αρδευτικά έργα (Τίγρης και Ευφράτης).
• Εφεύρεση τροχού, αρότρου, σφηνοειδούς γραφής (σε πήλινες πινακίδες) - Παρασκευή βουτύρου.
• Εφεύρεση σφηνοειδούς γραφής (πήλινες πινακίδες) – Η σφηνοειδής γραφή αποκρυπτογραφήθηκε στις αρχές του 19ου αι. από το Γερμανό Γκρότεφεντ (Grotefend) και τον Άγγλο Rawlinson.
• Οικοτεχνία: υφάσματα, έργα μικροτεχνίας – Μεταλλοτεχνία – Εμπόριο.
• Εφεύρεση μέτρων: πήχυς, πόδι – τάλαντο – πρώτο είδος νομίσματος ράβδοι ή σφραγισμένα δαχτυλίδια χρυσού.
• Ναοί και αστεροσκοπεία ταυτόχρονα τα ζιγκουράτ.
• Περίφημα ανάγλυφα με ειρηνικές σκηνές από την καθημερινή ζωή.
• 2.350 π.Χ.: Υποταγή Σουμερίων στο Σαργόν Α΄, ηγεμόνα σημιτικής πόλης Ακκάδ, που ίδρυσε το πρώτο μεγάλο βασίλειο των Ακκαδίων στη Μεσοποταμία.
*****
1β. ΑΣΣΥΡΙΟΙ (1.150 – 612 π.Χ.):
• Πολεμικός σκληρός λαός, που κατοικούσε στη βόρεια Μεσοποταμία και ζούσε από τον πόλεμο.
• Λατρεία πολεμικού θεού Ασσούρ, που ήταν προστάτης της πρωτεύουσας της Ασσυρίας Νινευί.
• 7ος αι. π.Χ.: Βασιλιάς ονομαστός για τη δύναμη και την τρυφηλή ζωή του ήταν ο Ασσουρμπανιμπάλ (Σαρδανάπαλος).
• Πολεμικά μηχανήματα, πολιορκητικές μηχανές, κατασκοπεία – Ανάγλυφα με πολεμικές σκηνές.
• 612 π.Χ.: Κατάληψη της Νινευί από το βασιλιά των Περσών Κύρο το Μέγα και τους Βαβυλώνιους.
• Ασσυριολογία, ο κλάδος της Αρχαιολογίας που μελετά τους Ασσυρίους.
*****
1γ. ΒΑΒΥΛΩΝΙΟΙ:
• Σημιτικής καταγωγής.
• Αστρολογία – Μάγοι – Ωροσκόπια – Χρήση ηλιακού ρολογιού.
• Αστρονομία – Αριθμητική και Γεωμετρία – Διαίρεση κύκλου σε 360 μοίρες και ώρας σε 60 λεπτά.
• 1700 π.Χ. περ.: Ένωση όλης της Μεσοποταμίας σε ένα κράτος από το Χαμουραμπί (1730 – 1695 π.Χ.), πρωτεύουσα τη Βαβυλώνα (Babel = πύλη του Θεού) (Αρχαίο Βαβυλωνιακό κράτος).
• Η αρχαιότερη γραπτή νομοθεσία είναι ο Κώδικας του Χαμουραμπί (τέλος 18ου αι. π.Χ.).
• Έπος του Γιλγαμές- Άλλα λογοτεχνικά έργα: “Διήγηση της Δημιουργίας” και ο “Κατακλυσμός”.
• 612-538 π.Χ.:Καταστροφή της Νινευί, πρωτεύουσας Ασσυρίων- Ίδρυση Νέου Βαβυλωνιακού κράτους.
• 587 π.Χ.: Ο βασιλιάς Ναβουχοδονόσορας σύρει τους Εβραίους στη “βαβυλώνια αιχμαλωσία”.
• 538 π.Χ.: Υποταγή Βαβυλωνίων στο βασιλιά των Περσών Κύρο το Μέγα.
• 330 π.Χ.: Κατάκτηση Βαβυλώνας από το Μέγα Αλέξανδρο.
*****
2. ΑΙΓΥΠΤΙΟΙ:
• Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ήταν κράμα λαών άγνωστης προέλευσης, χωρισμένων σε φυλές.
• Βασίλειο Άνω Αιγύπτου και Βασίλειο Κάτω Αιγύπτου.
• 3.000 π.Χ.: Ο ηγεμόνας της Άνω Αιγύπτου Μήνης ενώνει όλη την Αίγυπτο και ιδρύει ενιαίο κράτος.
• 3.000 – 2.200 π.Χ.: Αρχαίο Βασίλειο, με πρωτεύουσα τη Μέμφιδα.
• 2.200–1.580 π.Χ.: Μέσο Βασίλειο, με πρωτεύουσα τη Θήβα (1.680–1.580 π.Χ.: κυριαρχία των Υκσώς).
• 1.580 – 1.100 π.Χ.: Νέο Βασίλειο, με πρωτεύουσα πάλι τη Θήβα.
• Πλημμύρες ποταμού Νείλου - Αρδευτικά έργα – Η Αίγυπτος “δώρο του Νείλου”, κατά τον Ηρόδοτο.
• Καθιέρωση ημερολογίου 365 ημερών, χωρισμός έτους σε 12 μήνες και σε εβδομάδες.
• Πολίτευμα: απόλυτη θεοκρατική μοναρχία – ανώτατος άρχων και θεός ο Φαραώ.
• Κοινωνικές τάξεις: 1. Φαραώ, 2. Ευγενείς –Ιερείς – Ανώτατοι αξιωματούχοι – Γραφείς, 3. Στρατιώτες, 4. Λαός απλός (γεωργοί, τεχνίτες, έμποροι, βιοτέχνες κ.ά.), 5. Δούλοι.
• Ιερογλυφική γραφή – Η αποκρυπτογράφησή της έγινε το 1822 από το Γάλλο αιγυπτιολόγο Ιωάννη Φραγκίσκο Σαμπολιόν, ο οποίος μελέτησε την τρίγλωσση Στήλη της Ροζέττας - Πάπυροι.
• Πολυθεϊστική θρησκεία – Οι θεοί τερατόμορφοι: Ρα-Ήλιος, Όσιρις-θεός του Νείλου και των νεκρών, Ώρος, Αάνι, Ίσις-αδελφή και σύζυγος του Όσιρη κ.ά.
• Πίστη στην αθανασία της ψυχής και στη μετεμψύχωση – Ταρίχευση νεκρών – μούμιες.
• Μνημειώδη αρχιτεκτονικά μνημεία: Πυραμίδες Χέοπος, Χεφρήνου και Μυκερίνου – Ναοί του Λούξορ και του Καρνάκ – Λαβύρινθος – Σφίγγα της Γκίζας.
• Ανάπτυξη θετικών επιστημών: Ιατρική, Γεωμετρία, Αστρονομία, Φαρμακευτική.
• Τέλη 13ου αι. –αρχές 12ου αι. π.Χ.: Επιδρομές Χετταίων και άλλων λαών (“λαοί της θάλασσας”).
• 11ος αι. π.Χ.: Ταραχές και εισβολές οδηγούν την Αίγυπτο στην παρακμή.
• 525 π.Χ.: Υποταγή στο βασιλιά των Περσών Καμβύση.
• 332 π.Χ.: Υποταγή στο Μέγα Αλέξανδρο – Ελληνιστικό Βασίλειο Πτολεμαίων μέχρι το 30 π.Χ..
• 31 π.Χ. Ναυμαχία στο Άκτιο/30 π.Χ.: Υποταγή Αιγύπτου στους Ρωμαίους.
• Αιγυπτιολογία, ο κλάδος της Αρχαιολογίας που μελετά τους Αιγυπτίους.
*****
3. ΦΟΙΝΙΚΕΣ:
• Λαός σημιτικής καταγωγής, που κατοικούσε στη Φοινίκη (σημ. Λίβανος, από το όρος Λίβανος).
• Ήταν οργανωμένος σε πόλεις - βασίλεια (Τύρος, Σιδών, Βύβλος/Γκεμπάλ, Ουγκαρίτ, Βεερούτ).
• Κοινωνικές τάξεις: 1.βασιλιάς, 2. πλούσιοι έμποροι και ιερείς, 3. λαός, 4. δούλοι.
• Πολυθεϊστική θρησκεία –Μελκάρτ–ναυτικός θεός, Αστάρτη-θεά της ομορφιάς και της αγάπης, Άδωνις, Ανθρωποθυσίες στο θεό Βάαλ-Ήλιος (Βήλος).
• Περίφημοι ναυτικοί και έμποροι (Ταξιδεύουν “κατ’ εμπορίαν”: ξυλεία από κέδρους του Λιβάνου, πορφυρά υφάσματα, γυάλινα αγγεία, όπλα, κοσμήματα, έπιπλα, ναυπήγηση πλοίων κ.ά.).
• Θαλασσοπόροι - Περίπλους Αφρικής σε 3 χρόνια, με εντολή του φαραώ Νεκώ της Αιγύπτου.
• Μονοπώλιο παραγωγής υφασμάτων βαμμένων με πορφύρα, βαθυκόκκινο χρώμα, που εκκρινόταν από ένα θαλάσσιο όστρακο, που λεγόταν πορφύρα.
• Κατασκευή αγγείων και άλλων αντικειμένων από γυαλί.
• 13ος αι. π.Χ.: Εφεύρεση φωνητικού αλφαβήτου 22 συμφώνων, στο οποίο κάθε σύμβολο αντιστοιχεί με ένα φθόγγο (Η σημαντικότερη προσφορά τους στον παγκόσμιο πολιτισμό). [Αυτά γράφει το σχολικό βιβλίο. Υπάρχουν ωστόσο και άλλες διαφορετικές θεωρίες για το φωνητικό αλφάβητο και πολύ ενδιαφέρουσες.]
• Ίδρυση πολλών αποικιών – εμπορικών σταθμών στα παράλια της Μεσογείου.
• 814 π.Χ.: Ίδρυση της Καρχηδόνας, φοινικικής αποικίας στη Β. Αφρική.
• 538 π.Χ.: Κατάληψη Φοινίκης από Πέρσες.
• 333 π.Χ.: Υποταγή στο Μ. Αλέξανδρο.
• 146 π.Χ.: Κατάκτηση από τους Ρωμαίους.
*****
4. ΕΒΡΑΙΟΙ:
• Νομαδικός λαός σημιτικής καταγωγής.
• Από την Ουρ της Μεσοποταμίας πέρασαν τον ποταμό Ευφράτη (Ευφραίοι>Εβραίοι), με πατριάρχη τον Αβραάμ, και εγκαταστάθηκαν στην Παλαιστίνη/Χαναάν, τη “Γη της Επαγγελίας” - ποταμός Ιορδάνης.
• “Περίοδος Πατριαρχών”: Οργανωμένοι σε 12 φυλές, υπό τους Πατριάρχες (Αβραάμ, Ισαάκ, Ιακώβ).
• Η εβραϊκή θρησκεία είναι η πρώτη μονοθεϊστική θρησκεία (ένας παντοδύναμος, πνευματικός θεός).
• Μόνιμη εγκατάσταση στην Αίγυπτο με πατριάρχη τον Ιωσήφ, την εποχή των Υκσώς (1680–1580 π.Χ.).
• 1.300 π.Χ. περ.: Έξοδος – φυγή Εβραίων από Αίγυπτο, με ηγέτη το Μωϋσή.
• Μωϋσής – 10 εντολές (:Μωσαϊκός νόμος) – Ιερό βιβλίο η Παλαιά Διαθήκη ή Βίβλος.
• 12ος – 11ος αι. π.Χ.: “Περίοδος των Κριτών”: Αγώνες κατά Φιλισταίων, με αρχηγούς τους Κριτές.
• “Περίοδος των Βασιλέων”: Πρώτος βασιλιάς ο Σαούλ, που τον διαδέχεται ο Δαβίδ. Ο διάδοχός του ο Σολομών, ο οποίος είναι ονομαστός για τη δικαιοσύνη του και για το ναό που έκτισε στην Ιερουσαλήμ.
• “Περίοδος των Προφητών”: Εσωτερικές διαμάχες, χωρισμός σε δύο βασίλεια, παρακμή. Την περίοδο αυτή, ευσεβείς Εβραίοι, οι Προφήτες, προσπάθησαν να διαφυλάξουν τα ήθη και την πίστη του λαού.
• 722 π.Χ.: Κατάλυση του κράτους των Εβραίων από Ασσύριους.
• 587 π.Χ.: Οι Εβραίοι σύρονται στη βαβυλώνια αιχμαλωσία από το βασιλιά Ναβουχοδονόσορα.
• 538 π.Χ.: Κατάλυση Νέου Βαβυλωνιακού κράτους από το βασιλιά των Περσών Κύρο το Μέγα και επιστροφή των Εβραίων στην Παλαιστίνη, η οποία γίνεται περσική επαρχία.
• 332 π.Χ.: Κατάληψη από το Μ. Αλέξανδρο.
• 70 π.Χ.: Κατάκτηση από τους Ρωμαίους.
*****
5. ΜΗΔΟΙ:
• Λαός ινδοευρωπαϊκής καταγωγής, που κατοικούσε στο βόρειο Ιράν -Αναφέρονται από 9ο αι. π.Χ. .
• Υποταγή Περσών στους Μήδους.
• 612 π.Χ.: Κατάληψη της Νινευί, πρωτεύουσας των Ασσυρίων, στους οποίους ήταν πριν υποτελείς.
• Ίδρυση ισχυρού μηδικού κράτους και επέκτασή του, υπό το βασιλιά Κυαξάρη, παππού Κύρου Μέγα.
• Πρωτεύουσα τα Εκβάτανα, πόλη οχυρωμένη με 7 σειρές τείχη.
• 550 π.Χ.: Επανάσταση Περσών με αρχηγό τον Κύρο και υποταγή Μήδων στους Πέρσες.
*****
6. ΠΕΡΣΕΣ:
• Λαός ινδοευρωπαϊκής καταγωγής, που κατοικούσε στο νότιο Ιράν.
• Αρχικά υποτελείς στους Ασσυρίους και από το τέλος του 7ου αι. π.Χ. υποτελείς στους Μήδους.
• 550 π.Χ.: Ίδρυση περσικού κράτους από τον Κύρο το Μέγα, με πρωτεύουσα τους Πασαργάδες.
• 546 π.Χ.: Κατάλυση κράτους Λυδών [βασιλιάς Κροίσος (560-546 π.Χ.)] από Κύρο Μέγα (550-528π.Χ.). Οι ελληνικές πόλεις της Ιωνίας, υποτελείς στον Κροίσο, γίνονται υποτελείς στους Πέρσες.
• Επεκτατική (ιμπεριαλιστική) πολιτική Κύρου, του διαδόχου του Καμβύση και των επόμενων βασιλέων.
• 538 π.Χ.: Κατάληψη Βαβυλωνιακού κράτους και Συρίας από τον Κύρο – Απελευθέρωση Εβραίων από τη “βαβυλώνια αιχμαλωσία” – Η Παλαιστίνη γίνεται περσική επαρχία.
• 525 π.Χ.: Υποταγή Αιγύπτου από τον Καμβύση.
• Διοργανωτής περσικού κράτους ο Δαρείος Α΄ο Μέγας (521–485 π.Χ.) [σατραπείες, επιθεωρητές, νέα πρωτεύουσα τα Σούσα, “βασιλική οδός Σούσα-Σάρδεις” 2.400 χιλιομέτρων, χρυσό νόμισμα “δαρεικός”].
• Πολίτευμα απόλυτη μοναρχία - Γραφή η σφηνοειδής των Σουμερίων (πολιτιστικό δάνειο).
• Θρησκεία με ηθικό περιεχόμενο, μορφή πυρολατρίας. Διαμορφωτής της ο Ζαρατούστρα (Ζωροάστρης – Ζωροαστρισμός) και ιερό βιβλίο η Ζεντ Αβέστα – Πίστευαν ότι στον κόσμο υπάρχουν δύο δυνάμεις, το Καλό (θεός Ορμούσδ) και το Κακό (θεός Αριμάν), που παλεύουν αδιάκοπα ποιο θα επικρατήσει.
• 514 π.Χ.: Εκστρατεία Δαρείου εναντίον Σκυθών. Πρώτη εξόρμηση Δαρείου κατά Ευρώπης.
• 499-494 π.Χ.: Επανάσταση Ιωνική, αφορμή για τις εκστρατείες των Περσών κατά της Ελλάδας.
• 492 π.Χ.: Εκστρατεία του Μαρδόνιου εναντίον της Ελλάδας-Υποταγή Θράκης και Μακεδονίας.
• 490 π.Χ.: Εκστρατεία Δάτη κι Αρταφέρνη–Υποταγή Ερέτριας–Μάχη του Μαραθώνα–Νίκη Αθηναίων.
• 480 π.Χ.: Εκστρατεία του Ξέρξη – Μάχη Θερμοπυλών – Ναυμαχίες στο Αρτεμίσιο – Ναυμαχία της Σαλαμίνας – Νίκη Ελλήνων – Φυγή του Ξέρξη.
• 479 π.Χ.: Μάχη των Πλαταιών – θάνατος Μαρδόνιου – Ήττα Περσών – Μάχη της Μυκάλης.
• 331 π.Χ.: Κατάκτηση απέραντου περσικού κράτους από το Μέγα Αλέξανδρο.
*****
7. ΧΕΤΤΑΙΟΙ:
• Λαός ινδοευρωπαϊκής καταγωγής, που αρχές 2ης χιλιετίας εγκαταστάθηκε στη Μικρά Ασία μέχρι Συρία.
• Πρωτεύουσα η Χαττούσα και ίδρυση μεγάλων οχυρών πόλεων κοντά σε περάσματα καραβανιών.
• Αλληλογραφία βασιλιά Χετταίων με το βασιλιά των Αχαιών (Αχιγιάβα).
• Οικονομία κυρίως γεωργοκτηνοτροφική, περίφημοι μελισσοκόμοι και εκτροφείς αλόγων.
• Ανάπτυξη μεταλλουργίας–Πρώτοι επεξεργάζονται το σίδηρο και φτιάχνουν όπλα, σκεύη, χαλινάρια.
• Ανάγλυφα με σκηνές κυνηγιού ή πολεμικές – Δύο γραφές, μία σφηνοειδής και μία ιερογλυφική.
• 1312 π.Χ.: Μάχη Χετταίων κι Αιγυπτίων στο Καντές – νίκη του φαραώ Ραμσή Β΄.
• 1200 π.Χ. περ.: Κατάρρευση Χεττιτικού κράτους από επιδρομές Θρακοφρυγικών φυλών.
*****
8. ΙΝΔΟΙ:
• Οι Ινδοί κατοικούν στη νότια Ασία, στην Ινδική χερσόνησο, που τη βρέχουν οι ποταμοί Ινδός (→Ινδία) και Γάγγης. Από τα μέσα της 4ης χιλιετίας π.Χ., εξελίχθηκαν πολιτισμικά διάφορες φυλές και από το 1.500 και Άριοι (Ινδοευρωπαϊκής φυλής).
• Οικονομία γεωργική – Μεταγενέστερα ανάπτυξη και της βιοτεχνίας και του χερσαίου με ελέφαντες, ποτάμιου και θαλάσσιου εμπορίου (πολύτιμοι λίθοι, ελεφαντόδοντο, αρώματα, χρώματα, βαμβακερά υφάσματα, δουλεμπόριο κ.ά.).
• 1.500 π.Χ.: Εγκαθίστανται στην Ινδία Άριοι και δημιουργούν κάστες, δηλ. κλειστές κοινωνικές ομάδες, όπου δεν επιτρέπονται οι επιμειξίες, με σκοπό τη διατήρηση βιολογικής και πολιτισμικής καθαρότητας.
• Πολίτευμα κληρονομική βασιλεία (χωρισμένοι σε κρατίδια).
• Κοινωνικές τάξεις: α) βασιλιάς - β) άρχουσα τάξη των πολεμιστών - γ) ιερείς - δ) γεωργοί, τεχνίτες, επαγγελματίες, έμποροι ε) μιγάδες, δηλ. δούλοι ή δουλοπάροικοι αυτόχθονες της περιοχής του Ινδού, που είχαν υποταχθεί στους Αρίους.
• “Πολιτισμός του Ινδού” από την 4η χιλιετία, με κέντρο ανάπτυξης την περιοχή της Πενταποταμίας.
• Γραφή που δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί ακόμα.
• “Πολιτισμός των Βεδών” από Άριους, που ήταν οργανωμένοι στο κοινωνικό σύστημα καστών. Βέδες (1500–1200 π.Χ.) = θρησκευτικοί ύμνοι, αφηγήσεις ημιμυθικού χαρακτήρα, που έφεραν μαζί τους οι Άριοι.
• Σανσκριτική γλώσσα, που έχει κοινή καταγωγή με την Ελληνική και Λατινική (ινδοευρωπαϊκές).
• Λατρεία προγόνων, με τέλεση θυσιών.
• Δύο κύριες θρησκείες: 1. Ο Βραχμανισμός ή Ινδουϊσμός, η αρχαιότερη από τις μεγάλες παγκόσμιες θρησκείες (Βραχμάνες = ιερατική κάστα, που ασχολήθηκε με τη μελέτη των Βεδών) και 2) Βουδισμός, η πιο διαδεδομένη στην Ασία θρησκεία, που θεμελιωτής του ήταν ο Σιντάρτα Γκαουτάμα (563–483 π.Χ.), γνωστός ως Βούδας (= φωτισμένος). Ο Βούδας προβάλλει την ιδέα της λύτρωσης, μέσα από ένα συνεχή κύκλο δοκιμασίας και αναγέννησης. Λιγότερο γνωστή θρησκεία ο Τζαϊνισμός (από 6ο αι. π.Χ.).
• τέλη 6ου αι. – 326/325 π.Χ.: Κατάληψη περιοχής Ινδού από τους Πέρσες και κατοχή για δύο περ. αιώνες, μέχρι την κατάκτηση του περσικού κράτους από το Μ. Αλέξανδρο το 326/325 π.Χ. .
• Ίδρυση πολλών πόλεων στην Ινδία από το Μ. Αλέξανδρο και επαφές με Ινδούς ηγεμόνες.
• Ίδρυση “Αυτοκρατορίας των Μαουρία” (Μοριαίων) από το Σαντραγκούπτα Μαουρία (Σαδράκοττος), μιμητή του Μ. Αλεξάνδρου.
• Περίφημος ο Ασόκας (264–227 π.Χ.), εγγονός του Σαδράκοττου, ο οποίος ήταν ο πρώτος ηγεμόνας που κατόρθωσε να ενώσει πολιτικά όλη την Ινδία σε μια αυτοκρατορία. Διάδοση του Ινδικού πολιτισμού και του Βουδισμού στις γύρω ασιατικές χώρες. Στήλες του Ασόκα με εγχάρακτα βουδιστικά κείμενα.
• Διάσπαση της Ινδίας σε κρατίδια, μετά το θάνατο του Ασόκα.
• 2ος αι.π.Χ.: Επιδρομές α) από Έλληνες ηγεμόνες, οι οποίοι είχαν ανεξαρτητοποιηθεί από το ελληνιστικό βασίλειο των Σελευκιδών, β) από τους Πάρθους, γ) από τους Κουσάν, νομάδες από την κεντρική Ασία.
• 2ος – 1ος αι. π.Χ.: Οι Έλληνες ηγεμόνες α) Ίδρυσαν το Ελληνοϊνδικό Βασίλειο της Βακτρίας και β) Αφού κατέκτησαν μεγάλο μέρος της πεδιάδας του Ινδού, ίδρυσαν το Ελληνοϊνδικό Βασίλειο του Ινδού --- Επίδραση της ελληνικής τέχνης πάνω στη βουδιστική τέχνη.
• τέλη 1ου αι. π.Χ.: Εξαφάνιση των δύο ελληνοϊνδικών βασιλείων από επιδρομές των Πάρθων και των νομάδων Κουσάν.
• 1ος - 4ος αι. μ.Χ.: Εξάπλωση των Κουσάν στη Β. Ινδία και δημιουργία μεγάλης αυτοκρατορίας.
• Δύο ινδικά έπη σε σανσκριτική γλώσσα, η Μαχαμπχαράτα και η Ραμαγιάνα (με ήρωα το Ράμα).
• μέσα 4ου - 6ος αι. μ.Χ.: “Δυναστεία των Γκούντα”, η χρυσή εποχή του Ινδικού πολιτισμού.
• από τα μέσα του 5ου αι. μ.Χ.: Άφιξη νέων νομαδικών λαών από Β. Ινδία, εισβολές Λευκών Ούνων και μεγάλες καταστροφές στην Ινδία.
*****
9. ΣΙΝΕΣ / ΚΙΝΕΖΟΙ:
• Η Κίνα είναι τεράστια χώρα στην κεντροανατολική Ασία, που βόρεια τη διαρρέει ο Χουάγκ-Χο (Κίτρινος ποταμός).
• Κίτρινης φυλής, με πολιτισμό από τις αρχές της 3ης χιλιετίας π.Χ..
• Καλλιέργεια ρυζιού, σιταριού, καλαμποκιού, τσαγιού, βαμβακιού, οπίου - Αλιεία, εξόρυξη άνθρακα και σιδήρου.
• Σηροτροφία, καλλιέργεια μεταξοσκώληκα, παραγωγή μεταξιού, η αρχαιότερη και πιο φημισμένη βιοτεχνική παραγωγή της Κίνας (Δρόμος του μεταξιού).
• Πολιτική και κοινωνική οργάνωση με φεουδαρχικό χαρακτήρα – Οι ηγεμόνες των φέουδων (κρατιδίων) συγκροτούσαν ένα είδος ομοσπονδιακού κράτους και ορκίζονταν πίστη στον αυτοκράτορα.
• Κοινωνικές τάξεις: α) αυτοκράτορας, ανώτατος πολιτικός άρχων κι αρχιερέας β) ευγενείς, δηλ. ισχυροί ηγεμόνες γ) λαός (γεωργοί, τεχνίτες, εργάτες, ελεύθεροι επαγγελματίες) δ) δουλοπάροικοι και δούλοι.
• 16ος αι. – 11ος αι. π.Χ.- Δυναστεία των Σανγκ: α) Πρώτη κινέζικη γραφή και πρώτο ημερολόγιο. Βρέθηκαν 100.000 κόκκαλα περίπου, ωμοπλάτες βοδιών με γράμματα. β) Λατρεία προγόνων και στοιχείων της φύσης. γ) Ορειχάλκινα λατρευτικά αγγεία και πορσελάνινα αγγεία.
• 11ος αι. π.Χ.: Κατάλυση του κράτους των Σανγκ από τη Δυναστεία των Τσου.
• 11ος αι. – 3ος αι. π.Χ.- Δυναστεία των Τσου: Φεουδαρχική κοινωνία και συνεχείς συγκρούσεις μεταξύ ηγεμόνων.
• 6ος αι. π.Χ.: Διαμόρφωση δύο φιλοσοφικών ρευμάτων, που δημιούργησαν τις δύο κινέζικες θρησκείες, τον Κομφουκισμό και τον Ταοϊσμό.
• 221 - 207 π.Χ.: “Δυναστεία των Τσιν”, η οποία έδωσε τέλος στις συνεχείς συγκρούσεις.
• 206 π.Χ. - 220 μ.Χ.: “Δυναστεία των Χαν”, που ένωσε πολιτικά την Κίνα και την έκαναν μεγάλη αυτοκρατορία.
• Κατασκευάζεται το σινικό τείχος, το μόνο ανθρώπινο οικοδόμημα που διακρίνεται από το Διάστημα.
• 6.000 πήλινα ομοιώματα στρατιωτών, τα οποία βρέθηκαν στον τάφο του πρώτου αυτοκράτορα που ένωσε την Κίνα (τέλη 3ου αι. π.Χ.).
• Δρόμος του μεταξιού: Δίκτυο εμπορίου μεγάλων αποστάσεων ανάμεσα στην Κίνα και τη Δύση. Μεγάλα καραβάνια διέσχιζαν τις ασιατικές ερήμους και συνέδεαν την Κίνα με τη Μεσόγειο και την Ευρώπη.
• Κινέζικα μεταξωτά του 6ου αι. π.Χ. βρέθηκαν στην Αθήνα, στον Κεραμεικό, και στον Εύξεινο Πόντο. Ορειχάλκινοι καθρέφτες εποχής Χαν στην Ουκρανία, μεταξωτά υφάσματα στη Ρώμη, μπαχαρικά, γούνες, αγγεία, όπλα κ.ά.
• 3ος – 6ος αι. μ.Χ.: Κυβερνούν οι “Έξι Δυναστείες”, μετά την πτώση των Χαν.
• 6ος αι. μ.Χ.: Εμπορικές σχέσεις του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιουστινιανού με τους Κινέζους.
*****
• Εργασίες:
1. Γράψε τι σου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση απ’ όσα διάβασες για τους Ανατολικούς λαούς.
2. Έλεγξε τις γνώσεις σου
από τα προηγούμενα μαθήματα, απαντώντας στην παρακάτω ερώτηση: Κατά τη γνώμη
σου, ποιο είναι το πιο σημαντικό
πολιτιστικό αγαθό που προσέφερε στον παγκόσμιο πολιτισμό καθένας από τους
παρακάτω “ανατολικούς λαούς”:
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ ΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΑΓΑΘΟ
– Σουμέριοι:
– Βαβυλώνιοι:
– Εβραίοι:
– Φοίνικες:
– Αιγύπτιοι:
– Χετταίοι:
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου