ΑΡΧΑΙΑ Α-ΕΝΟΤΗΤΑ 7

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ ΜΕ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΟ html στη διεύθυνση:

http://dschool.edu.gr/

₪₪₪₪₪        ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ – ΕΝΟΤΗΤΑ  7Α΄+7Π        ₪₪₪₪₪

Α΄.

Η  ΛΥΣΗ  ΤΟΥ  ΓΟΡΔΙΟΥ  ΔΕΣΜΟΥ 

Ἀλέξανδρος  δὲ, ὡς  ἐς  Γόρδιον  παρῆλθε,  πόθος  λαμβάνει  αὐτὸν                  τὴν  ἅμαξαν  ἰδεῖν  τὴν  Γορδίου

Κι όταν ο Αλέξανδρος έφτασε στο Γόρδιο,      τον καταλαμβάνει μεγάλη επιθυμία    να δει την άμαξα του Γορδίου

καὶ     τοῦ  ζυγοῦ  τῆς  ἁμάξης  τὸν  δεσμόν.    Πρὸς  δὲ  δὴ  ἄλλοις         καὶ  τόδε           περὶ  τῆς  ἁμάξης

και      το δεσμό του ζυγού της άμαξας.              Και μεταξύ άλλων λοιπόν    και αυτό εδώ       για την άμαξα

ἐμυθεύετο,  ὅστις   λύσειε      τοῦ  ζυγοῦ  τῆς  ἁμάξης  τὸν  δεσμόν,               τοῦτον  χρῆναι  ἄρξαι

λεγόταν,       όποιος   θα έλυνε  το δεσμό του ζυγού της άμαξας,      ότι αυτός ήταν ορισμένο από τη μοίρα να εξουσιάσει

τῆς  Ἀσίας.  Ἦν δὲ  ὁ  δεσμὸς      ἐκ  φλοιοῦ  κρανίας    καὶ    τούτου  οὔτε  τέλος  οὔτε  ἀρχὴ      ἐφαίνετο.

την Ασία.      Και ήταν ο δεσμός     από φλοιό κρανιάς        και     ούτε τέλος ούτε αρχή αυτού              φαινόταν.

Ἀλέξανδρος  δὲ          ὡς       ἀπόρως  μὲν  εἶχεν   ἐξευρεῖν  λύσιν  τοῦ  δεσμοῦ,        ἄλυτον  δὲ  περιιδεῖν

Ο Αλέξανδρος όμως,   επειδή   αδυνατούσε              να βρει τρόπο να λύσει το δεσμό,     αλλά να τον αφήσει άλυτο 

οὐκ  ἤθελε,   μή        καὶ  τοῦτο   ἐργάσηται   τινα κίνησιν          ἐς  τοὺς  πολλοὺς,   παίσας               τῷ ξίφει

δεν ήθελε,     μήπως   κι αυτό        προκαλέσει   κάποια αναταραχή     στο πλήθος,           αφού χτύπησε   με το ξίφος 

 

διέκοψε τὸν δεσμὸν         καὶ     λελύσθαι  ἔφη.     Ἀπηλλάγη  δ’  οὖν     ἀπὸ  τῆς  ἁμάξης      αὐτός  τε

έκοψε στη μέση το δεσμό   και     είπε ότι λύθηκε.   Απαλλάχτηκε λοιπόν    από την άμαξα         και ο ίδιος

 

καὶ  οἱ  ἀμφ’  αὐτὸν                                  ὡς  ξυμβεβηκότος  τοῦ  λογίου               τοῦ  ἐπὶ  τῇ  λύσει  τοῦ  δεσμοῦ.

και οι σύντροφοί του (οι γύρω απ’ αυτόν)     με την ιδέα ότι είχε εκπληρωθεί ο χρησμός     για τη λύση του δεσμού.

 

Καὶ  γάρ          καὶ     τῆς  νυκτὸς  ἐκείνης                          βρονταί  τε      καὶ      σέλας        ἐξ  οὐρανοῦ  

Και πράγματι    και      κατά τη διάρκεια της νύχτας εκείνης      και βροντές     και       λάμψη       από τον ουρανό

 

ἐπεσήμηναν .                            καὶ    ἐπὶ  τούτοις           ἔθυε                     τῇ  ὑστεραίᾳ           Ἀλέξανδρος

έδωσαν σημείο επιδοκιμασίας .   και   γι’ αυτό το λόγο     προσέφερε θυσίες   την επόμενη ημέρα    ο Αλέξανδρος

  

τοῖς  φήνασι  θεοῖς                            τά  τε  σημεῖα      καὶ       τοῦ  δεσμοῦ  τὴν  λύσιν.

στους θεούς που του φανέρωσαν           και τα σημάδια     και        τον τρόπο λύσης του δεσμού. 

                     

                                                                                                                           Ἀρριανοῦ “Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις” 2.3.1-8

zzz

  Παράλληλο  Κείμενο  Ενότητας 7  (σελ. 148) 

Οι πιο πολλοί λοιπόν λένε ότι, επειδή οι κόμποι είχαν κρυφές τις αρχές τους και επειδή ανακατεύονταν μεταξύ τους πολλές φορές με περίπλοκους ελιγμούς, επειδή ο Αλέξανδρος δεν μπορούσε να λύσει (ενν. το δεσμό), έκοψε με μαχαίρι το δεσμό, κι ότι, όταν κόπηκε απ’ αυτόν, φάνηκαν οι πολλές άκρες του. Ο Αριστόβουλος όμως λέει ότι το λύσιμο γι’ αυτόν ήταν πολύ εύκολο, αφού αφαίρεσε από το ρυμό (= το τιμόνι της άμαξας) αυτό που ονομάζεται πάσσαλος (=ἕστωρ), με τον οποίο συγκρατιόταν το ζυγόδεσμο (= το λουρί που κρατούσε το ζυγό), κι έπειτα αφού τράβηξε κι έβγαλε το ζυγό.

                                                                                       Πλουτάρχου “Βίοι Παράλληλοι - Ἀλέξανδρος” 18. 3-4

 

۰Γόρδιον / Γόρδιος δεσμός: Πόλη της Μεγάλης Φρυγίας, κοντά στο Σαγγάριο ποταμό, πρωτεύουσα του θρυλικού βασιλιά Μίδα. Στην ακρόπολη της πόλης υπήρχαν τα ανάκτορα κι η άμαξα του Γορδίου, πατέρα του Μίδα, ο οποίος την είχε αφιερώσει στο Δία. Ο δεσμός του ζυγού της θεωρούνταν άλυτος. Και υπήρχε μία παράδοση, που έλεγε ότι αυτός που θα κατάφερνε να λύσει τον κόμπο του ζυγού της άμαξας, που ήταν από φλοιό κρανιάς και δεν είχε ούτε αρχή ούτε τέλος, θα γινόταν κυρίαρχος της Ασίας. Ο Αλέξανδρος προσπάθησε να λύσει το Γόρδιο δεσμό, κάτι πολύ δύσκολο. Ο Αρριανός (“Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις” 2.3.1-8) αναφέρει ότι ο Αλέξανδρος έκοψε το δεσμό με ξίφος, στοιχείο που τονίζει την αποφασιστικότητα του νεαρού στρατηλάτη, ο Πλούταρχος (“Βίος Ἀλεξάνδρου”) με μαχαίρι. Ο Αριστόβουλος του Αριστοβούλου, ιστορικός που μετείχε στην εκστρατεία του Αλέξανδρου, αναφέρει ότι ο Αλέξανδρος δεν έκοψε το δεσμό με ξίφος, αλλά αφαίρεσε από το τιμόνι (ρυμό) το μεγάλο ξύλινο καρφί (ἕστορα), που συγκρατούσε το λουρί που κρατούσε το δεσμό του ζυγού της άμαξας (ζυγόδεσμον).  

zzz

۰ΕΡΓΑΣΙΕΣ:

  

   1. Βρες στους ιστορικούς χάρτες σελ. 53 βιβλίου Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Α΄ και της σελ. 101 βιβλίου Αρχαίας Ιστορίας τα τοπωνύμια που αναφέρονται στη φωτοτυπία και σε ένα σύγχρονο πολιτικό χάρτη της Ασίας από το βιβλίο της Γεωγραφίας ποια κράτη υπάρχουν σήμερα στα μέρη της Ασίας που υπέταξε ο Μέγας Αλέξανδρος Γ΄ ο Μακεδών ( 356-323 π.Χ. ) (ονομαστικά).     

   2. Κάνε ένα σύντομο σχόλιο για τον τρόπο που έλυσε ο Αλέξανδρος το Γόρδιο δεσμό (προφορικά).

   3. Βρες από το αρχαίο κείμενο Α΄ τα ουσιαστικά α΄ και β΄ κλίσης (γραπτή).

  4. Σου ζητείται να αντικρούσεις με επιχειρήματα τον ισχυρισμό κάποιου πως “η αρχαία ελληνική γλώσσα είναι μία νεκρή γλώσσα σήμερα”.  Ποια στοιχεία από το κείμενο Α΄ θα χρησιμοποιούσες ως πειστική απάντηση;

ΚΑΛΗ ΔΟΥΛΕΙΑ

ΒΟΥΝΑΤΣΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ